________________
भगवती अङ्गसूत्रं (२) १२/-/६/५४९
तंसि तारिसगंसि वासधरंसि वन्नओ महब्बले कुमारे जाव सयणोवयारकलिए ताए तारिसियाए भारियाए सिंगारागारचारुवेसाए जाव कलियाए अनुरत्ताए अविरत्ताए मनानुकूलाए सद्धिं इट्टे सफरिसे जाव पंचविहे माणुस्सए कामभोगे पद्यणुभवमाणे विहरति ।
से गोया ! पुरिसे विउसमणकालसमयंसि केरिसयं यासोक्खं पद्यणुब्भवमाणो विहरति ओरालं समणाउसो !, तस्स गंगोयमा ! पुरिसरस कामभोगेहिंतो असुरिंदवज्जियाणं भवणवासीणं देवाणं एत्तो अनंतगुणविसिट्ठतराए चैव कामभोगा, असुरिंदवज्जियाणं भवणवासियाणं देवाणं कामभोगेहिंतो असुरकुमाराणं देवाणं एत्तो अनंतगुणविसिट्टतराए चैव कामभोगा ।
७८
असुरकुमाराणं देवाणं कामभोगेहिंती गृहगणनक्खत्ततारारूवाणं जोतिसियाणं देवाणं एत्तो अनंतगुणविसिद्धतराए चैव कामभोगा, गहगणनक्खत्तजाव कामभोगेहिंतो चंदिमसूरियाणं जोतिसियाणं जोतिसराईणं एत्तो अनंतगुणविसिट्ठयरा चैव कामभोगा, चंदिमसूरियाणं गोयमा जोतिसिंदा जोतिसरायाणो एरिसे कामभोगे पञ्चणुब्भवमाणा विरहंति ।
सेवं भंते! सेवं भंतेत्ति भगवं गोयमे समणं भगवं महावीरं जाव विहरइ ॥
वृ. 'चंदरसे' त्यादि, 'पढमजोव्वणुट्ठाण बलत्थे ' त्ति 'प्रथमयौवनोत्थाने' प्रथमयौवनोद्गमे यद्वलं - प्राणस्तत्र यस्तिष्ठति स तथा 'अचिरवृत्तविवाहकजे' अचिरवृत्तविवाहकार्य 'वनओ महाबले 'त्ति महाबलोद्देशके वासगृहवर्णको दृश्य इत्यर्थः 'अनुरत्ताए' त्ति अनुरागवत्या 'अविरत्ताए त्ति विप्रियकरणेऽप्यविरक्तया 'मनानुकूलाएत्ति पतिमनसोऽनुकूलवृत्तिकया 'विउसमणकाल समयंसि 'त्ति व्यवशमनं पुंवेदविकारोपशमस्तस्य यः कालसमयः स तथा तत्र रतावसान इत्यर्थः । इति भगवता पृष्टो गौतम आह- 'ओरालं समणाउसो'त्ति, 'तस्स णं गोयमा पुरिसरस कामभोगेहिंतो' इहाग्रेतनः 'एत्तो' त्ति शब्दो योज्यते ततश्चैतेभ्य उक्तस्वरूपेभ्यो व्यन्तराणां देवानामनन्तगुणविशिष्टतया चैव कामभोगा भवन्तीति, क्वचित्तु एत्तोशब्दो नाभिधीयते शतकं - १२ उद्देशकः - ६ समाप्तः
-: शतकं - १२ उद्देशकः-७:
वृ. अनन्तरोद्देशक चन्द्रादीनामतिशयसौख्यमुक्तं, ते च लोकस्यांशे भवन्तति लोकांशे जीवस्य जन्ममरणवक्तव्यताप्ररूपणार्थः सप्तमोद्देशक उच्यते, तस्य चेदमादिसूत्रम्-
मू. (५५०) तेणं कालेणं २जाव एवं वयासी - केमहालए णं भंते! लोए पन्नत्ते ?, गोयमा महतिमहालए लोए पन्नत्ते, पुरच्छिमेणं असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ दाहिणेणं असंखिजाओ एवं चेव एवं पञ्चच्छिमेणवि एवं उत्तरेणवि एवं उड्डूंपि अहे असंखेज्जाओ जोयणकोडाकोडीओ आयामविक्खंभेणं ।
एयंसि णं भंते! एमहालगंसि लोगंसि अत्थि केइ परमाणुपोग्गलमेत्तेवि पएसे जत्थ णं अयं जीवे न जाए वा न मए वावि ?, गोयमा ! नो इणट्टे समट्टे, से केणट्टेणं भंते! एवं वुच्चइ एयंसि णं एमहालगंसि लोगंसि नत्थि केइ परमाणुपोग्गलमेतेतवि पएसे जत्थ गं अयं जीवे न जाए वा न मए वावि ? गोयमा ! से जहानामए-केइ पुरिसे अयासयस्स एवं महं अयावयं करेजा, सेणं तत्थ जहनेणं एक्कोवा दो वा तिनि वा उक्कोसेणं अयासहस्सं पक्खिवेज्जा ताओ णं तत्थ पउरगोयराओ पुरपाणियाओ जहन्नेणं एगाहं वा बियाहं वा तियाहं वा उक्कोसेणं छम्मासे परिवसेज्जा ।
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International