Page Text
________________
पतिपत्तिः -१, कण्हकंद वजकंदे सूरणकंदे खल्लूडे किमिरासि भद्दे मोत्थापिंडे हलिद्दा लोहारी नीहुठिहुथिभु अस्सकण्णी सीहकन्नी सीउंढी मूसंढी जे यावन्ने तहप्पगारा ते समासओ दुविहा पन्नत्ता, तंजहा-पजत्तगा य अपज्जत्तगाय।
__ तेसिणं भंते! जीवाणं कति सरीरगा पण्णता?, गोयमा! तओसरीरंगा पन्नता, तंजहाओरालिएतेयए कम्मए, तहेव जहा बायरपुढविकाइयाणं, नवरंसरीरोगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेजतिभागं उक्कोसेणं सातिरेगजोयणसहस्सं, सरीरगा अनित्यंत्यसंठिता, ठिती जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं दसवाससहस्साई, जाव दुगतिया तिआगतिया परित्ता अनंता पन्नता।
सेत्तं बायरवणस्सइकाइया, सेतं थावरा ॥
वृ. 'से किंत'मित्यादि, अथ केते साधारणशरीरबादरवनस्पतिकायिकाः?, सूरिराहसाधारणशरीरबादरवनस्पतिकायिका अनेकविधाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-'आलुए' इत्यादि, एते आलुकमूलकवङ्गबेरहिरिलिसिरिलिसिस्सिरिलिकिट्टिकाक्षीरबिडालिकाकृष्णकन्दवज्रकन्दसूरणकन्दखल्लूट भद्रमुस्तापिण्डहरिद्रालौहीस्नुहिस्तिभुअश्वकर्णीसिंहकर्णीसि कुंढीमुषण्ढी- नामानः साधारणवनस्पतिकायिकभेदाः केचिदप्रतिप्रसिद्धत्वात्केचिद्देशविशेषात्स्वयमवगन्तव्याः, 'जे यावन्ने तहप्पगारा' इति येऽपिचान्ये तथाप्रकाराः- एवं प्रकाराअवकपनकसेवालादयस्तेऽपि साधारणशरीरबादरवनस्पतिकायिकाः प्रतिपत्तव्याः।
'तेसमासतो' इत्यादि, 'ते' बादरवनस्पतिकायिकाः समासतो द्विविधाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथापर्याप्तकाअफर्याप्तकाश्च, 'जावसिय संखेज्जा' इति यावत्करणादेवं परिपूर्ण पाठो द्रष्टव्यः-"तत्थ णं जे ते अप्पज्जत्तगा ते णं असंपत्ता, तत्थ णं जे ते पञ्चत्तगा तेसि णं वण्णादेसेणं गंधादेसेणं रसाएसेणंफासाएसेणंसहस्सग्गसो विहाणाईसंखिजाई जोणिप्पमुहसयसहस्साइंपञ्जत्तगनिस्साए अपञ्जत्तगावक्कमंति, जत्थएगोतत्थसियसंखिज्जा सियअसंखेज्जा सिय अनंता" इति, एतत्याग्वत्, नवरं यत्रैको बादरपर्याप्तस्तत्र तन्निश्रयाऽपर्याप्ताः कदाचत्सङ्ख्येयाः कदाचिदसङ्ग्येयाः कदाचिदनन्ताः प्रत्येकतरवः सङ्ख्येया असङ्येया वा, साधारणास्तु नियमादन इति भावः । ___ 'तेसिणंभंते ! कइसरीरमा?' इत्यादिद्वारकलापचिन्तनंबादरपृथिवीकायिकवत, नवरं संस्थानद्वारे नानासंस्थानसंस्थितानीति वक्तव्यम्।अवगाहनाद्वारे उक्कोसेणंसातिरेगंजोयणसहस्स'मिति, तच सातिरेकं योजनसहनमवगाहनामानमेकस्य जीवस्य बाह्यद्वीपेषु वल्लयादीनां समुद्रगोतीर्येषुच पद्मनालादीनां, तदधिकोच्छ्रयमानानि पद्मानि पृथिवीकायपरिणाम इति वृद्धाः स्थितिद्वारे उत्कर्षतो दश वर्षसहस्राणि वक्तव्यानि, गत्यागतिसूत्रानन्तरं 'अपरीत्ता अनंता' इति वक्तव्यं, तत्र परीत्ताः' प्रतियेकशरीरिणोऽसङ्ख्येयाः 'अपरीत्ताः' अप्रत्येकशरीरिणोऽनन्ताः प्रज्ञप्ताः हे श्रवण! हे आयुष्मन् ! उपसंहारमाह-'सेत्तं बादरवणस्सइकाइया, सेत्तं थावरा' इति सुगमम् ।उक्ताः स्थावराः, सम्प्रति तत्रप्रतिपादनार्थमाह
मू. (३०) से किंतं तसा?, २ तिविहा पन्नत्ता, तंजहा-तेउकाइया वाउकाइया ओराला तसा पाणा॥
वृ.अथ केतेत्रसाः?, सूरिराह-त्रसास्त्रिविधाः प्रज्ञप्ताः, तद्यथा-तेजस्कायिका वायुका यिका औदारिकत्रसाः, तत्र तेजः-अग्निकायः-शरीरं येषां ते तेजस्कायास्त एव
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003348 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 14 Jivajivabhigam UpangSutra 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 14, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |