________________
पीठिका- भा. ३२७
१०५ चू, जाइता पाडिहारिया वत्था गहिया, ते य गहणकाले एवं भासिया "अमुगे काले दाहं ति अमृगकालं वसंतं परिभंजिऊण गिम्हे पच्चप्पिणिस्सामि, "नदेति पूण्णे" वित्ति, पुण्णे वि अवहिं काउं न देति ताणि वस्त्रणीत्यर्थः । एसो उ विवच्चासो यत्ति जो भणियो, तु सद्दो अवधारणे, "विवच्चासो" ति, न जहा भासितं करेति ति वृत्तं भवति । एवं अवहिकालाओ जावतियं कालं उवरिं अदत्तं जति तं कालओअदत्तादानं भवति । जंव त्तिवत्यादिवतिरित्तस्स अनिदिट्ठसरुवस्स गहणं । “पर" आत्मव्यतिरिक्तः, नस्वकीयं, परकीयमित्यर्थः । तंपुव्वाभिहिएण कालविवच्चासेण "अप्पणो कुणति" आत्मीकरोतीत्यर्थः ।
अहवा “जं च परक्कप्पणो कुणति"त्ति सामण्णेण दव्वादिआण वक्खाणं “जं च"त्ति दब्बखेत्तकाला संवजंति, तेसिंपरसंतगाण जं अप्पीकरणं तं तेण्णं भवतीति वुत्तं भवति । काले त्ति गयं ।। मच्छरे त्ति अस्य व्याख्या[भा.३२८] कोहा गोणादीणं, अवहारं कुणति बद्धवेरोतु।
माणे कस्स बहुस्सति, परधण्ण सवत्थुपक्खेवो ।। चू, पुव्वद्धं “कोहो' । कोवेण जं गोणादीणं अवहारं करेति, “आदि" सद्दाओ महिषाश्वादीनां, बद्धवैरोऽनुबद्धवैरत्वात्, “तु" शब्दो कोहतेण्णावधारणे।
अहवा सीसो पुच्छति-“भगवं ! कहं क्रोधात्स्तैन्यं भवति' ? आचाहि-गोणादीणं अवहरणं करेति बद्धवैरो, “तु" निर्णयः । एवं कोहातो भावतेण्णं भवति । “अहिमाणघण्णे" त्ति अस्य व्याख्या – “माणे" पच्छद्धं । जहा मुसावाए तहेहावि । नवरं-परघण्णं हरिऊण, सवत्थुपक्खेवो त्ति “स” इति स्वात्मीये, “वत्थु' रिति घण्णरासी, “पक्खेवो" पुनः छुभण भवति । “माहं जिनिस्सामी' ति पराययंधण्णं अवहरिऊण सवत्थुते पक्खित्ता भणति “पुव्वं मए मणितं मम बहु-सतीहत्थो इदानि पञ्चक्खं । एवं माणतो भावतेण्णं भवति ।।
"दगमायं" ति अस्य व्याख्या[भा. ३२९] वारगसारणि अण्णावएस पाएण निक्कभेत्तूणं ।
लोहेण वणिगमादी सव्वेसु निवत्तती लोहो । चू. “वारग" पुव्वद्धं । बहवे करिसगावारगेण सारिणीए खेत्तादी पजेति वारगो परिवाडी, सारणी निक्का । तत्थेगो करिसगो अण्णस्स वारए अण्णावदेसा पादेम निक्कं भेत्तुण अन्नावदेसो अदंसियभागो हितो चेव "माहं निउडमाणो दिस्सिस्सामि''त्ति पाएण निक्कं भेत्तूण फोडेऊण अप्पणो खेत्ते पाणियं छुभत । एवं भावओ मायातेण्णं भवति। ___“लोभतो सव्वं" ति अस्य व्याख्या । "लोभेण" पच्छद्धं । लोभेण तेण्णं, वणियमादि त्ति जं वाणियगा परस्स चक्खं वंचेऊण मप्पकं करेंति, कूडतुलकूडमाणेहिं वा अवहरंति तं सव्वं लोभतो तेण्णं । अहवा सब्बेसु कोहातिसु, निवडति लोभो त्ति, सब्बेसु कोहातिसु लोभोऽतर्भूत एवेत्यर्थः ।। एवं भावतो लोभतेण्णं भवति । लोइयं तेण्णं गतं ।इयाणि लोउत्तरियं तेण्णभण्णति[मा. ३३०] सुहुमं च बादरं वा, दुविधं लोउत्तरं समासेणं।
तण-डगल-च्छार-मल्लग-लेवित्तिरिए य अविदिन्ने ।। घू. सुहुमं स्वल्पं, बादरं नाप बहुगं । पायच्छित्त-विहाणगे वा सुहुमबादरविकप्पो भवति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org