Page Text
________________
३४
जीवाजीवाभिगमउपाङ्गसूत्रम् १/-१२४ आमलकफणसदाडिमणग्गोधकाउंबरीयतिलयलउयलोद्धे धवे, जे यावण्मे तहप्पगारा, एतेसि णं मूलावि असंखेजवीविया जाव फला बहुबीयगा, सेतं बहुबीयगा।
सेतं रुक्खा, एवं जहा पन्नवणाए तहा भाणियब्वं, जावजेयावत्रे तहप्पगारा, सेतं कुहणा। मू. (२५) नाणाविधसंठाणा रुक्खाणं एगजीविया पत्ता।
खंधोविएगजीवो तालसरलनालिएरीणं । मू. (२६) जह सगलसरिसवाणं पत्तेयसरीराणं गाहा। मू. (२७) जह वा तिलसकलिया गाहा ॥
वृ. 'रुक्खा' इत्यादि, वृक्षाः-चूतादयः गुच्छा-वृन्ताकीप्रभृतयः गुल्मानि-नवमालिका. प्रभृतीनिलताः-चम्पकलतादयः, इह येषांस्कन्धप्रदेशेविवक्षितोवंशाखाव्यतिरेकेणान्य शाखान्तरं तथाविधं परिस्थूरं न निर्गच्छति ते लता इति व्यवहियन्ते, ते च सम्पकादय इति, वल्लयःकूष्माण्डीत्रपुषीप्रभृतयः पर्वगा-इक्ष्वादयः तृणानि-कुशजुञ्जकार्जुनादीनि वलयानिकेतकीकदल्यादीनि तेषां हित्वग्वलयाकारेणव्यवस्थितेतिहरितानि तन्दुलीयकवस्तुलनभृतीनि औषधयःफलपाकान्ताःताश्च शाल्यादयःजले रुहन्तीतिजलरुहाः-उदकावकपनकादयः कुहणा-भूमिस्फोटाभिधानास्ते चायकायप्रभृतयः, एवं भेदो भाणियव्वो जहा पनवणाए' इत्यादि, ‘एवम्' उक्तेन प्रकारेण बादरप्रत्येकशरीरवनस्पतिकायिकानां भेद वक्तव्यो यथा प्रज्ञापनायाम्, इह तु ग्रन्थगौरवभयान लिख्यते, सच किं यावद् वक्तव्यः? इत्याह–'जह वातिलसक्कलिया' इत्यादि, अस्याश्च गाथाया अयं सम्बन्धः-इह यदि वृक्षादिनां मूलादयः प्रत्येकमनेकप्रत्येकशरीरजीवाधिष्ठितास्ततः कथमेकखण्डशरीराकारा उपलभ्यन्ते?, तत्रेयमुत्तरगाथा॥१॥ “जह स्फलसरिसवाणं सिलेसमिस्साण वट्टिया वट्टी।
पत्तेयसरीराणं तह होति सरीरसंधाया ॥" अस्या व्याख्या यथा सकलसर्षपाणां श्लेषमित्राणां-श्लेषद्रव्यविमिश्रितानां वलिता वत्तिरेकरूपा भवति, अथ च ते सकलसर्षपाः परिपूर्णशरीराः सन्तः पृथक् पृथक् स्वस्वावगाहनयाऽवतिष्ठन्ते, 'तथा अनयैवोपमयाप्रत्येकशरीरिणांजीवानांशरीरसयाताः पृथकपृथकस्वावगाहना भवन्ति, इह श्लेषद्रव्यस्थानीयं रागद्वेषोपचितं तथाविधं स्वकर्म सकलसर्षपस्थानीयाः प्रत्येकशरीराः,सकलसर्षपग्रहणं वैविक्त्य-प्रतिपत्या पृथकपृथकस्वस्वावगाहप्रत्येकशरीरवैविक्त्यप्रतिपत्त्यर्थम्, अत्रैव दृष्टान्तान्तरमाह- "जह वा तिलसक्कलिया" इत्यादिरधिकृतगाथा, वाशब्दो दृष्टान्तान्तरसूचने, यथा तिलस-कलिका तिलप्रधाना पिष्टमयीअपूपिका बहुभिस्तिलैमिश्रिता सती यथापृथकपृथकस्वस्वावगाह-तिलात्मिका भवति कथञ्चिदेकरूपाच तथा' अनयैवोपमाय प्रत्येक-शरीरिणांजीवानांशरीरसाताः कथञ्चिदेकरूपाः पृथकपृथकस्वस्वावगाहनाश्च भवन्ति
मू. (२८) सेतं पतेयसरीरबायरवणस्सइकाइया ।। वृ.उपसंहारमाह-‘सेत्त'मित्यादि सुगमम् । सम्प्रति साधारणवनस्पतिकायिकप्रतिपादनार्थमाह
मू. (२९) से किं तं साहारणसरीरबादरवणस्सइकाइया?, २ अनेगविधा पन्नत्ता, तंजहा–आलुए मूलए सिंगबेर हिरिलि सिरिलि सिस्सिरिलि किट्टिया छिरिया छिरियविरालिया
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003348 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 14 Jivajivabhigam UpangSutra 03 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 532 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 14, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 12 MB |