________________
२५२
प्रज्ञापनाउपाङ्गसूत्र-१-१०/-1-1३६५
मू. (३६९)
सर्वात्मनाऽप्यसंख्येयप्रदेशात्मकस्तेच सर्वेऽपिलोक एवावगाढा नालोके, ततोऽवसीयते सन्त्येकस्मिन्नप्याकाशप्रदेशेऽवगाढा बहवःपरमाणवो बहवो द्विप्रदेशकाः स्कन्धाः यावद्बहवोऽनन्तप्रदेशात्मका; स्कन्धाः, तथा चात्र पूर्वसूरयः प्रदीपष्टान्तमुपर्वणयन्ति
यथैकस्य प्रदीपस्य गृहमध्ये प्रज्वलितस्य प्रभापरमाणवः सर्वमेव गृहं प्राप्नुवन्ति तथा प्रत्येकंप्रदीपसहस्रस्यापि,नचप्रतिप्रदीपंप्रभापरमाणवोनभिन्नाः, प्रतिप्रदीपेपुरुषस्य मध्यस्थितस्य छायादिदर्शनात्, ततो यथैते स्थूला अपि प्रदीपप्रभापरमाणवः एकस्मिन्नप्याकाशप्रदेशे बहवो मान्ति तथा परमाण्वादयोऽपीति न कश्चिद्दोषः आकाशस्य तता तथाऽवकाशदानस्वभावतया वस्तूनां च विचित्रपरिणमनस्वभावतयाविरोधाभावात्, सम्प्रतिपरमाण्वादिषु ये भङ्गा ग्राह्याः ये चषष्ठादिषु न ग्राह्यास्तत्सङ्ग्रहिकाः संग्रहणिगाथा आहमू. (३६६) परमाणुम्मिय तइओ पढमो तइओ य होति दुपएसे।
___ पढमो तइओ नवमो एक्कारसमो यतिपएसे ।। मू. (३६७) पढमो तइओ नवमो दसमो एक्कारसो य बारसमो।
भंगा चउप्पएसे तेवीसइमो य बोद्धव्यो । मू. (३६८) पढमो तइओ सत्तमनवदसइकारबारतेरसमो।
तेवीसचउव्वीसो पणवीसइमो य पंचमए । विचउत्थपंचछठें पनरस सोलं च सत्तरद्वार।
वीसेक्कवीस बावीसगंच वजेज छटुंमि। मू. (३७०) बिचउत्थपंचछट्टे पन्नर सोलं च सत्तरहारं ।
बावलीसइमविहूणा सत्तपदेसंमि खंधम्मि ।। मू. (३७१) बिचउत्थ पंचछठें पन्नर सोलं च सत्तरहारं ।
एते वञ्जिय भंगा सेसा सेसेसु खंधेसु॥ वृ. 'परमाणुंमि यतइओ' इत्यादि, पाठसिद्धं, भावितार्थत्वात्, नवरंषट्प्रदेशादिचिन्तायां प्रतिषेध्या भङ्गाः स्तोका इति लाघवार्थं त एव संगृहीताः।
इहानन्तरं स्कन्धानां चरमाचरमादिवक्तव्यतोक्ता, स्कन्धाश्च यथायोगं परिमण्डलादिसंस्थानवन्तो भवन्ति इत्यतः संस्थानवक्तव्यतामाह
मू. (३७२) कइणं भंते ! संठाणा पं०, गो० पंच संठाणा पं०, तं०-परिमंडले चट्टे तंसे चउरंसे आयते य । परिमंडला णं भंते ! संठाणा किं संखेजा असंखेजा अणंता?, गो० ! नो संखिञा नो असंखेना अनंता, एवं जाव आयता । परिमंडलेणंभंते! संठाणे किं संखेजपएसिए असंखेजपदेशिए अनंतपदेसिए ?, गो० ! सिय संखेजपएसिए सिय असंखेञ्जपएसिए सिय अनंतपदेसिए एवं जाव आयते।
परिमंडले णं भंते ! संठाणे संखेजपएसिए किं संखेजपएसोगाढे असंखेज्जपएसोगाढे अनंतपएसोगाढे?, गो०! संखेज्जपएसगोगाढे नोअसंखेजपएसोगाढे नो अनंतपएसोगाढे, एवं जाव आयते, परिमंडलेणंभंते! संठाणे असंखेजपएसिएकिं संखेजपएसोगाढे असंखेजपएसोगाढे अनंतपएसोगाढे ?, गो०! सिय संखेज्जपएसोगाढे सिय असंखेज्जपएसोगाढे नो अनंतपएसोगाढे
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org