________________
उद्देशक : १, मूलं - १, [भा. ५१० ]
[ भा. ५१०]
एक्क्का उपदाओ, आणादीया य संजमे दोसा । एवं तु अणट्ठाए, कप्पति अट्ठाए जतणाए ॥
चू. एक्केक्काओ छेदादिपदाओ आणाभंगो अणवत्थकरणं मिच्छत्तजणयं आयविराहणा संजमविराहणा य । एते दोसा अणट्ठाए करेंतस्स भवंति । मूलदारगाहाए “अवरे” ति अन्यान्यपि एतज्जातीयानि गृह्यंतेत्यर्थः । अहवा - उस्सग्गातो अवरो अववातो भण्णति, कप्पति जुञ्जते कर्तु, अर्थ प्रयोजनं, कारणे प्राप्ते, नो अयन्तेनेनेत्यर्थः ॥
[[ भा. ५११]
असती अघाकडाणं, दसिगाधिकछेदणं व जतणाए । गुलमादि लाउणाली, कप्परभेदो वि एमेव ॥
१५५
घू. असति अभावो अहाकडा अपरिकम्मा दसिया छिदियव्वा, पमाणाहिकस्स वा वत्थस्स छेदणं जयणे ति, जहा - आयसंजमविराहणा न भवि, भेदणद्दारे गुलग्गहणं पिंडगस्स वा भेदो, "लाउनालो" - वींटी सा अहिकरणभया भिजति, संजती वा हत्थकम्मं करिस्सति । "कप्परं” कवालं, तं वा अहिकरणभया भिजति, एमेव त्ति जयणाए । घंसणाववाओ
[भा. ५१२]
अक्खाणं चंदनस्स वा, घंसणं पीसणं तु अगतादि । वग्धादीणऽभिघातो, अगतादि य ताव सुणगादि ||
चू. "अक्खा" पसिद्धा तेसिं विसमाण समीकरणं, चंदनस्स वा परिडाहे घंसणं, पीसणद्दारे पीसणं अगतस्स अन्नरस वा कस्सति कारणेण, अभिघातो गोप्फण्णेण धणुएण वा वग्वादीण ऽभिभवंति अभिघाओ कायव्वो । अगतस्स वा पताविज्जंतस्स सुणगादि वा अभिपडंता लेडुणा घाडेयव्वा ।। सिणेहे आववाओ -
[मा. ५१३]
बितियदवुज्झणजतणा, दाहेणं देहभूमि संचणता ।
पडिणीयाऽसिवसमणी, पडिमा खारो तु सेल्लादी ॥
चू, “बितिय’” अववायपदं, “दवं" पाणगं, तं उज्झति जयणाए आवरिसंतो । अहवा - बितिय त्ति तृषा डाहे वा सरीरस्स देहं सिंचति गिलाण परिणीए वा सीतलट्ठया भूमिं सिंचति । "काए" ति कोइ गिहत्थो पडिणीतो तस्य प्रतिकृतिं कृत्वा मंत्र जपेत्ता विद्यावद् भद्रीभूतः । असिवे वा असिवप्रशमनारथ प्रतिमा कर्तव्या । "खारो" त्ति बितियपदे अनंतरपरंपरे छुभिज्ज अज्झसिरे वा झुसरे वा, तत्थ झुसिरे दरिसावयति “खारो तु सेल्लादि" त्ति । सेल्लं बालमयं झसिरं, तं खारे छुभति, किं खारो संजाओ न वित्ति । असंकिलि कम्मं भणियं । इदानिं संकिलिङ्कं भणति [भा. ५१४]
जं तं तु संकिलिङ्कं तं सणिमित्तं च होज्जअनिमित्तं । जं तं सणिमित्तं पुण, तस्सुप्पत्ती तिधा होति ॥
चू. जं ति अनिद्दिवं, तं ति, पूर्वाभिहितं, तु शब्दो संकिलिट्ठविसेसणे । तस्स संकिलिट्टस्स दुबिहा अप्पत्तीसणिमित्ता अनिमित्ताय । निमित्तं हेऊ वक्खमाणस्सरूवो, अनिमित्तं निरहेतुकं जंतं सणिमित्तं तस्सुप्पत्ती बहिरवत्थुमवेक्ख भवति ॥ पुनरवधारणे चोदग आह ननु कम्मं चैव तस्स निमित्तं किम्णं बाहिरणिमित्तं घोसिजति ? आचार्याह
[भा. ५१५]
कामं कम्मनिमित्तं, उदयो नत्थि उदओ उ तव्वज्जो ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org