Page Text
________________
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्रम्- १७/१/-/४४५
यस्याः सा मिथ्यादर्शनप्रत्यया, ननु मिथ्यात्वाविरतिकषाययोगाः कर्म्मबन्धहेतव इति प्रसिद्धिः, इह तु आरम्भिक्यादयस्तेऽभिहता इति कथं न विरोधः ?, उच्यते, इहारम्भपरिग्रहशब्दाभ्यां योगः परिगृहीतो, योगानां तद्रूपत्वात् शेषपदैस्तु शेषा बन्धहेतव इत्यदोषः,
૪૮
'सव्वे समाउआ' इत्यादेः प्रश्नस्य या निर्वचनचतुर्भङ्गी तद्भावना क्रियते-निबद्धदशवर्षसहस्रप्रमाणायुषो युगपचोत्पन्ना इति प्रथमो भङ्गः, तेषु एव दशवर्षसहस्रस्थितिषु नरकेषु एके प्रथमतरमुत्पन्नाः अपरे पश्चादिति द्वितीयः, अन्यैर्विषममायुर्निबद्धं कैश्चिद्दशवर्षसहस्रस्थितिषुकैश्चिच्च पञ्चदशवर्षसहस्रस्थितिषु उत्पत्तिः पुनर्युगपदिति तृतीयः केचित् सागरोपमस्थितयः केचित्तु दशवर्षसहस्रस्थितय इत्येवं विषमायुषो विषममेव चोत्पन्ना इति चतुर्थः ॥
,
सम्प्रति असुरकुमारादिषु आहारादिपदनवकं विभावयिषुरिदमाह
मू. (४४६) असुरकुमारा णं भंते! सव्वे समाहारा एवं सव्वेवि पुच्छा ?, गो० ! नो इणट्टे समट्टे, से केणट्टेणं भंते! एवं बुधइ-जहा नेरइया। असुरकुमारा णं भंते! सव्वे समकम्मा ?, गो० ! नो इणट्टे समट्टे, से केण० एवं वुच्चइ ?, गो० ! असुरकुमारा दुविहा पन्नत्ता, तंजहापुव्वोववत्रगाय पच्छोववन्नगा य, तत्थ णं जे ते पुव्वो० ते णं महाकम्म० तत्थ गंजे ते पच्छोववन्नगा तेगं अप्पक०, से तेणट्टेणं गो० ! एवं वुञ्चति
असुरकुमारा नो सव्वे समकम्मा एवं वन्नलेस्साए पुच्छा, तत्थ णं जे ते पुव्वोववन्ना ते णं अविसुद्धवन्नतरागा तत्थ णं जे ते पच्छोववन्त्रगा ते णं विसुद्धवन्नतरागा से तेणट्टेणं गो० ! एवं बुच्चइ-असुरकुमारा णं सव्वे नो समवन्ना, एवं लेस्साएवि, वेयणाए जहा नेरइया, अवसेसं जहा यणं, एवं जाव थणियकुमारा ।।
बृ. उमराणं भंते! सव्वे समाहार' इत्यादि, तत्रास्मिन् सूत्रे नारकसूत्रसमानेऽपि भावना विशेषेण लिख्या यसकुमाराणमल्पशरीरत्वं भवधारणीयशरीरापेक्षया जघन्यतोऽलासमयेयबागमानत्वं महाशवंतः सप्तहस्तप्रमाणत्वं, उत्तरवैक्रियापेक्षया तुं अल्पशरीरत्वं जघन्यतोऽङ्गुलसङ्ख्येयभागमानत्वं उत्कृष महाशरीरत्वं योजनलक्षमानत्वमिति, तत्रैते महाशरीरा बहुतरान् पुद्गलानाहारयन्ति, मनोभक्षणलक्षणो हि असौ संभवति प्रधानश्च, प्रधानापेक्षया च शास्त्रे निर्देशो वस्तूनां ततोऽल्पशरीरग्राह्याहारपुद्गलापक्षपा ये पुद्गला बहुतरास्ते तानाहारयन्ति, बहुत परिणामयन्तीत्यादिपदत्रयव्याख्यानं प्राग्वत्, तथाऽभीक्ष्णमाहारयन्ति अभीक्ष्णमुच्छ्वसन्ति, अत्रने चतुथदिरुपर्याहारयन्ति स्तोकसप्तकादेश्चीपर्युच्छ्वसन्ति तानाश्रित्याभीक्ष्णमुच्यते, ये सातिरेकवसहस्रस्योपर्याहारयन्ति सातिरेकपक्षस्य चोपर्युच्छ्वसन्ति तानङ्गीकृत्यैतेषामल्पकालीनाहारोच्छ्रवसत्वेन पुनः पुनराहारयन्तीत्यादिव्यपदेशविषयत्वात्, तथाऽल्पशरीरा अल्पतरानू पुद्गलानाहारयत्ति उच्छ्वसन्ति च अल्पशरीरत्वादेव, कादाचित्कत्वामाहारोच्छ्वासयोस्तन्महाशीराहारोच्छ्वासान्तरालापेक्षया
यत्पुनस्तेषां बहुतरमान्तरालत्वात्, तत्र हि अन्तराले ते आहारादि न कुर्वन्ति तन्यत्र ते कुर्व्वन्तीत्येवंविवक्षणान्महाशरीराणमप्याहारोच्छ्वासयोरन्तरामस्तिकिं तु तदल्पमित्यविवक्षितत्वादभीक्ष्णमित्युक्तं, सिद्धं च महाशरीराणां तेषामाहारोच्छ्वासयोरल्पान्तरत्वं, अल्पशरीराणा नु महान्तरत्वं यथा सौधर्मादि-देवानां सप्तहस्तमानतया महाशरीराणां तयोरन्तरं वर्षसहस्रद्वयं पक्षद्वयं च अनुत्तरसुराणां
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003349 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 15 Pragnapana UpangSutra 04 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 664 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 15, & agam_pragyapana |
| File Size | 14 MB |