________________
४६६
जम्बूद्वीपप्रज्ञप्ति - उपाङ्गसूत्रम् ७ / २७४
छेत्ता एगं च चुण्णि आभागं एगमेगे मंडले विक्खम्भबुद्धिं अमिवर्द्धमाणे २ दो दो तीसाई जोअणसयाई परिरयवुद्धिं अमिवद्धेमाणे २ सव्वबाहिरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ ।
सव्वबाहिरए णं भंते! चंदमंडले केवइअं आयामविक्खम्भेणं केवइअं परिक्खेवेणं प०?, गो० ! एगंजोयणसयसहस्सं छच्चसट्टे जोअणसए आयामविक्खम्भेणं तिन्नि अ जोसणसयसहस्साइं अट्ठारस सहस्साइं तिन्नि अ पन्नरसुत्तरे जोअणसए परिक्खेवेणं ।
बाहिरानंतरे णं पुच्छा, गो० ! एगं जोअणयसहस्सं पञ्च सत्तासीए जोअणसए नव य एगट्टिभाए जो अणस्स एट्ठिभागं च सत्तहा छेत्ता छ चुण्णिआभाए आयामविक्खम्भेणं तिन्निअ जो अणसयसहस्साइं अट्ठारस सहस्साइं पंचासीइं च जोअणाइं परिक्खेवेणं ।
बाहिरत णं भंते! चंदमण्डले० पं० ?, गो० ! एगं जोअणसयसहस्सं पंच य चउदसुत्तरे जो अणसए एगूणवीसं च एगसट्टिभाए जो अणस्स एगडिभागं च सत्तहा छेत्ता पंच चुण्णिआभाए आयामविक्खम्भेणं तिन्नि अ जोअणसयसहस्साई सत्तरस सहस्साइं अट्ठय पणपन्ने जोअणसए परिक्खेवेणं, एवं खलु एएणं उवाएणं पविसमाणे चंदे जाव संकममाणे २ बावत्तरिं २ जोअणाई एगावन्नं च एगट्टिभाए जो अणस्स एगट्टिभागं च सत्तहा छेत्ता एवं चुण्णिआभागं एगमेगे मंडले विक्खम्भवुद्धिं निब्बुद्धेमाणे २ दो दो तीसाइं जो अणसयाइं परिरयवुद्धिं निवुद्धेमाणे २ सव्वब्धंतरं मंडलं उवसंकमित्ता चारं चरइ ६ ।
वृ. सर्वाभ्यन्तरं भदन्त ! चन्द्रमण्डलं कियदायामविष्कम्भाभ्यां कियत्परिक्षेपेण प्रज्ञप्तम् गौतम ! नवनवति योजनसहस्राण्येकोननवतिं च योजनानि किञ्चिद्विशेषाधिकानि परिक्षेपेण प्रज्ञप्तं, उपपत्तिस्तूभयत्रापि सूर्यमण्डलाधिकारे दर्शिता, अथ द्वितीयं
'अब्यंतरानंतरे' इत्यादि, अभ्यन्तरानन्तरे सैव पृच्छा या सर्वाभ्यन्तरे मण्डले, उत्तरसूत्रेगौतम! नवनवतिं योजनसहस्राणि सप्त च द्वादशोत्तराणि योजनशतानि एकपञ्चाशतं च एकषष्टिभागान् योजनस्य एकं चैकषष्टिभागं सप्तधा छित्वा एकंचूर्णिकाभागमायामविष्कम्भाभ्यां तथाहि
एकतश्चन्द्रमा द्वितीये मण्डले संक्रामन् षट्त्रिंशद्योजनानि पञ्चविंशतिं चैकषष्टिभागान् योजनस्य एकस्य चैकषष्टिभागस्य सप्तधा छिन्नस्य सत्कान् चतुरो भागान् विमुच्य संक्रामति अपरतोऽपि तावन्त्येव योजनानि विमुच्य संक्रामति उभयमीलने जातं द्वासप्ततिर्योजनानि एकपञ्चाशदेकषष्टिभागा योजनस्य एकस्य एकषष्टिभागस्य सप्तधा छिन्नस्य सत्क एको भागो द्वितीयमण्डले विष्कम्भायामचिंतायामधिकत्वेन प्राप्यत इति, तच्च पूर्वमण्डलराशौ प्रक्षिप्यते जायते यथोक्तं द्वितीयमण्डलायामविष्कम्भमानं, त्रीणि योजनशतसहस्राणि त्रीणि चैकोनविंशत्यधिकानि योजनशतानि किञ्चिद्विशेषाधिकानि परिक्षेपेण द्वितीयं मण्डलं प्रज्ञप्तं, उपपत्तिस्तु प्रथममण्डलपरित्थे द्वासप्ततियोजनादीनां परिरये त्रिंशदधिकद्वियोजनशतरूपे प्रक्षिप्ते सति यथोक्तं मानं, अथ तृतीयं - 'अब्यंतरतचे णं० अभ्यन्तरतृतीये चन्द्रमण्डले यावत्पदात् 'चन्दमण्डले केवइअं आयाभविक्खम्भेणं केवइअं परिक्खेवेण' मिति . उत्तरसूत्रे गौतम ! नवनवतिं योजनसहस्राणि सप्त च पञ्चाशीत्यधिकानि योजनशतानि एखचत्वारिंशतं चैकषष्टिभागान् योजनस्य एकं च एकषष्टिभागं सप्तधा छित्वा द्वौ च चूर्णिकभागावायामविष्कम्भाभ्यां, अथ द्वितीयमण्डल -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org