________________
प्रतिपत्तिः-३, नै०-उद्देशकः२
१२७
हत्थ तिय तिन्नि अङ्गुल पयरे पयरे यवुड्ढी य ।। ॥२॥ एक्कारसमे पयरे पन्नरस धणूणि दोण्णि रयणीओ।
___ बारस य अंगुलाई देहपमाणं तु विन्नेयं ।। अत्र ‘सोचेव य बीयाए' इति य एव प्रथमपृथिव्यां त्रयोदशे प्रस्तटे उत्सेधो भणितो यथा सप्त धनूंषि त्रयो हस्ताः षट्चाङ्गुलानीति स एव द्वितीयस्यां शर्कराप्रभायां पृथिव्यां प्रथमे प्रस्तटे उत्सेधो भवति, शेषं सुगमम्। ___वालुकाप्रभायाः प्रथमे प्रस्तटे पञ्चदश धनूंषि द्वौ हस्तौ द्वादश चाङ्गुलानि, अत ऊर्ध्वं तु प्रतिप्रस्तटं सप्त हस्ताः सार्द्धानि चैकोनविंशतिरङ्गुलानि क्रमेण प्रक्षेप्तव्यानि, तत एवं परिमाणं भवति--द्वितीये प्रस्तटेसप्तदशधनूंषि द्वौ हस्तौसा नि सप्ताङ्गुलानि, तृतीये एकोनविंशतिरधनूंषि द्वौ हस्तौ त्रीण्यङ्गुलानि, चतुर्थे एकविंशतिनूंषि एको हस्तः सार्धानि च द्वाविंशतिरङ्गुलानि, पञ्चमे त्रयोविंशतिधनूंषि एको हस्तोऽष्टादश चाङ्गुलानि, षष्ठे पञ्चविंशतिर्धनूंषि एको हस्तः सार्द्धानित्रयोदशाङ्गुलानि, सप्तमे सप्तविंशतिर्धनूंषिएको हस्तो नवचाङ्गुत्लानि, अष्टमे एकोनत्रिंशद् धषि एको हस्तः सार्द्धानि चत्वार्यङ्गुलानि, नवमे एकत्रिंशद्धनूंषि एको हस्तः, उक्तञ्च॥१॥ “सोचेव य तइयाए पढमे पयरंमि होइ उस्सेहो ।
सत्तय रयणी अंगुल गुणवीसं सड्ड वुड्डी य ।। ॥२॥ पयरे पयरे यतहानवमे पयरंमि होइ उस्सेहो।
धणुयाणि एगतीसं एक्कारयणी य नायव्वा ॥ अत्रापि 'सोचेव यतइयाएपढमे पयरंमिहोइ उस्सेहो' इतियएव द्वितीयस्यांशर्कराप्रभायामेकादशे प्रस्तटे उत्सेधः स एव तृतीयस्यां वालुकाप्रभायां प्रथमे प्रस्तटे भवति, शेषं सुगमं । पकप्रभायाः प्रथमे प्रस्तटे एकत्रिंशद्धनूंषि एको हस्तः, तत ऊर्ध्व तु प्रतिप्रस्तटं पञ्च धनूंषि विंशतिरछुलानि क्रमेण प्रक्षेप्तव्यानि, तत एवं परिमाणं भवति-द्वितीये प्रस्तटे षट्त्रिंशद्धनूंषि एकोहस्तो विंशतिरकुलानि, तृतीये एकचत्वारिंशद्धनूंषि द्वौ हस्ती षोडशाङ्गुलानि, चतुर्थेषटचत्वारिंशद्धनूंषि त्रयोहस्ता द्वादशाङ्गुलानि, पञ्चमे द्विपञ्चाशद्धनूंषि अष्टावकुलानि,षष्ठे सप्तपञ्चाशद्धनूंषि एको हस्तश्चत्वार्यकुलानि, सप्तमे द्वाषष्टि धनूंषि द्वौ हस्तौ, उक्तञ्च
“सो चेव चउत्थीए पढमे पयरंमि होइ उस्सेहो।
पञ्च धणु वीस अंगुल पयरे पयरे य वुड्डी य॥ ॥१॥ जा सत्तमए पयरे नेरइयाणं तु होइ उस्सेहो।
बासट्ठी धणुयाइंदोन्नि यरयणी य बोद्धव्वा । अत्रापि सोचेवे' त्यस्यार्थ पूर्वानुसारेणभावनीयः ।धूमप्रभायाःप्रथमेप्रस्तटेद्वाषष्टिर्धनूंषि द्वौ हस्तौ, तत ऊर्ध्वं तु प्रतिप्रस्तटं पञ्चदश धनूंषि सार्द्धहस्तद्वयाधिकानि क्रमेण प्रक्षेप्तव्यानि, तेनेदं परिमाणं भवति-द्वितीये प्रस्तटेऽष्टसप्ततिर्धनूंषि एकावितस्ति, तृतीये त्रिनवतिर्धनूषि त्रयो हस्तः, चतुर्थे नवोत्तरंधनुःशतमेको हस्त एका वितस्ति, पञ्चमे पञ्चविंशं धनुःशतं, उक्तञ्च॥१॥ “सो चेव पंचमीए पढमे पयरंमि होइ उस्सेहो ।
पनरस धणूणि हो हत्थ सङ्घ पयरेसु वुदी य॥
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org