________________
मू०९७
वारितरङ्गचञ्चलतरे सौख्यं कुतः प्राणिनाम्॥ मू. (९८) एवं निस्सारे माणुसत्तणे जीविए अहिवडते ।
न करेह चरणधम्मपच्छा पच्छाणताहेहा।। वृ. एवं०' एवमुक्तप्रकारेण निसारे-असारे मानुषत्वे मनुजत्वे तथा जीविते-आयुषि रत्नकोटिकोटिभिरप्यप्राप्येऽधिपतति-समये २ क्षयं गच्छति सतीत्यर्थ न कुरुत यूयं चरणधर्म-ज्ञानदर्शनपूर्वकं देशसर्वचारित्रं, हा इति महाखेदे, पश्चाद्-आयुःक्षयानन्तरमायुःक्षयचरमक्षणे वा पश्चात्तापं कायवाङ्मनोभिर्महाखेदं करिष्यथ नरकस्थराशिराजवदिति। मू. (९९) घुटुंमि सयं मोहे जिणेहिं वरधम्मतित्थमग्गस्स।
अत्ताणं च न याणह इह जाया कम्मभूमीए । वृ.भव्याः प्रश्नयन्ति-कथं वयं नात्मस्वरूपं जानीम इत्युक्ते गुरुराह'- 'घुटुंमि०' धर्मस्य जिनोक्तरूपस्य तीर्थं-पवित्र करणस्थानकं तस्य मार्गो ज्ञानदर्शनचारित्ररूपःवरचासौधर्मतीर्थमार्गश्च स तथा तस्मिन्, प्राकृतत्वात् विभक्तिपरिणामः, जिनैः-रागादिजेतृभि स्वयं-आत्मना 'घुटुंमी तिकथिते-निरूपिते सति, आत्मानं नयूयंजानीत, कसति? -मोहे सति-तीव्रमिथ्यात्वमिश्रमोहनीयकर्मोदये सतीत्यर्थः, इह कर्मभूमौ जाता अपि, अपेर्गभ्यमानत्वादिति, अस्या अर्थो अन्योऽपि सद्गुरुप्रसादात्कार्य इति ॥ म. (१००) नइवेगसमं चंचलं जीवियं जुब्बणं च कुसुमसमं।
सुक्खं च जमनियत्तं तिन्निवितुरमाणभुजाई॥ वृ. 'नइ०' नदीवेगसमं चपलं जीवितं-आयुः १ यौवनंकुसुमसमं-पुष्पसदृशं क्षणेन म्लानत्वापत्तेः२ चपुनः यत्सौख्यं तत् 'अनियत्त'तिअनित्यं ३, एतानि त्रीण्यपि तुरमाणभुञ्जाइंति शीघ्रं भोग्यानि ‘भज्जा' इति पाठे तुशीघ्रं भग्नयोग्यानि शीघ्रं भङ्कत्वा यान्तीत्यर्थः ।। मू. (१०१) एयंखु जरामरणं परिस्खिवइ वग्गुरा व मयजूह।
नयणं पिच्छह पत्तं संमूढा मोहजालेणं॥ वृ. 'एयं०' एतज्जरामरणं 'खु' निश्चये जीवलोकं परिक्षिपति-परिवेष्टयति, (व)इवार्थे, यथा वागुरामृगयूथंपरिक्षिपति, नच पश्यत यूयं प्राप्तं जरामरणं मोहजालेन सम्मूढाः-मोहं गताः,श्रीगौतमप्रतिबोधितदेवशमद्विजवदिति ॥
उक्तमायुष्कापेक्षयाऽनित्यत्वं, अथ शरीरापेक्षया दर्शयन्नाह
मू. (१०२) आउसो ! जंपिय इमं सरीरं इद कंतं पियं मणुन्नं मणाम मणभिरामं थिजं वेसासियं समयं बहुमयं अणुमयं भंडकरंडगसमाणं रयणकरंडओविव सुसंगोवियं चेलपेडाविव सुसंपरिवुडं तिल्लपेडाविव सुसंगो वियं मा णं उण्हं माणं सीयं माणं वाला माणंखुहा मा णं खुहा माणं पिवासा मा णं चोरा मा णं दंसा माणं मसगा माणं बाइ यपित्तियसंभियसंनिवाइयविविहा रोगायंका फुसंतुत्तिकड्ड एवंपियाइं अधुवं अनिययं असासयं चयावचइयं विष्पनासधम्मंपच्छा व पुरा व अवस्सविप्पच्चइयव्वं ।।
एअस्सवि याई आउसो ! अनुपुव्वेणं अट्ठारस य पिट्ठकरंडगसंधिओ बारस पंसलिया करंडा छप्पंसुलिया कडाहे बिहस्थिया कुच्छी चउरंगुलिया गीवा चउपलिया जिब्या दुपलियाणि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org