________________
१३८
भगवती अङ्गसूत्रं (२) १४/-/३/६०१
असुरकुमारे णं भंते! महाकाये महासरीरे एवं चैव एवं देवदंडओ भाणियव्वो जाव
वेमाणिए ।
वृ. 11911
'देवे ण' मित्यादि, इह च क्वचिदियं द्वारगाथा दृश्यते"महक्काए सक्कारे सत्थेणं वीईवयंति देवाउ ।
'वासं चैव य ठाणा नेरइयाणं तु परिणामे ॥” इति ।
अस्याश्चार्थः उद्देशकार्थाधिगमावगम्य एवेति । 'महाकाय'त्ति महान् -- बृहन् प्रशस्तो वा कायो- निकायो यस्य स महाकायः, 'महासरीरे' त्ति बृहत्तनुः ।
'एवं देवदंडओ भाणियव्वो' त्ति नारक पृथिवीकायिकादीनामधिकृतव्यतिकरस्यासम्भवाद् देवानामेव च संभवाद्देवदण्डकोऽत्र व्यतिकरे भणितव्य इति ।। प्राग देवानाश्रित्य मध्यगमनलक्षणो दुर्विनय उक्तः ॥ अथ नैरयिकादीनाश्रित्य विनयविशेषानाह
मू. (६०४) अत्थि णं भंते! नेरइयाणं सक्कारेति वा सम्माणेति वा किइकम्मेइ वा अब्भुट्टाइ या अंजलि पग्गहेति वा आसंणाभिग्गहेति वा आसणाणुप्पदाणेति वा इंतस्स पच्चुग्गच्छणया ठियस्स पज्जुवासणया गच्छंतस्स पडिसंसाहणया ?, नो तिणट्टे समट्टे ।
अत्थि णं भंते! असुरकुमाराणं सक्कारेति वा सम्माणेति वा जाव पडिसंसाहणया वा ?, हंता अस्थि, एवं जाव धणियकुमाराणं, पुढविकाइयाणं जाव चउरिंदियाणं एएसि जहां नेरइयाणं अत्थि णं भंते! पंचिंदियतिरिक्खजोणियाणं सक्कारेइ वा जाव पडिसंसाहणया ?, हंता अत्थि, नो चेव णं आसणाभिग्गहेइ वा आसणाणुप्पयाणेइ वा, मणुस्साणं जाव वेमाणियाणं जहा असुरकुमाराणं ॥
वृ. 'अत्थि 'मित्यादि, 'सक्कारेइ व 'त्ति सत्कारो - विनयार्हेषु वन्दनादिनाऽऽदरकरणं प्रवरवस्त्रादिदानं वा 'सत्कारो पवरवत्थमाईहिं' इति वचनात् 'सम्माणेइ व 'त्ति सन्मानःतथाविधप्रतिपत्तिकरणं 'किइकम्मेइ व 'त्ति कृतिकर्म्मवन्दनं कार्यकरणं वा 'अब्भुट्ठाणेइ वत्ति अभ्युत्थानं गौरवार्हदर्शने विष्टरत्यागः 'अंजलिपग्गहेइ व 'त्ति अञ्जलिप्रग्रहः – अञ्जलिकरणम् । 'आसणाभिग्गहेइ व 'त्ति आसनाभिग्रहः - तिष्ठत एव गौरव्यस्यासनानयनपूर्वकमुपविशतेति भणनं 'आसणाणुप्पयाणेइ व 'त्ति आसनानुप्रदानं - गौरव्यमाश्रित्यासनस्य स्थानान्तरसञ्चारणं 'इंतरस पच्चग्गच्छणय'त्ति आगच्छतो गौरव्यस्याभिमुखगमनं 'ठियस्स पज्जुवासणय'त्ति तिष्ठतौ गौरव्यस्य सेवेति 'गच्छतस्स पडिससाहणय'त्ति गच्छतोऽनुव्रजनमिति, अयं च विनयो नारकाणां नास्ति, सततं दुःस्थत्वादिति ।
मू. (६०५) अप्पडीए णं भंते! देवे महड्डियस्स देवरस मज्झंमज्झेणं वीइवएजा ?, नो तिणट्टे समट्टे, समिड्डीए णं भंते! देवे समढियस्स देवरस मज्झमज्झेणं वीइवएज्जा, नो इणमट्टे समट्टे, पमत्तं पुण वीइवएज्जा ।
से णं भंते! किं सत्थेणं अवक्कमित्ता पभू अणक्कमित्ता पभू ?, गोयमा ! अवक्कमित्ता पभू नो अणकमित्ता पभू, से णं भंते! किं पुव्विं सत्येणं अक्कमित्ता पच्छा वीयीवएजा पुव्विं चीईव ० पच्छा सत्थेणं अक्कमेजा ।
एवं एएणं अभिलावेणं जहा दसमसए आइड्डीउद्देसए तहेव निरवसेसं चत्तारि दंडगा भाणियव्या जाव महड्डिया वैमाणिणी अप्पड्डियाए वेमाणिणीए ।।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org