________________
शतकं-२४, वर्गः, उद्देशकः-१
३२१
उवव० सेणंभंते! केवतिजाव उववजेञ्जा?, गो० जह० दसवाससहस्सद्वितीएसुउक्कोसेणवि दसवाससहस्सद्वितीएसु उववजेज्जा, ते णं भंते ! सेसं तं चेव जहा सत्तमगमए जाव से णंभंते ! उक्कोसकालहितीजावतिरिक्खजोणिए जहन्नकालद्वितीयरयणप्पभाजाव करेजजा?, गोयमा भवादेसेणं दो भव० कालादे० जह० पुवकोडी दसहिं वाससहस्सेहिं अमहिया उक्कोसेणवि पुवकोडी दसवाससहस्सेहिं अमहिया एवतियंजाव करेजा ८/
उक्कोसकालद्वितीयपज्जत्ताजाव तिरिक्खजोणिएणंभंते! जे भविएउक्कोसकालहितीएसु रयणजावउववजित्तए सेणंभंते! केवतिकालंजाव उववजेजा ?, गोयमा! जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेजइभागद्वितीएसु उक्कोसेणवि पलिओवमस्स असंखेजइभागट्टितीएसु उववजेजा, ते णं भंते ! जीवा एगसमएणं सेसं जहा सतमगमए जाव से णं भंते ! उक्कोसकालद्वितीयपञ्जत्तजावतिरिक्खजोणिए उक्कोसे कालद्वितीयरयणप्पभाजावकरेजा ?, गोयमा! भवादेसेणं दोभवग्गहणाई कालादेसेणं जहन्नेणं पलिओवमस्स असंखेज्जइभागं पुव्वकोडीए अमहियं उक्कोसेणवि पलिओवमस्स असंखेजइभागं पुवकोडीए अब्भहियं एवतियं कालं सेवेचा जाव गतिरागतिं करेज्जा ९ । एवंएतेओहिया तिनिगमगा ३ जहन्नकालद्वितीएसुतिनिगमगा उक्कोसकालद्वितीएसु तिन्नि गमगा.९ सव्वे ते नव गमा भवंति ।।
वृ. 'सेणं भंते ! पज्जत्ताअसन्नी'त्यादि, 'भवादेसेणं'ति भवप्रकारेण 'दो भवग्गहणाई'ति एकत्रासज्ज्ञी द्वितीये नारकस्ततो निर्गतः सन्नन्तरतया सज्ज्ञित्वमेव लभतेनपुनरसज्ज्ञित्वमिति, 'कालाएसेणं ति कालप्रकारेण कालत इत्यर्थः दश वर्षसहस्राणि नारकजघन्यस्थितिरन्तर्मुहूर्ताभ्यधिकानि असज्ज्ञिभवसम्बन्धिजघन्यायुःसहितानीत्यर्थः, 'उक्कोसेण मित्यादि, इह पल्योपमासङ्खयेयभागः पूर्वभवसाज्ज्ञिनारकोत्कृष्टायुष्करूपः पूर्वकोटी चासज्ज्ञयुत्कृष्टायुष्करूपेति, एवमेते सामान्येषुरलप्रभानारकेत्पित्सवोऽसज्ज्ञिनः प्ररूपिताः, अथ जघन्यस्थितिषु तेषुत्पित्सूस्तान् प्ररूपयन्नाह-‘पज्जत्ते'त्यादि।
सर्वचेदंप्रतीतार्थमेव, एवमुत्कृष्टस्थितिषुरत्नप्रभानारकेषुत्पित्सवोऽपिप्ररूपणीयाः,एवमेते त्रयो गमाः निर्विशेषणपर्याप्तकासज्ज्ञिनमाश्रित्योक्ताः, एवमेत एव तं जघन्यस्थितिकं ३ उत्कृष्टस्थितिकं ३ चाश्रित्य वाच्यास्तदेवेमेते नव गमाः, तत्र जघन्यस्थितिकमसज्ज्ञिनमाश्रित्य सामान्यनारकगम उच्यते
__ 'जहन्ने'त्यादि, 'आउंअज्झसाणाअनुबंधो यतिआयुरन्तर्मुहूर्तमेवजघन्यस्थितेरसज्ज्ञि नोऽधिकृतत्वात्, अध्यवसायस्थानान्यप्रशस्तान्येवान्तर्मुहूर्तस्थतिकत्वात्, दीस्थितेर्हि तस्य द्विविधान्यपि तानि संभवन्ति कालस्य बहुत्वात्, अनुबनधश्च स्थितिसमान एवेति । कायसंवेधे च नारकाणां जघन्याया उत्कृष्टायाश्च स्थितेरुपर्यन्तर्मुहूर्त वाच्यमिति ४।
एवं जघन्यस्थितिकं तंजघन्यस्थितिकेषु तेषूत्पादयन्नाह-'जहन्नकालहिई त्यादि ५।
एवंजघन्यस्थितिकंतमुत्कृष्टस्थितिषुतेषूत्पादयत्राह-'जहन्ने' त्यादि ६, एवमुत्कृष्टस्थितिकं तं सामान्येषु तेषूत्पादयन्नाह--'उक्कोसकाले'त्यादि ।
__एवमुत्कृष्टस्थितिकं तं जघन्यस्थितिकेषु तेषूत्पादयन्नाह-'उक्कोसकाले त्यादि ८, 15121
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org