________________
२३४
ज्ञाताधर्मकथाङ्ग सूत्रम्-91-1१७/१८४
नट्ठमतीते नसुतीते नहसण्णे मूढदिसाभाए जाए यावि होत्या, न जाणइ कयरं देसं वा दिसंवा विदिसंवा पोयवहणे अवहितत्तिक? ओहयमनसंकप्पे जाव झियायति,
तते णं ते बहये कुच्छिधारा य कण्णधारा य गभिल्लगा य संजुत्तानावावाणियगा य जेणेव से निजामए तेणेव उवा०२ एवं व०-कित्रं तुम देवा० ! ओहयमणसंकप्पा जाव झिया यह?, तते णं से निजामए ते बहवे कुच्छिधारा य एवं व०-एवं खलु देवा० ! नट्ठमतीते जाव अवहिएत्तिक१ ततो ओहयमनसंकप्पे जाव झियामि, तते णं ते कण्णधारा तस्स निजामयस्स अंतिए एयमहूं सोचा निसम्म भीया ५ ण्हाया कयबलिकम्मा करयल बहूणं इंदाणं यखंधाण य जहा मल्लिनाए जाव उवायमाणा २ चिट्ठति, तते णं से निजामए ततो मुहत्तंतरस्स लद्धमतीते ३ अमूढदिसाभाए जाए यावि होत्था,
ततेणं से निजामएते बहवे कुच्छिधारा य ४ एवं व०-एवं खलु अहं देवा०! लद्धमतीए जाव अमूढदिसाभाए जाए, अम्हेणंदेवा०! कालियदीवंतेणंसंबूढा, एसणं कालियदीवेआलोक्कति, तते णं ते कुच्छिधारा य ४ तस्स निजागमस्स अंतिए सोचा हट्टतुट्टा पयविखणानुकूलेणं वारणं जेणेव कालीयदीवे तेणेव उवागच्छंति २ पोयवहणं लंबेति २ एगडियाहि कालियदीवं उत्तरंति, तत्थ णं बहवे हिरण्णागरे यसुवण्णागरे य रयणागरे य वइरागरे य बहवे तत्थ आसे पासंति, किं ते?, हरिरेणुसोणिसुत्तगा आईणवेढो, ततेणते आसा ते वाणियए पासंतितेसिंगंधं अगघायंति २ भीया तत्था उबिग्गा उब्बिग्गमणा ततो अनेगाइजोइणाति उन्भमंति, ते णं तत्थ पउरगोयरा पउरतणपाणिया निब्भया निरुब्बिग्गा सुहंसुहेणं विहरंति,
तएणं संजुत्तानावावाणियगा अन्तमन्नं एवं व०-किण्हं अम्हे देवा०! आसेहिं ?, इमे णं वहवे हिरण्णागरा य सुवण्णागरा य रयणागरा य वइरागरा यतं सेयं खलु अम्हं हिरण्णस्स य सुवण्णस्स य रयणस्स य वइरस्स य पोयवहणं भरित्तएत्तिकटु अन्नमन्नस्स एयमढें पडिसुणेतिर हिरण्णस्स य सुवण्णस्स य रयणस्स य वइरस्स य तणस्स य अन्नस्स य कट्ठस्स य पाणियस्स य पोयवहणं भरेति २ पयविखणानुकूलेणंवाएणजेणेव गंभीरपोयवहणपट्टणेतेणेव उ०२ पोयवहणं लंबेति २ सगडीसागडं सजेति २ तं हिरणं जाव वरंच एगडियाहिं पोयवहणाओ संचारेंति २ सगडीसागडंसंजोइंतिर जेणेव हत्थिसीसए नयरे तेणेव उवा०२ हथिसीसयस्स नयरस्स बहिया अगुजाणे सत्थणिवेसं करेति र सगडीसागडं मोएंति र महत्थं जाव पाहुडं गेहंति २ हथिसीसं च नगरं अनुपविसंति २जेणेव कनगकेऊ तेणेव उ०२ जाव उवणेति,
तते णं से कणगकेऊ तेसिं संजुत्ताणावावाणियगाणं तं महत्थं जाव पडिच्छति।
वृ. सर्वं सुगम, नवरं नहमतीएत्ति-चक्षुर्ज्ञानस्य विषयानिश्चायकत्वात् नष्टश्रुतिकोनिर्यामकशास्त्रेण दिगादिविवेचनस्य करणे अशक्तत्वात, नष्टसंज्ञो मनसो भ्रान्तत्वात्, किमुक्तं भवति ? -मूढः-अविनिश्चितो दिशां भागो-विभागो यस्य स मूढदिग्भागः, कुक्षिधारादयो यानपात्रव्यापारविशेषनियोगिनः, 'हिरण्णागरे'त्यादि, हिरण्याकरांश्चसुवर्णाकरांश्चरत्नाकरांश्च वैराकरांश्च तदुत्पत्तिभूमिरित्यर्थः, बहूंश्चात्राश्वान्-घोटकान् पश्यन्तिस्म, किंते'त्ति किंभूतान्? अत्रोच्यते-'हरी'त्यादि, 'आइनवेढो'त्ति आकीर्णा-जात्याः अश्वाः तेषां 'वेढोति वर्णनार्था वाक्यपद्धतिराकीर्णवेष्टकः, स चायं
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org