Page Text
________________
वक्षस्कारः - २
१६९
'ते णं० ते मनुजा भगवन्! निरशीला-गताचाराः निव्रता-महाव्रताणुव्रतविकलाः निर्गुणा-उत्तरगुणविकलाः निर्मर्यादाः-अविद्यमानकुलादिमर्यादाः निष्प्रत्याख्यानपौषधोपवासा-असत्पौरुष्यादिनियमा अविद्यमानाष्टम्यादिपोपवासाश्चेत्यर्थः, 'ओसण्णं' प्रायो मांसाहाराः, तथा क्षौद्राहाराः' मधुभोजिनः क्षीणं वा-तुछावशिष्टंतुच्छधान्यादिकं आहारो येषां ते तथा, इदं विशेषणं सूपपन्नमेव, पूर्वविशेषणे प्रायोग्रहणात्, केषुचिदादशेषु अत्र गड्डाहारा इति श्यते, स लिपिप्रमाद एव सम्भाव्यते, पञ्चमाङ्गे सप्तमशते षष्ठोद्देशे दुष्षमदुष्षमावर्णनेऽश्यमानत्वात्, अथवा यथासम्प्रदायमेतत्पदं व्याख्येयं, कुणपः-शवस्तद्रसोऽपिवसादि कुणपस्तदाहाराः, 'कालमासे' प्राग्वत, निर्वचनसूत्रमपि प्राग्वत्, नवरं 'ओसण्ण'मिति ग्रहणात् कश्चित् क्षुद्राहारवान्देवलोकगाम्यपि अक्लिष्टाध्यवसायात, अथ ये तदानीं क्षीणावशेषाश्च-तुष्पदास्तेषां का गरिरिति पृच्छति- 'तीसे ण'मित्यादि, तस्यां भगवन्! समायां चतुष्पदाः-सिंहादयः प्राग्व्याख्यातार्था श्वापदाः प्रायो मांसाहारादिविशेषण-विशिष्टाः क्व गमिष्यन्ति क्व उत्पत्स्यन्ते ?, भगवानाह-गौतम ! प्रायः नरकतिर्यग्योनिकेषु उत्पत्स्यन्ते, प्रायोग्रहणात् कश्चिदमांसादी देवयोनावपि, नवरं चिल्ललगा- नाखरविशेषा इति, अथ तदानीं तत्पक्षिगति प्रश्नयति-'ते ण'मित्यादि, कण्ठयं, नवरं ते णमिति क्षीणावसिष्टा ये पक्षिण इति यच्छबदबलाद् ग्राह्यं, ढङ्काः-काकविशेषाः कङ्काः-दीर्घपादाः पिलका-रूढिगम्याः मद्गुका-जलवायसाः शिखिनो-मयूरा इति, गतः षष्ठारकः, तेन चावसर्पण्यपि गता।
साम्प्रतं प्रागुद्दिष्टामुत्सर्पिी निरूपयितुकामस्तप्रतिपादनकालप्रतिपादनपूर्वकं तप्रथमारकस्वरूपमाह
मू. (५०) तीसेणंसभाए इक्वीसाए वाससहस्सेहिं काले वीइकते आगमिस्साए उस्सप्पिणीए सावणबहुलपडिवए बालवकरणंसि अभीइनरखत्ते चोद्दसपढमसमये अनंतेहिं वण्णपज्जवेहि जाव अनंतगुणपरिवद्धीए परिवुद्धेमाणे २ एत्थ णं दूसमदुसमाणाणं समा काले पडिवज्जिस्सइ समणाउसो ! तीसे णं भंते ! समाए भरहस्स वासस्स केरिसए आगारभावपडोआरे भविस्सइ?, गोअमा काले भविस्सइ हाहाभूए भंभाभूए एवं सो चेव दूसमदूसमावेढओ नेअब्बो, तीसे गं समाए एकवीसाए वाससहस्सेहिं काले विइक्कते अनंतेहिं वण्णपजवेहिं जाव अनंतगुणपरिवुद्धीए परिवद्धेमाणे २ एत्थ णं दूसमानामंसमा काले पडिवजिस्सइ समणाउसो!!
वृ. 'तीसेणमित्यादि, तस्यां समायामवसर्पिणीदुष्षमदुष्षमानाम्न्याएकविंशत्या वर्षसहसैः प्रमिते काले व्यतिक्रान्ते आगमिष्यन्त्यामुत्सर्पिण्या श्रावणमासस्य बहुलप्रतिपदि-कृष्णप्रतिपदि पूर्वावसर्पिण्याःआषाढपूर्णिमापर्यन्तसमये पर्यसानत्वात् बालवनाग्निकरणेकृष्णप्रतिपत्तिथ्यादिमार्धेऽस्यैव सद्भावात्, अभीचिनक्षत्रे चन्द्रेण योगमुपागते, चतुर्दशानां कालविशेषाणां प्रथमसमये-प्रारम्भक्षणेऽनन्तैर्वर्णपर्यवैर्यावदनन्तगुणपरिवृद्धया परिवर्द्धमानः अत्रान्तरे दुष्षमदुष्षमानाम्ना समा कालः प्रतिपत्स्यते हे श्रमण ! हे आयुष्मन् ! इति, वर्णादीनां वृद्धिश्च येनैवक्रमेण पूर्वमवसर्पिण्यरकेषुहानिरुक्ता तथैवात्र वाच्या, चतुर्दशकालविशेषापुनः निश्वासादुश्वासाद्वा गण्यन्ते । समयस्य निर्विभागकालत्वेनाद्यन्तव्यवहाराभावादावलिकायाश्चाव्यवहारार्थत्वेनोपेक्षा, तत्र निश्वासः उच्छासो वा १ प्राणः २, स्तोकः ३, लवः ४, मुहूर्त ५,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003352 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 18 Jamboodwippragnapati UpangSutra 07 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 564 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 18, & agam_jambudwipapragnapti |
| File Size | 13 MB |