________________
प्राभृतं १८, प्राभृतप्राभृतं -
२७७ हस्पीओ परिवहंति, तं०-पुरच्छिमेणं सिंहरूवधारीणं देवाणं दो देसाहस्सीओ परिवहति, एवं जाव उत्तरेणं तुरगरूवधारीणं, ता नक्खत्तविमाणे णं कति देवसाहस्सीओ परिवहति ?
ता चत्तारि देवसाहस्सीओ परिवहति, तं०-पुरच्छिमेणं सीहरूवधारीणं देवाणं एक देवसाहस्सी परिवहतिएवंजाव उत्तरेणंतुरगरूवधारीणं देवाणं, ता ताराविमाणे णं कति देवसाहसीओ परिवहति?, ता दो देवसाहस्सीओ परिवहति तं०-पुरच्छिमेणं सीहरूवधारीणं देवाणं पंच देवसता परिवहति, एवं जावुत्तरेणं तुरगरूवधारीणं ।
मू. (१२४) एतेसि णं चंदिमसूरियगहनक्खत्ततारारूवाणं कयरेर हितो सिग्घगती वा मंदगती वा?, ता चंदेहितो सूरा सिग्घगई सूरेहितो गहा सिग्धगती गहेहितो णक्खत्ता सिग्धगती नखत्तेहिंतो तारा सिग्घगती, सव्वप्पगती चंदा सव्वसिग्घगती तारा।
ताएएसिणंचंदिमसूरियगहगणणक्खत्ततारारूवाणं कयरेशहितोअप्पिविया वा महिड्डिया वा?, ताराहिंतो महिड्डिया णक्खत्ता नक्खत्तेहिंतो गहा महिड्डियागहेहिंतो सूरामहिड्डिया सूरेहितो चंदा महिड्डिया सव्वप्पड्डिया तारा सव्वमहिड्डिया चंदा।
वृ. 'ताचंदविमाणेण'मित्यादि संस्थानविषयं प्रश्नसूत्रंसुगम, भगवानाह-'ता अद्धकविदुधए'त्यादि, उत्तानीकृतमर्द्धमात्रं कपित्यं तस्येव यत् संस्थानं तेन संस्थितमर्द्धकपित्थसंस्थानसंस्थितं, आह-यदि चन्द्रविमानमुत्तानीकृतार्द्धमात्रकपित्थफलसंस्थानसंस्थितं तत उदयकाले अस्तमयकाले वा यदिवा तिर्यक् परिभ्रमत पौर्णमास्यां कस्मात्तदर्धकपित्थफलाकारं नोपलभ्यन्ते, कामंशिरस उपरिवर्त्तमानंवर्तुलमुपलभ्यते, अर्द्धकपित्थस्य उपरिदूरमवस्थापितस्य परभागादर्शनतो वर्तुलतया दृश्यमानत्वात्, उच्यते ।
इहार्द्धकपित्थफलाकारं चन्द्रविमानं न सामस्त्येन प्रतिपत्तव्यं किन्तु तस्य चन्द्रविमानस्य पीठं, तस्य च पीठस्योपरि चन्द्रदेवस्य ज्योतिश्चक्रराजस्य प्रासादः, सच प्रासादस्तथाकथंचनापि व्यवस्थितो यथा पीठेन सह भूयान् वर्तुलाकारो भवति, स च दूरभावादेकान्ततः समवृत्ततया जनानां प्रतिभासते, ततो न कश्चिद्दोषः, नचैतत्स्वमनीषिकाया विजृम्भितं, यत एतदेवजिनभद्रगणिक्षमाश्रमणेन विशेषणवत्यामाक्षेपपुरस्सरं उक्तम्॥१॥ "अद्धकविट्ठागारा उदयत्थमणमि कह न दीसंति ।
ससिसूराण विमाणा तिरियक्खेत्तट्ठियाणं च ।। ॥२॥ उत्ताणद्धकविठ्ठागारं पीढं तदुवरिंच पासाओ।
___वट्टालेखेण तओ समवर्ट दूरभावाओ॥ तथासर्व-निरवशेष स्फटिकमयं-स्फटिकविशेषमणिमयंतथाअभ्युद्गता-आभिमुख्येन सर्वतो विनिर्गता उत्सृता-प्रबलतया सर्वासुदिक्षुप्रसृता याप्रभा-दीप्तिस्तया सितं-शुक्लं अभ्युदगतोत्सृतप्रभासितंतथा विविधा-अनेकप्रकारामणयः-चन्द्रकान्तादयोरत्लानि-कर्केतनादीनि तेषां भक्तयो-विच्छित्तिविशेषास्ताभिश्चित्रं अनेकरूपवत् आश्चर्यवद्वा विविधमणिरलचित्रं यावत्शब्दात् 'वाउटुयविजयवेजयंतीपडागाछत्ताइच्छनकलिए तुंगे गगणतलमणुलिहंतसिहरे जालंतररयणपंजरुम्मीलियव्व मणिकणघथूभियागेवियसियसयवत्तपुंडरीयतिलयरयणड्ढचंदचित्ते अंतो बहिं च सण्हे तवणिज्जवालुगापत्थडे सुहफासे सस्सिरीयरूवे पासाईए दरिसणिज्जे" इति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org