________________
मूलं-३४
१५१ 'केवले' अद्वितीयं केवलिप्रतीतं वा अनन्तं वा अनन्तार्थविषयत्वात्।
___ 'पडिपुन्ने प्रतिपूर्णमल्पग्रन्थत्वादिभि प्रवचनगुणैः 'संशुद्धे' कषादिभि सुद्धं सुवर्णमिव निर्दोष गुणपूर्णत्वात् 'नेयाउए' नैयायिकं-न्यायानुगतं प्रमाणाबाधितमित्यर्थ, 'सल्लकत्तणे' मायादिशल्यकर्तनं, तद्भावितानां हिभावशल्यानि व्यवच्छेदमायान्तीति 'सिद्धिमग्गे' निष्ठितार्थत्वोपायः ‘मुत्तिमग्गे मुक्तेः-सकलकर्मवियोगस्य हेतुः अथवा मुक्ति-निर्लोभता मार्गो यस्य प्राप्तेः तन्मुक्तिमार्ग 'निजाणमग्गे' निर्याणस्य-अनावृत्तिकगमनस्य मार्गो-हेतुः । ____ निब्वाणमग्गे निर्वाणस्य-सकलसन्तापरहितस्य पन्थाः अवितहं सद्भूतार्थं अविसंधि' अविरुद्धपूर्वापरघट्टनं 'सव्वदुक्खप्पहीणमग्गे' सकलदुःखप्रक्षयस्य पन्थाः अथवा सर्वाणि दुःखानि प्रहीणानि यत्र सन्ति स तथा स मार्ग-शुद्धिर्यत्र तत्तथा। ___'अत एव इहलिया जीवा सिझंति' विशेषतः सिद्धिगमनयोग्या भवन्ति अणिमादिमहासिद्धिप्राप्ता वा भवन्ति 'बुझंति' केवलज्ञानप्राप्तया 'मुन्नति' भवोपग्राहिकर्माशापगमात् 'परिनिब्वायंति' कर्मकृतसकलसन्तापविरहात्, किमुक्तं भवतीत्यत आह–'सव्वदुक्खाणमंतं करेंति'
मू. (३४-वति) एगच्चा पुणएगेभयंतारो पुब्बकम्मावसेसेणं अन्नयरेसुदेवलोएसुदेवत्ताए उववत्तारो भवंति, महट्टीएसु जाव महासुक्खेसु दूरंगइएसु चिरहिईएसु, तेणं तत्थ देवा भवंति महड्डीए जाव चिरहिईआहारविराइयवच्छाजाव पभासमाणा कप्पोवगागतिकल्लाणा आगमेसिभद्दा जाव पडिरूवा, तमाइक्खइ एवं खलु चउहि ठाणेहिं जीवा नेरइअत्ताए कम्म पकरंति।
-नेरइअत्ताए कम्मं पकरेत्ता नेरइसु उववजंति, तंजहामहारंभयाए महापरिगहयाए पंचिंदियवहेणं कुणिमाहारेणं।
एवं एएणं अभिलावेणं तिरिक्खजोणिएसु माइल्लयाए निअडिल्लयाए अलिअवयणेणं उक्कचणयाएवंचणयाए, मणुस्सेसुपगतिभद्दयाए पगतिविनीतताएसाणुक्कोसयाएअमच्छरियताए, देवेसु सरागसंजमेणं संजमासंजमेणं अकामनिजराए बालतवोकम्मेणं, तमाइक्खइ।
दृ. 'एगचा' एकार्चा-एका अर्चा-मनुष्यतनुर्भाविनी येषां ते तथा, ते पुनरेके केचन 'भयंतारो'त्ति भदन्ताः-कल्याणिनः भक्तारोवा-नैर्ग्रन्थप्रवचनस्य सेवयितारः पूर्वकर्मावशेषेण 'अन्नयरेसु देवलोएसुत्ति अन्यतरदेवानां मध्य इत्यर्थः, 'महड्डिएसु' इह यावत्करणादिदं
श्यं-'महजुइएसु महाबलेसु महायसेसु महानुभागेसुत्ति, व्याख्या च प्राग्वत्, 'दूरंगइएसुत्ति अच्युतान्तदेवलोकगतिकेष्वित्यर्थः 'हारविराइयवच्छा' इह यावत्करणादिदं श्यं-'कडयतुडिय/भियभुया अंगयकुंडलमट्टगंडयलकण्णपीढधारी विचित्तहत्थाभरणा ।
दिव्वेणं संघाएणं दिव्वेणं संठाणेणं दिव्वाए इवीए दिव्वाए जुईए दिव्वाए पभाए दिव्वाए छायाए दिव्वाए अच्चीए दिव्वेणं तेएणं दिब्बाए लेसाए दस दिसाओ उज्जोवेमाणा' इति व्याख्या चासुरवर्णकवद्दश्या, 'कप्पोवग'त्ति कल्पोपगा-देवलोकजाः 'आगमेसिभद्द'त्ति आगमिष्यद्अनागतकालभावि भद्रं कल्याणं निर्वाणलक्षणंयेषांतेतथा, इह यावत्करणादिदंश्यं–'पासाईया दरिसणिना अभिरूव पडिरूवत्ति व्याख्या प्राग्वदेवेति, निर्ग्रन्थप्रवचनफलवक्तव्यतां निगमयन्नाह–'तमाइक्खइत्ति तप्रवचनफलमिति ।
अथ प्रकारान्तरेण धर्ममाह-“एवं खल्वित्यादि बालतवोकम्मेण मित्येतदन्तं, व्यक्तमेव, नवरं 'एव मिति वक्ष्यमाणेन प्रकारेण, खलुक्यालङ्कारे, 'कुणिमाहारेणं ति कुणिमं-मांसं,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org