________________
प्रतिपत्तिः -३, ति०-उद्देशकः १
प्राग्वद्भावनीयः, व्यतिव्रजन् व्यतिव्रजन् जघन्यत एकाहं वा द्वयहं वा यावदुत्कर्षतः षण्मासान् यावद् 'व्यतिव्रजेत्' गच्छेत्, तत्रैवंगमने अस्त्येतद्यथैकं किञ्चन विमानं पूर्वोक्तानां विमानानां मध्ये 'व्यतिव्रजेत्' अतिक्रमेत, तस्या पारं लभेतेति भावः, तताऽस्त्येतद् यथैककं विमानं न व्यतिव्रजेत्, न तस्य पारंलभेत, उभयत्रापि जातावेकवचनं, ततोऽयं भावार्थ-उक्तप्रमाणेनापि क्रमेण यथोक्तरूपयाऽपिच गत्या षण्मासानपियावदधिकृतोदेवोग्छतितथापिकेषाञ्चिद्विमानानां पारं लभते केषाञ्चित्पारंन लभते इति, एतावन्महान्ति तानि विमानानि प्रज्ञप्तानि हे श्रमण ! हे आयुष्मन् ! । 'अस्थिणंभंते!' इत्यादि, सन्ति भदन्त ! विमानानि स्वस्तिकानि स्वस्तिकवानि स्वस्तिकप्रमाणि स्वस्तिकान्तानि स्वस्तिकवर्णानि स्वस्तिकलेश्यानि स्वस्तिकध्वजानि स्वस्तिकश्रृङ्गाराणि स्वस्तिकशिष्टानि स्वसतिककूटानि स्वस्तिकोत्तरावतंसकानि?,'हंता अस्थि' इत्यादि,समस्तंप्राग्वत्, नवरमत्र एवइयाइपंच ओवासंतराई इति कण्ठयं, उदयास्तापान्तरालक्षेत्रं पञ्चगुणं क्रियत इति भावः।
'अस्थिणं भंते!' इत्यादि, सन्ति भदन्त ! विमानानि कामानि कामावर्तानि कामप्रमाणि कामकान्तानि कामवर्णानि कामलेश्यानिकामध्वजानिकामश्रङ्गाराणि कामशिष्टानि कामकूटानि कामोत्तरावतंसकानि?, "हंता अस्थि' इत्यादिसर्वं पूर्ववत् नवरमत्रोदयास्तापान्तरालक्षेत्रंसप्तगुणं कर्तव्यं, 'अस्थिभंते!' इत्यादि,सन्तिभदन्त! विजयजयन्तजयन्तापराजितानि विमानानि?, हता अत्थी' त्यादि प्राग्वत्, नवरमत्र एवइयाइंनव ओवासंतराई' इति वक्तव्यं उक्तश्च-- ॥१॥ ___ “जावइ उदेइ सूरो जावइ सो अत्थमेइ अवरेणं ।
तियपणसत्तनवगुणं काउं पत्तेय पत्तेयं ॥ ॥२॥ सीयालीस सहस्सा दो य सया जोयणाण तेवट्ठा ।
इगवीस सट्ठिभागा कक्खडमाइंमि पेच्छ नरा ॥ ॥३॥ एयं दुगुणं काउं गुणिज्जए तिपणसत्तमाईहि ।
आगयफलं चजंतं कमपिमाणं वियाणाहि ॥ ॥४॥ चत्तारिवि सकमेहिं चंडादिगईहिं जंति छम्मासं।
तहवि य न जंति पारं केसिंचि सुरा विमाणाणं ।। उक्तः प्रथमोद्देशकः, इदानीं द्वितीयस्यावसरः, तत्रेदमादिसूत्रम्तृतीय प्रतिपतौ-तिर्यचयोनिकस्य उद्देशकः-१ समाप्तः
-:तिर्यचयोनिकः उद्देशकः-२:मू.(१३४) कतिविहा णं भंते ! संसारसमावन्नगा जीवा पन्नत्ता?, गोयमा! छव्दिहा पन्नत्ता, तंजहा-पुढविकाइया जाव तसकाइया । से किं तं पुढविकाइया?, पुढविकाइया दुविहा पन्नत्ता, तंजहा-सुहमपुढविकाइया बादरपुढविकाइयायासे किंतं सुहमपुढविकाइया २ दुविहा पन्नत्ता, तंजहा-पजत्तगाय अपजत्तगा य, सेत्तं सुहमपुढविकाइया।
से किं तं बादरपुदविक्काइया?, २ दुविहा पन्नत्ता, तंजहा-पञ्जत्तगा य अपज्जत्तगा य, एवं जहा पन्नवणापदे, सहा सत्तविधा पन्नत्ता, खरा अणेगविहा पन्नत्ता, जाव असंखेना, सेतं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org