________________
१६७
उद्देशक : १, मूलं-१, [भा. ५७०]
चू.आलिंगनावतासणादिसुदिट्ठीपडिसंहारो कञ्जति। दिढेसुहासदप्परइमाइसुपुव्वभुत्तेसु सवणेवेरग्गमादियासु भावणासुअप्पाणंभावेति। भणियाजयणासनिमित्तम्मि।सनिमित्तमोहोदओ गओ । इदानिं अनिमित्तं भण्णति । होइ अनिमित्ते इमा परूवणा जयणा य ।। अनिमित्तस्स तिविहो उदओ- कम्मओ आहारओ सरीरओ य । तत्थ कम्मोदओ इमो[भा.५७१] छायस्स पिवासस्स व, सहाव गेलण्णतो वि किसस्स ।
बाहिरनिमित्तवज्जो अनिमित्तुदओ हवति मोहे ।। घू. “छाओ" भुक्खिओ, “पिवासितो" तिसितो, सहावतो किसो सरीरेण गेलण्णतो वा किसो, एरिसस्स जो मोहोदओ, बाहिरं सद्दादिगं निमित्तं, तेन वञ्जितो अनिमित्तो एस मोहोदओ
उत्ति गत्तं इदानि आहारोदओ त्ति भण्णति-- [भा.५७२] आहारउब्भवो पुण, पणीतमाहारभोयणा होति।
वाईकरणाऽऽहरणं, कल्लाणपुरोध उज्जाणे ।। चू, आहारपच्चओ मोहुब्भवो "पुण" विसेसणे, “पणीतं" गलंतणेहं, आहार्यते इति आहारः, प्रणीताहारभोजनाद् मोहोदभवो भवतीत्यर्थः । कथं ? उच्यते "वातीकरण" त्ति । पणीयाहारभोयणाओरसादि वुड्डी जाव सुकंति; सुक्कोवचयावायुप्रकोपः, वायुप्रकोपाचप्रजननस्य स्तब्धताकरणं, अथओ भण्णति वाईकरण । अहवा पणीयाहारो वाजीकरणं दप्पकारकेत्यर्थः ।
इहोदाहरणं "कल्लाणपुरोहउज्जाणे"त्ति कंपिल्लपुरं नगरं । ब्रह्मदत्तोराजा।तस्स कल्लाणगं नाम आहारो। सो वरिसेण निफिजति ।तंच इस्थिरयणं चक्की यमुंजंति । तव्वइरित्तो अन्नो जइ मुंजति, तो उम्माओ भवति । पुरोहितो य तमाहारमभिलसति । पुणो पुणो रायाणं भणति - चिरस्स ते रज्जं लद्धं, अदिट्ठकल्लाणोसि, जेण सारीरियमाहारं न देसि कस्सति । राइणा रूसिएण भणिओ-कलं नातित्थिवग्ग सहिओ निमंतिओ सि । राइणा उज्जाणे जेमाविओ। तेहिं मोहुदओ गोधम्मो समाचरितो। एवं पणीयाहारेण मोहुदओ भवति त्ति ।।
"आहारोदउ"त्ति गतंइदानि "सरीरोदउ त्ति भणति[भा.५७३] मंसोवचया भेदो, भेदाओ आढ-मिंज-सुक्काणं।
सुक्कोचया उदओ, सरीरचयसंभवो मोहे ॥ चू. आहारातो रसोवचओ । रसोवचयाओ रुहिरोवचओ । रुहिरोवचया मंसोवचओ। मंसोवचया मेदावचओ। एवं कमेण “भेदो" वसा “अट्ठी' हई, मिजं मेजुल्लउ त्ति वुत्तं भवति, ततो सुक्कोवचओ, सुक्कोवच्चयाओ मोहोदओ भवति। एवं सरीरोवचयसंभवोमोहोदओभवतीत्यर्थः गतं “सरीरोदए"त्ति दारं । एवं सनिमित्तस्स अनिमित्तस्स मोहुदयस्स उप्पन्नस्स झाणज्झयणादीहिं अहियासणा कायव्वा । अट्ठायमाणे[भा.५७४] निवितिगनिब्बले ओमे, तह उद्धट्ठाणमेव उब्भामे ।
यावच्चा हिंडण, मंडलि कप्पट्टियाहरणं॥ चू.निव्वीतियमाहारं आहारेति। तह वि अठायमाणे निव्वलाणि मंडगचणगादी आहारेति तह वि अठायमाणे ओमोदरियं करेति । तह विन ठाति चउत्थादि-जाव-छम्मासियं तवं करेति; पारणए निब्बलमाहारमाहारेति । जइ उवसमति तो सुंदरं । अह नोवसमति “ताहे" उद्धट्ठाणं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org