Page Text
________________
प्रतिपत्तिः - ५,
४५३
सव्वत्थोवा तसकाइया पजत्तगा तसकाइया अपजत्तगा असंखेज्जगुणा॥
एएसिणंभंते! पुढविकाइयाणं जावतसकाइयाणं पञ्जत्तगअपज्जत्तगाण य कयरेशहितो अप्पा वा ४?, सव्वत्थोवा तसकाइया पज्जत्तगातसकाइयाअपजत्तगा असंखेजगुणा तेउक्काइया अपजत्ताअसंखेजगुणा पुढविक्काइया आउक्काइया वाउक्काइया अपजत्तगा विसेसाहिया तेउकाइया पज्जत्तगा संखेज्जगुणा पुढविआउवाउपज्जत्तगा विसेसाहिया, वणस्सतिकाइया अपजत्तगा अनंतगुणा, सकाइया अपजत्तगा विसेसाहिया, वणस्सतिकाइया पजत्तगा संखेनगुणा, सकाइया पञ्जत्तगा विसेसाहिया।
वृ. एएसिण मित्यादि, सर्वस्तोकास्त्रसकायिकाः, द्वीन्द्रियःदीनामेवत्रसकायत्वात् तेषां च शेषकायापेक्षयाऽल्पत्वात्, तेभ्यस्तेजस्कायिका असङ्खयेयगुणाः, असञ्जयेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणत्वात्, तेभ्यः पृथिवीकायिका विशेषाधिकाः, प्रभूतासङ्घयेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणत्वात्तेषांचशेषकायापेक्षयाऽल्पत्वात्, तेभ्योऽप्कायिकाविशेषाधिकाः, प्रभूततरासङ्खयेयभागलोकाकाशप्रदेशराशिप्रमाणत्वात् तेभ्यो वायुकायिका विशेषाधिकाः, प्रभूततमासङ्खयेयलोकाकाशप्रदेशमानत्वात्, तेभ्योवनमातिकायिका अनन्तगुणाः,अनन्तलोकाकाशप्रदेशमानत्वात्
साम्प्रतमेतेषामेवापर्याप्तानां द्वितीयमल्पबहुत्वमाह-'एएसिणमित्यादि, एतदपि तथैव अधुनतेषामेव पर्याप्तानामल्पबहुत्वमाह-एएसिणमित्यादि, एतदपितथैव । साम्प्रतमेतेषामेव पृथिवीकायादीनांप्रत्येकं पर्याप्तापर्याप्तगताल्पबहुत्वमाह-'एएसिण मित्यादि, सर्वस्तोकाः पृथिवीकायिकाअपर्याप्ताः पर्याप्ताः सङ्ख्येयगुणाः, पृथिवीकायिका हिबहवः सूक्ष्माः सकललोकगतत्वात्, तेषुचपर्याप्ताः सङ्घयेयगुणाः, एवमप्तेजोवायुवनस्पतिसूत्राणि भावनीयानि, त्रसकायसूत्रेसर्वस्तोकाः पर्याप्तास्त्रसकायिका अपर्याप्तकाअसङ्खयेयगुणाः, त्रसकायानां पर्याप्तानां यथाक्रमं प्रतरगताङ्गुलसवयेयभागखण्डप्रमाणत्वात् । साम्प्रतमेतेषां समुदितानां पर्याप्तापर्याप्तानमल्पबहुत्वमाह
_ 'एएसिणंभंते!' इत्यादि, सर्वस्तोकास्त्रसकायिकाः पर्याप्तास्तेभ्यस्त्रसकायिकाअपर्याप्ता असङ्खयेयगुणाः, अत्र कारणं प्रागेवोक्तं, ततस्तेजस्कायिका अपर्याप्ता असङ्खयेयगुणाः असङ्खयेयलोकाकाशप्रदेशप्रमाणत्वात्, ततः पृथिव्यब्वायवोऽपर्याप्तकाः क्रमेण विशेषाधिकाः प्रभूतप्रभूततरप्रभूतभासङ्ख्येय-लोकाकाशप्रदेशराशिमानत्वात्, तदनन्तरं तेजस्कायिकाः पर्याप्ताः सङ्खयेयगुणाः, सूक्ष्मेष्वपर्याप्तेभ्यः पर्याप्तानां सङ्खयेयगुणत्वात्, ततः पृथिव्यबवायवः पर्याप्ताः क्रमेण विशेषाधिकाः, ततो वनस्पति-कायिका अपर्याप्ताअनन्तगुणाः, अनन्तलोकाकाशप्रदेशराशिमानत्वात्, तेभ्यो वनस्पतिकायिकाः पर्याप्ताः सङ्घयेयगुणाः सूक्ष्मेष्वपयप्तिभ्यः पर्याप्तानां सङ्खयेयगुणतवात् सूक्ष्माश्च सर्वबहव इति तदपेक्षमिदमल्पबहुत्वम् ।
मू. (३५२) सुहमस्सगंभंते! केवतियंकालं ठिती पन्नत्ता?, गोयमा! जहन्नेणंअंतोमुहत्तं उक्कोसेणवि अंतोमुहुत्तंएवंजावसुहमणिओयस्स, एवं अपञ्जत्तगाणवि पजत्तगाणविजहन्नेणवि उकोसेणवि अंतोमुहुत्तं।
वृ.सम्प्रत्यभीषामेव कायानां सूक्ष्माणां स्थित्यादि चिचिन्तयिषुराह-'सुहुमस्स णं भंते' इत्यादि, सूक्ष्मस्य सामान्यतो निगोदरूपस्यानिगोदरूपस्य वा भदन्त ! कियन्तं कालं स्थिति प्र० भगवानाह-गौतम ! जघन्येनान्तर्मुहूर्तमुत्कर्षेणाप्यन्तर्मुहूर्तं, नवरमुत्कर्षतो विशेषाधिकमव
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
___www.jainelibrary.org
| SR No. | 003348 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 14 Jivajivabhigam UpangSutra 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 14, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |