________________
२१०
भगवतीअङ्गसूत्रं (२) १६/-/५/६७४ एवं खलु समणे भगवं महावीरे जंबुद्दीवे २ जेणेव भारहे वासे जेणेव उल्लयतीरे नगरे जेणेव एगजंबुए चेइए अहापडिरूवंजाव विहरति, तसेयं खलु मे समणं भगवं महावीरं वंदित्ता जाव पजुवासित्ता इमं एयारूवं वागरणं पुच्छित्तएत्तिकट्ठ एवं संपेहेइ एवं संपेहिता चउहिवि सामानियसाहस्सीहिं परियारो जहा सूरियाभस्स जाव निग्घोसनाइयरवेणं जेणेव जंबुद्दीवे २ जेणेव भारहे वासे जेणेव उल्लुयातीरे नगरे जेणेव एगजंबुए चेइए जेणेव ममं अंतियं तेणेव पहारेत्य गमणाए।
तएणं से सक्के देविंदे देवरायातस्स देवस्स तंदिव्वं देवद्धिं दिव्वं देवजुतिं दिव्वं देवाणुभागं दिव्वं तेयलेस्सं असहमाणे ममं अट्ठ उक्खित्तपसिणवागरणाई पुच्छइ संभंतिय जाव पडिगए।
वृ. 'परिणममाणा पोग्गला नो परिणय'त्ति वर्तमानातीतकालयोर्विरोधादत एवाह'अपरिणय'त्ति, इहैवोपपत्तमाह परिणमन्तीति कृत्वा नो परिणतास्तेव्यपदिश्यन्त इति मिथ्यादृष्टिवचनं, सम्यग्दृष्टि पुनराह
मू. (६७५) जावंचणं समणे भगवं महावीरे भगवओगोयमस्स एयमद्वंपरिकहेति तावं चणं से देवे तं देसं हव्दमागए, तएणं से देवे समणं भगवं महावीरं तिक्खुत्तो वंदति नमसति २ एवं वयासी-एवं खलु भंते ! महासुक्के पप्पे महासामाणे विमाणे एगे मायिमिच्छदिहिउववन्नए देवेममं एवं वयासी
परिणममाणा पोग्गला नो परिणया अपरिणया परिणमंतीति पोग्गला नो परिणया अपरिणया, तए णं अहं तं मायिमिच्छदिट्ठिउववन्नगं देवं एवं वासी-परिणममाणा पोग्गला परिणया नो अपरिणया परिणमंतीति पोग्गला परिणया नो अपरिणया।
से कहमेयं भंते! एवं?, गंगदत्तादिसमणे भगवं महावीरे गंगदत्तंएवं वयासी-अहंपिणं गंगदत्ता ! एवमाइक्खामि ४ परिणममाणा पोग्गला जाव नो अपरिणया सचमेसे अढे ।
तएणं से गंगदत्ते देवे समणस्स भगवओ महावीरस्स अंतियंएयमढे सोचा निसम्महतुढे समणं भगवं महावीरं वंदति नमं० २ नच्चासन्ने जाव पञ्जुवासति, तए णं समणे भ० महावीरे गंगदत्तस्स देवस्स तीसे य जाव धम्म परिकहेइ जाव आराहए भवति।
तए णं से गंगदत्ते देवे समणस्स भगवओ० अंतिए धम्मं सोचा निसम्म हट्ठतुढे उठाए उद्वेति उ०२ समणं भगवं महावीरं वंदति नमसतिर एवं वयासी-अहण्हं भंते! गंगदत्ते देवे किं भवसिद्धिएअभवसिद्धिए? एवंजहा सूरियाभोजाव बत्तीसतिविहं नट्टविहं उवदंसेति उव०२ जाय तामेव दिसंपडिगए।
वृ. परिणममाणपोग्गलापरिणयानो अपरिणय'त्ति, कुतः? इत्याह-परिणमन्तीतिकृत्वा पुद्गलाः परिणता नो अपरिणताः, परिणमन्तीति हि यदुच्यते तत्परिणामसद्भावे नान्यथाऽ. तिप्रसङ्गात्, परिणामसद्भावे तुपरिणमन्तीति व्यपदेशे परिणतत्वमवश्यंभावि, यदि हि परिणामे सत्यपि परिणतत्वं न स्यात्तदा सर्वदा तदभावप्रसङ्ग इति ।
'परिवारो जहा सूरियाभस्से'त्यनेनेदं सूचितं 'तिहिं परिसाहिं सत्तहिं अनिएहिं सत्तहिं अणियाहिवईहिं सोलसहिं आयरक्खदेवसाहस्सीहिं अनेहि यबहूहि महासामाणविमाणवासीहिं वेमाणिएहिं देवेहिं सद्धिं संपरिवुडे' इत्यादि।
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org