________________
४०७
शतकं-८, वर्ग:-, उद्देशकः-८ तओ पडिणीया प०, तंजहा कुलपडिणीए गणपडिणीए संघपडिणीए।
अनुकंपं पडुच्च पुच्छा, गोयमा ! तओ पडिणीया पन्नता, तंजहा-तवस्सिपडिणीए गिलाणपडिणीए सेहपडिणीए।
सुयन्नं भंते ! पडुछ पुच्छा, गोयमा ! तओ पडिणीया पन्नत्ता, तंजहा-सुत्तपडिणीए अत्थपडिणीए तदुभयपडिणीए।
भावं णं भंते ! पडुच्च पुच्छा, गोयमा! तओ पडिणीया पन्नत्ता, तंजहा-नाणपडिणीए दसणपडिणीए चरित्तपडिणीए।
वृ. रायगिहे'इत्यादि, तत्र 'गुरूण ति 'गुरुन्' तत्त्वोपदेशकान् प्रतीत्य-आश्रित्य प्रत्यनीकमिव-प्रतिसैन्यमिव प्रतिकूलतया य त प्रत्यनीकाः, तत्राचार्यः-अर्थव्याख्याता उपाध्यायःसूत्रदाता स्थविरस्तु जातिश्रुतपर्यायः, तत्र जात्या षष्टिवर्षजातः श्रुतस्थविरः-समवायघरः पर्यायस्थविरो-विंशतिवर्षपर्यायः, एतप्रत्यनीकता चैवम्॥१॥ "जचाईहि अवनं भासइ वटइन यावि उववाए।
अहिओ छिद्दप्पेही पगासवाई अणणुलोमो॥ ॥२॥ अहवाविवए एवं उवएस परस्स देंति एवं तु।
दसविहवेयावच्चे कायव्व सयं न कुवंति ॥ 'गईण'मित्यादि, 'गति' मानुष्यत्वादिकांप्रतीत्यतत्रेहलोकस्य-प्रत्यक्षस्य मानुषत्वलक्षणपर्यायस्य प्रत्यनीक इन्द्रियार्थःप्रतिकूलकारित्वात्पञ्चाग्नितपस्विवद् इहलोकप्रत्यनीकः, परलोकोजन्मान्तरं तात्यनीकः-इन्द्रियार्थःतत्परः, द्विधालोकप्रत्यनीकश्चचौर्यादिभिरिन्द्रियार्थःसाधनपरः
‘समूहन्नं भंते !' इत्यादि, ‘समूह' साधुसमुदायं प्रतीत्य तत्र कुलं-चान्द्रादिकं तत्समूहो गणः-कोटिकादिस्तत्समूहः सङ्घः, प्रत्यनीकता चैतेषामवर्णवादादिभिरिति, कुलादिलक्षणंचेदम्॥१॥ “एत्थ कुलं विनेयं एगायरियस्स संतई जाउ।
तिण्ह कुलाण मिहोपुण सावेक्खाणं गणो होइ ।। ॥२॥ सब्बोवि नाणदंसणचरणगुणविहूसियाण समणाणं ।
समुदाओ पुण संघो गणसमुदाओत्तिकाऊणं ॥ 'अनुकंप'मित्यादि, अनुकम्पा-भक्तपानादिभिरूपष्टम्भस्तांप्रतीत्य, तत्र तपस्वी-क्षपकः ग्लानो-रोगादिभिरसमर्थःशैक्षः-अभिनवप्रव्रजितः, एतेह्यनुकम्पनीया भवन्ति, तदकरणाकारणाभ्यां च प्रत्यनीकतेति।
___ 'सुयन्न'मित्यादि, श्रुतं सूत्रादितत्र सूत्र-व्याख्येयम्अर्थः-तद्वयाख्यानं नियुक्त्यादितदुभयंएतद्वितयं, तात्यनीकता च॥१॥ “काया वया य ते च्चिय ते चैव पमाय अप्पमाया य।
मोक्खाहिगारियाणं जोइसजोणीहिं किं कज्जं ॥"
-इत्यादि दूषणोद्भावनं।'भाव'मित्यादि, भावः-पर्यायः, सचजीवाजीवगतः, तत्र जीवस्य प्रशस्तोऽप्रशस्तश्च, तत्र प्रशस्तः-क्षायिकादिरप्रशस्तो विवक्षयौदयिकः, क्षायिकादि पुनर्ज्ञानादिरूपोऽतो भावान्
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org