________________
१३८
निशीध-छेदसूत्रम् -- इ. लिंगेणं ति सलिंगे, 'कालियाते' रातीते, जइ गेणहंति चउगुरुगं ! 'मीसाणं' ति अगीयत्थेहिं मीसा जता रातो सलिंगेण वा परलिंगेण वा गेण्हंति ततो चउगुरुगं । सुद्धाणं ति "सुद्धा" गायत्था एव केवला, जतिते दिया परलिंगेण गेण्हति ततो चउगुरु । अलाभए त्ति सव्वहा अलब्भमाणे, दोसूवि त्ति फासु-अफासुयत्ते वा जहालाभेण अप्पणो गच्छस्स वा तरणं करेति, “तरणं" नाम निथारणं ।। एसेव गाहत्थ व्याख्यायते[भा. ४४७] गिहिणात पिसीय लिंगे, अगीतणाता निसिं तदुभए वी।
अग्गीतगिहीणाते, दिवसओ गुरुगा तु परलिंगे ।। चू. “लिंगेण कालियाए"त्ति अस्य व्याख्या - गिहिणादि त्ति जत्थ गिहत्था जाणंति जहा साहूणं न वद्दति राओ भुजिउं तत्थ जति राओ सलिंगेण गेण्हंति चउगुरुगं । पिसित्ते त्ति जत्थ गिहत्था जाणंति जहा साहूणं न वट्टति पिसियं घेत्तुं भुत्तुंच तत्थ जइ सलिंगेण गेण्हति चउगुरुगं .
“मीसाणं कालिगाए गुरु लिंगे" त्ति अस्य व्याख्या - अगीयणाया निसिं तदुभए वि "अगीता'' मृगा, तेहिं नाता जहा "एतेहिं एयं भत्तपाणं रातो गहितं", तदुभएणं ति सलिंगेण वापरलिंगेण वा, तहा विचउगुरुं । अगीयस्थ पच्छद्धं, अगीयत्थसाहूहिं न तं, गिहत्थेहिं वा नातं जहा एतेहिं परलिंगेण गिहितं, तत्थ विचउगुरुं, दिवसतोवि, किमंगपुण रातो।अहवा “दिवप्तओ" त्ति सूद्धा गीयत्था जति दिवसओ सलिंगेण लब्भमाणे परलिंगेण गेण्हंति तो चउगुरु ।।
जं एवं पच्छिद्धं भणितं एयं कज्जे अजयणाकारिस्स भणियं । जतो भण्णति[भा. ४४८] अजतणकारिस्सेवं कज्जे परदव्वलिंगकारिस्स ।
गुरुगा मूलमकज्जे, परलिंग सेवमाणस्स ।। चू.अजयणंजो करेति सो भण्णति- "अजणकारी" तस्स अजयणकारिस्सअजयणाए परदव्वलिंगकरेंतस्स चउगुरुगापच्छित्तं भणियं । जोपुण अकारणेपरदव्यलिंगसेवति करोतीत्यर्थः तस्स मूलं पच्छित्तं भवति ।। [भा. ४४९] एतेसिं असतीए ताए गहणं तमस्सतीए तु ।
लिंगदुग नातनाते गीयमगीतेहिं भयणा तु॥ [भा. ४५०] (दोस) फासुगपरित्तमूले, दिवसतो लिंगे विसोधिकोडी य।
सप्पडिवक्खा एते, नेतव्या आनुपुवीए॥ चू. फासुयं ववगयजीवियं, परित्तं संखेयासंखेय-जीवं, मुलेत्ति मूलगुणा मूलपलंबा वा, दिवसतोत्ति उदितेजाव अणत्यंते, लिंगेत्तिसलिंगेण, विसोहिकोडितिअप्पतरदोसा । सपडिवक्खा य पच्छदं कंठं । एते त्ति फासुगादी पदा संबंझंति । फासुगेण वा अफासुगेण वा अप्पणो गच्छस्स वा तरणं करेति । एवं परितेण वा अनंतेण वा, मूलगुणावराह-पडिसेवणाए उत्तरगुणावराहपडिसेवणाए वा । अहवा- मूलपलंबेसुवा अग्रपलंबेसुवा, दिवसतो वा रातीएवा, सलिंगेण वा परलिंगेण वा, विसोहिकोडीए वा अविसोहिकोडीए वा, जहा तरति तथा करोतीत्यर्थः । एस अद्धाणे असंथरणे गहणजयणा भणिया । इदानिं असंथरणे चेव समगजोजणा कञ्जति [भा. ४५१] अद्धाणमसंथरणे, चउसु वि भंगेसु होइ जयणा तु।
दोसु अगीते जतणा, दोसु तु सब्भावपरिकहणा । चू. अद्धाणपडिवण्णा असंथरमाणा चउसु वि रातीभोयणभंगेसु जयणं करेति । का पुण
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org