________________
शतकं-१४, वर्गः-, उद्देशक:-३
१३९ वृ. पूर्वं विनय उक्तः, अथ तद्विपर्ययभूताविनयविशेषं देवानां परस्परेण प्रतिपादयन्नाह-'अप्पट्टिए णमित्यादि, ‘एवं एएणं अभिलावेणमित्यादौ 'आइडिउद्देसए'त्ति दशमशतस्य तृतीयोद्देशके 'निरवसेसं'ति समस्तं प्रथमं दण्डकसूत्रं वाच्यं, तत्र चाल्पर्धिकमहर्द्धिकालापकः समर्द्धिकालपकश्चेत्यालापकद्वयं साक्षादेव दर्शितं, केवलं समर्द्धिकालापकस्यान्तेऽयं सूत्रशेषो दृश्य:
गोयमा ! पुचि सत्थेणं अक्कमित्ता पच्छा वीईवएज्जा नो पुट्विं वईवइत्ता पच्छा सत्थेणं अक्कमिजत्ति, तृतीयस्तु महर्द्धिकालापर्द्धिकालापक एवं-'महड्डिए णं भंते ! देवे अप्पड्डियस्स देवस्स मज्झमज्झेणं वीइवएज्जा ?, हंता वीइएजा, से णं भंते ! किं सत्थेणं अक्कमित्ता पभू अणक्कमित्ता पभू?' शस्त्रेण हत्वाऽहत्वा वेत्यर्थः, 'गोयमा ! अक्कमित्ताविपभूअणक्कमित्तावि पभू,से णं भंते ! किं पुट्विं सत्थेणं अक्कमित्ता पच्छा वीइवएज्जा पुचि वीइवएना पच्छा सत्येणं अक्कमेला?, गोयमा ! पुट्विं वा सत्थेणं अक्कमित्ता पच्छा वीइवएजा पुट्विं वा वीइवइत्ता पच्छा सत्थेणं अक्कमिज्जत्ति, 'चत्तारिदंडगा भाणियव्व'त्ति।
तत्र प्रथमदण्डक उक्तालापकत्रयात्मको देवस्य देवस्य च, द्वितीयस्त्वेवंविध एव नवरं देवस्य च देव्याश्च,एवं तृतीयोऽपिनवरंदेव्याश्च देवस्य च, चतुर्थोऽप्येवं नवरंदेव्याश्चदेव्याश्चेति, अत एवाह-'जाव महड्डिया वेमाणिणी अप्पड्डियाएवेमाणिणीए'त्ति, 'मझमज्झेण मित्यादितु पूर्वोक्तानुसारेणाध्येयमिति । अनन्तरं देववक्तव्यतोक्ता।]
अथैकान्तदुःखितत्वेन तद्विपर्ययभूता नारका इति तद्गतवक्तव्यतामाह
मू. (६०६)रयणप्पभापुढविनेरइयाणं भंते! केरिसियंपोग्गलपरिणामंपचणुभवमाणा विहरंति?, गोयमा! अनिद्वंजाव अमणामं एवंजाव अहेसत्तमापुढविनेरइया।
एवं वेदणापरिणाम एवं जहा जीवाभिगमे बितिए नेरइयउद्देसए जाव अहेसत्तमापुढविनेरइयाणं भंते! कैरिसयं परिग्गहसन्नापरिणामंपच्चणुब्भवमाणा विहरंति?, गोयमा! अनिट्ठ जाव अमणामं । सेवं भंते ! २ ति॥
वृ. रयणे'त्यादि. 'एवं वेयणापरिणाम तिपुद्गलपरिणामववेदनापरिणामंप्रत्यनुभवन्ति नारकाः, तत्र चैवमभिलापः
_ 'रयणप्पभापुढविनेरइया णं भंते ! केरिसयं वेयणापरिणामं पञ्चणुब्भवमाणा विहरंति?, गोयमा ! अनिट्ठ जाव अमणामं एवं जाव अहेसत्तमापुढविनेरइया' ।।
शेषसूत्रातिदेशायाह-एवंजहाजीवाभिगमे इत्यादिजीवाभिगमोक्तानि चैतानि विंशति पदानि, तद्यथा॥१॥ “पोग्गलपरिणामं १ वेयणाइ २ लेसाइ ३ नामगोए य४।
अरई ५ भए ६ सोगे ७ खुहा ८ पिवासाय ९ वाही य १०॥ ॥२॥उस्सासे ११ अणुतावे १२ कोहे १३माणे य १४ माय १५ लोभे य १६।
चत्तारिय सन्नाओ २० नेरइयाणं परीणामे ।। इति, तत्र चाद्यपदद्वयस्याभिलापो दर्शित एव, शेषाणि त्वष्टादशाद्यपदद्वयाभिलापेनाध्येयानीति ॥
शतक-१४ उद्देशकः-३ समाप्तः
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org