________________
उद्देशकः २, मूलं-५९, [भा. ८२२]
२०५ 'संबंधे वियतत्तो' त्ति ततः कोसेतकादिविकपेसु वि संबंधासंबंधविकप्पेण रओहरणविकल्पा कार्या, आद्य भेदानाभावादित्यर्थः ।। चतुर्भगार्थनिरूपणार्थ गाथाद्वयमाह[भा.८२३] जंतं निव्वाघातं, तं एगं उण्णियं तु धेत्तव्यं ।
उस्सग्गियवाघातं, उट्टियसणवच्चमुंजं च ।। धू. पूर्वार्धेन प्रथमभंगार्थ पश्चार्धेन द्वितीयभंगार्थ ॥ [भा.८२४] निव्वाघातववादी, दारुगदंडुण्णियाहिं दसियाहिं ।
अववातियवाघातं, उट्टियसणवच्चमुंजदसं ॥ घू. पूर्वार्धन तृतीयभंगार्थ । पश्चार्धेन चतुर्थभंगार्थ ॥
एवमेते चउरो भंगा विशेषार्थप्रदर्शनार्थमन्येनाभिधानप्रकारेण प्रदर्श्यन्ते[भा.८२५] अहवा उस्सग्गुस्सग्गियं च उस्सग्गओ य अववातं ।
अहवादुस्सगंवा, अववाओवाइयं चेव ।। घू. उस्सग्गियनिव्वाघातादि चउरो जे भेया त एव चतुरः उत्सर्गोत्सर्गादि द्रष्टव्याः॥
प्रथम-द्वितीयभंगप्रदर्शनार्थ, तृतीय-चतुर्थभंगप्रतिषेधार्थं चेदमाह[भा.८२६] एगंगि उणियं खलु, असती तस्स दसिया उता चेव ।
तत्तो एगंगोट्टी, उण्णियउट्टियदसा चेव। चू.एगंगियउणियंसंबद्धदसागंजंतंउस्सग्गुस्सग्गितं । इदानि उस्सग्गाववातितं भण्णति असति संबद्धदसागस्स उण्णिय-पट्टए उण्णियदसा लातिन्जंति, तस्सासति एगंगियं उट्टियं, तस्सासतिउट्टियपट्टए उणियदसा, तस्सासति उट्टियपट्टए उट्टियदसा, तस्सासति उण्णियपट्टए सणादिदसा सव्वा नेया । जओ भण्णति[भा.८२७] एवं सण वच्च मुंज चिप्पिते कोस-पट्ट-दुगुले य ।
पोत्ते पेच्छेय तहा, दारुगदंडे बहू दोसा॥ घू.असति उण्णियपट्टयस्स उट्टियपट्टए सणादिदसा सब्बा नेया। उट्टियपट्टासति सणयं एगंगियं । तस्सासति शणपट्टए उण्णियादिदसा नेया। वच्चगे वि एगंगियं उण्णियादिदसा सव्वा चारेयव्वा । एवं मुंजादिसु वि । नवरं-पिंछे पट्टयं न भवति।
चोदग आह - ननु सणवनगादिपट्टगेसु कोसेजपट्टगादिदसा अणाइण्णा । आयरियाह -ता एववरं, न दारुडंडयं पादुंछणं। कह? जतोदारुअदंडे बहूदोसा ॥ केतेदोसा? इमे[भा.८२८] इधरहविताव गरुयं, किं पुण भत्तोग्गहे अधव पाणे।
भारे हत्थुवघातो, पडमाणे संजमायाए ।। घू."इहरह" त्तिविणा भत्तपाणेण स्वभावेन गुरुरित्यर्थः। "कि" मित्यतिशये, “पुनः" विशेषणेजतो पडिग्गहे भत्तवापाणं वा गहितंतदा पुव्वं गुरुततो गुरुतरं भवतीत्यर्थः । गुरुत्वाखस्तोपघातः, पडमाणं गुरुत्वात् जीवोपघातंकरोति, पादोवरिआतोवघातंवा, चसद्दा आणादओ दोसा। तम्हा दारुदंडयं पादपुंछणं न गेण्हियव्वं ।। कारणओ गेण्हेजा । इमे य ते कारणा [भा.८२९] संजमखेतचुया वा, अद्धाणादिसु हिते व नढे वा।
पुवकतस्स उ गहणं, उण्णिदसा जाव पिच्छंतु॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org