________________
१५४
निशीथ-छेदसूत्रम् -१-११
[भा.५०६] नह-दंतादि अनंतरं, पिप्पलगादि परंपरे आणा।
छप्पइगादि संजमे, छेदे परितावणा ताए॥ घू. नहेहिं दंतेहिं वा जंछिदति तं अनंतरे छेयो भण्णति, आदिग्गहणातो पायेण, परंपरे छेदे पिप्पलगेण, आदिग्गहणातो पाइल्लग छुरिय-कुहाडादीहिं च । “आण" त्तिअनंतरपरंपरेण छिंदमाणस्सतिस्थगर-गणहराण आणाभंगोकतोभवति, आणाभंगेयचउगुरुगं, अणवस्थपसंगेण तं दद्दूण अन्ने विकरेंति छेदादी, तत्थवि चउलहुगा मिच्छत्तं चजणयति । एतेअच्छंताछेदणादि सिरेहिं अच्छंति, न सज्झाते, एत्थ वि चउलहुआ (अ "इत्यपि"] वत्थे छिज्जेते छप्पइगादि छिज्जति । एस से संजमविराहणा । आदिसद्दातो अनंतरपरंपरछेदना किरियासु छज्जीवनिकाया विराहिज्जंति । तत्थ से छक्काय पच्छितां अह छेदनादि किरियं करेंतस्सहत्थपादादि छेज्जेज, ततो आयविराधना, तत्थ से चउगुरु ।अहवा "परितावणाए" तिपरितावमहादुक्खेत्यादि गिलाणारोवणा ।। "छेयणे" त्तिगयं । इदानि भेयणादि पदा भण्णंति[भा.५०७] एमेव सेसएसुवि, कर-पातादी अनंतरे होति ।
जंतु परंपरकरणं, तस्स विहाणा इमे होंति ॥ चू. “एमेव" जहा छेयणपदे, “सेसएसु' त्ति भेयणादिपदेसु तेसु अनंतरं दरिसावयंति, "करपाया' पसिद्धा, आदिसद्दातो जाणुकोप्परजंघोरु घेप्पंति। एवं जहा संभवं भेदणादिपएसु अनंतरकरणं जोएयव्वं । "जं तु परंपरकरणं" ति जं पुण भेयणादिपदेसु परंपरकरणं तस्स विहाणा भेदा इमे भवन्तीत्यर्थः ।। [भा.५०८] कोणयमादी भेदो, घंसण मणिमादियाण कट्ठादि ।
पट्टे वरादिपीसण, गोफणधणुमादि अभिधाओ॥ चू. कोणओ लगुडो भण्णति, आदिसद्दाओ उवललेढुगादि, तेहिं घडगादिभेदं करेति। भेदे त्ति गतं । घसणमिति घंसणदारं गहियं - तत्थ परंपरे मणियारा साणीए घंसंति लगुडेण वेषं काउं । आदिसद्दातो मोत्तिया । कट्ठादि त्ति चंदनकट्ठाओ घरिसादुसु घृष्यन्ति । घंसणे त्ति गतं। पट्ट त्ति गंधपट्टातो तत्थ वरा प्रधाना गंधा पीसिजेति । पीसण त्ति गतं ।
गोफणा चम्मदवरगभया पसिद्धा, ताए लेट्दुओ उवलओ वा पत्तिज्जंति, सो अभिघातो भण्णति, घणण वा कंडे । अभिघाओ त्तिगयं ।। अहवा अभिघाओ इसो होइ[भा.५०९] विघुवण नंत कुसादी, निसेह उदगादि आवरिसणंतु।
काओ उ बिवसत्थे, खारो तु कलिंचमादीहिं॥ चू. विघुवणो वीतणगो, “नंतं" वत्थं, तेहिं वीयंतो अभिघातं करेति पाणिणं । कुसो दब्भो, तेन मञ्जणातिसु अभिघातं करेति । अभिघाउ त्ति गयं । “सिणेह त्ति" सिणेहद्दारं, उदगं पाणीयं, तेन आवरिसणं करेति । आदिसद्दाता घय-तेल्लेण वा । सिणेह त्ति गतं । “काउत्ति काओ सरीरं, “बिंबि'त्ति बिंबयं तेन निल्लेवकादि कायं निव्वत्तेति, "सत्थे" त्ति-शस्त्रेण परंपरकरणभूतेण पत्रछेदादिषु कायं निवर्तयंति । काये त्ति गतं। अज्झुसिरे वा खारं छुभति, तं पुण परंपराहिकारे अनुतट्टमाणे “कलिंचमादीहिं" ति कलिंचे-वंसकप्परी ताए छुभति । खारे त्ति गतं ।।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org