________________
शतक-१४, वर्गः-, उद्देशकः-९
१५९ लोहितगं पासइ पासित्ता जायसढे जाव समुप्पन्नकोउहल्ले जेणेव समणे भगवं महावीरे तेणेव उवागच्छइ जाव नमंसित्ता जाव एवं वयासी
किमिदं भंते! सूरिए किमिदं भते! सूरियस्स अट्ठे ?, गोयमा! सुभे सूरिए सुभे सूरियस्स अट्टे । किमिदं भंते ! सूरिए किमिदं भंते ! सूरियस्स पभाए एवं चेव, एवं छाया एवं लेस्सा।
वृ. 'तेण मित्यादि, 'अचिरोद्गतम्' उद्गतमात्रमत एव बालसूर्यं 'जासुमणाकुसुमप्प गासंतिजासुमणानाम वृक्षस्तत्कुसुमप्रकाशमत एव लोहितकमिति किमिदंति किंस्वरूपमिद सूर्यवस्तु, तथा किमिदं भदन्त ! सूर्यस्य-सूर्यशब्दस्यार्थः-अन्वर्थःवस्तु?
सुभे सूरिए'ति शुभस्वरूपं सूर्यवस्तु सूर्यविमानपृथिवीकायिकानामातपाभिधानपुण्यप्रकृत्युदयवर्तित्वात् लोकेऽपि प्रशस्ततया प्रतीतत्वात् ज्योतिष्केन्द्रत्वाच्च, तथा शुभः सूर्यशब्दार्थःस्तथाहि-सूरेभ्यः-क्षमातपोदानसङ्ग्रामादिवीरेभ्योहितः सूरेषुवासाधुःसूर्यः'पभ'त्ति दीप्तिः छाया-शोभा प्रतिबिम्बं वा लेश्या-वर्णः । लेश्याप्रक्रमादिदमाह
मू. (६३५) जे इमे भंते ! अजत्ताए समणा निग्गंथा विहरंति एते णं कस्स तेयलेस्सं वीतीवयंति?, गोयमा! मासपरियाए समणे निग्गंथे वाणमंतराणं देवाणं तेयलेसंबीइवयंति।
दुमासपरियाए समणे निग्गंथे असुरिंदवजियाणंभवणवासीणंदेवाणं तेयलेस्सं वीयीवयंति
एवं एएणं अभिलावेणं तिमासपरियाए समणे नि० असुरकुमारणं देवाणं तेय चउम्मासपरियाए सगहनक्खत्ततारारूवाणं जोतिसियाणं देवाणं तेय० पंचमासपरियाएय सचंदिमसूरियाणं जोतिसिंदाणं जोतिसरायाणं तेय०।
छम्मासपरियाए समणे सोहम्मीसाणाणं देवाणं० सत्तमासपरियाए सणंकुमारमाहिंदाणं देवाणं० अट्ठमासपरियाए बंभलोगलंतगाणं देवाणं तेय० नवमासपरियाए समणे महासुक्कसहस्साराणं देवाणं तेय० दसमासपरियाए आणयपाणयआरणधुयाणं देवाणं०।
एक्कारसमासपरियाए गेवेज्जगाणं देवाणं० बारसमासपरियाए समणे निग्गंथे अणुतरोववाइयाणं देवाणं तेयलेस्सं वीयीवयंति ।
तेण परंसुक्क सुक्कभिजाए भवित्ता तओपच्छा सिज्झतिजाव अंतं करेति। सेवं भंते ! सेवं भंतेति जाव विहरति।
वृ. 'जे इमे'इत्यादि, ये इमे प्रत्यक्षाः अञ्जत्ताएत्ति आर्यतया पापकर्मबहिर्भूतता अद्यतया वा-अधुनातनतया वर्तमानकालतयेत्यर्थः 'तेयलेस्सं'ति तेजोलेश्या-सुखासिकां तेजोलेश्या हिप्रशस्तलेश्योपलक्षणंसाच सुखासिकाहेतुरिति कारणेकार्योपचारात्तेजोलेश्याशब्देन सुखासिका विवक्षितेति, “वीइवयंति' व्यतिव्रजन्ति व्यतिक्रमन्ति ।
____ 'असुरिंदवज्याणं'ति चमरबलवर्जितानां 'तेण परं'ति ततः संवत्सरात्परतः 'सुक्के'त्ति शुक्लो नामाभिनवृत्तोऽमत्सरी कृतज्ञः सदारम्भी हितानुबन्ध इति, निरतिचारचरण इत्यन्ते , 'सुक्काभिजाइ'त्ति शुक्लाभिजात्यः परमशुक्ल इत्यर्थः, अत एवोक्तम्
“आकिञ्चन्यं मुख्यं ब्रह्मापि परं सदागमविशुद्धम् ।
सर्वं शुक्लमिदं खलु नियमात्संवत्सरादूर्द्धम् " एतच्च श्रमणविशेषमेवाश्रित्योच्यते न पुनः सर्व एवैवंविधो भवतीति
शतकं-१४ उद्देशकः-९ समाप्तः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org