________________
१४०
निशीध-छेदसूत्रम् -१[भा. ४५५] वइगाति भिक्खु भावित, सलिंगेणं तु ततियओ भंगो ।
चरिमो तु निसि वलीए, दिय पेसण रत्ति भोयिसु वा ।। चू, वतिता गोउलं, "आदि" ग्गहणातो अन्नत्य वा जत्थ अनुदिए आदिच्छे वेला भवति, सा वइया जइ भिक्खूहिं अरुणोदए भिक्खग्गहणेण भाविता तो सलिंगेण चेव गेण्हति, इतरहा परलिंगेण वि, पच्छा उदिते आदिच्चे भुंजति । एस एतितो भंगो । चउत्थभंगो निसि राती, बलि असिवादिप्पसमणनिमित्तं कूरो कज्जति, सा बली जत्थ राओ कञ्जति तत्थ रातो चेव घेत्तुंअणहियासा विणस्सणभया वा रातो चेव जंति, “निसिबलीए" वा बला भुंजाविजंति रण्णा । एस चरिमभंगो अहवा -- एस चरिमभंगो अन्नहा भण्णति – दिया पेसण त्ति आगाढकारणे आयरिएण कोति साहू पेसिओ, सो दिवसभुक्खितो रातो पच्चागओ, ताहे अणहियासस्स जाणि रातीए भुंजंति कुलाणि तेसु धेत्तुं रातो चेव दिज्जति । “चा" विकल्पे, दिवा भोजिकुलेष्वपि दीयते इत्यर्थः । अहवा रत्तिभोजिसवति जत्थ जणवतोराओ भंजति, जहा उत्तरावहे, तत्थसाहवो कारणद्विता चरिमभंगं सफलां करेंति । गया रातीभोयणस्स कप्पिया पडिसेवणा, गया राइभोयण पडिसेवणा ।। गता य मूलगुण–पडिसेवणा इति ।।
इदानिं उत्तरगुणपडिसेवणा भण्णति-ते उत्तरगुणा पिंडविसोहादओ अनेगविहा । तत्य पिंडे ताव दप्पियं च पडिसेवणं भण्णति । तत्थ दप्पिया इमेहिं दारेहिं अनुगंतव्वा - [भा. ४५६] पिंडे उग्गम उप्पादणेसण संजोयणा पमाणे य।
इंगाल धूम कारण, अट्ठविहा पिंडनिञ्जत्ती ।। चू. एतीए गाहाए वक्खाणातीदेसनिमित्तं भण्णति - [भा. ४५७] पिंडस्स परूवणता पच्छित्तं चेव जत्थ जं होति।
आहारोवधिसेजा, एक्कक्केअठ्ठ ठाणाई ।। चू. पिंडस्स परूवणा असेसा जहा "पिंडनिज्जुत्तीए" तहा कायव्वा । पच्छित्तं च जत्य जत्थ अवराहे जंतंजहा कप्पपेढियाए बक्खमाणं तहा दट्ठध्वं । आहारो त्ति एस आहारपिंडो एवं अट्ठहिं दारेहं वक्खाणितो । एवं उवहीए सेजाते त एक्कक्के अट्ठ उग्गमादिदारा दट्ठव्वा ।
[उवहीए] – “उग्गम उप्पायण, एसणा य संजोयणा पमाणे य ।
इंगाल धूम कारण अट्ठविहा उवहिनिजुत्ती॥" [सेन्जाए] – “उग्गम उप्पायण, एसणे य संजोयणा पमाणे य ।
इंगाल--धूम-कारण अट्टविहा सेञ्जनिजुत्ती॥"
एस दप्पिया पडिसेवणा गता॥ इदानि कप्पिया भण्णति - [भा. ४५८] असिवे ओमोदरिए, रायदुढे भये य गेलण्णे।
अद्धाणरोघए वा, कप्पिया तीसुवी जतणा ।। चू. असिवं उद्दाइयाए अभिददुतंदुओमं दुभिक्खं, राया वा पदुद्दो, बोहिगादिभएण वा नट्ठा, गिलाणस्स वा, अद्धाणपडिवण्णगा वा, नगरादिउवरोहे वा हिता | तीसुवि त्ति आहारउवहि-सेज्जासुजयणा इति पनगहाणीए-जाव-चउगुरुएणविगेण्हमाणाणा कप्पिया पडिसेवणा भवतीत्यर्थः ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org