________________
शतकं-७, वर्गः-, उद्देशकः-२
३१९ सूत्रमिदमध्येयं, तच्चैवम्-'नेरइयाणं भंते ! किं संजया असंजया संजयासंजया?, गोयमा! नो संजया असंजया नो संजयासंजयेत्यादि । ____ 'अप्पा' इत्यादि, अल्पबहुत्वं संयतादीनांतथैव यथाप्रज्ञापनायामुक्तं तिण्हवित्तिजीवानां पञ्चेन्द्रियतिरश्चां मनुष्याणां च, तत्र सर्वस्तोकाः संयता जीवाः, संयतासंयता असद्धेयगुणाः, असंयतास्त्वनन्तगुणाः, पञ्चेन्द्रियतिर्यञ्चस्तु सर्वस्तोकाः संयतासंयताः असंयता असङ्खयेयगुणाः, भनुष्यास्तु सर्वस्तोकाः संयताः संयतासंयताः सङ्खयेयगुणाः असंयता असंङ्खयेयगुणा इति।।
संयतादयश्चप्रत्याख्यान्यादित्वे सति भवन्तीतिप्रत्याख्यान्यादिसूत्रम्-ननुषष्टशते चतुर्थीद्दशके प्रत्याख्यान्यादयः प्ररूपिता इति किं पुनस्तव्यरूपणेन?, सत्यमेतत् किन्वल्पबहुत्वचिन्तारहितास्तत्र प्ररूपिता इह तुतधुक्ताः सम्बन्धान्तरद्बारायाताश्चेति।
जीवाधिकारात्तच्छाश्वतत्वसूत्रानि-तत्र च--
मू. (३४४) जीवाणं भंते ! किंसासया असासया?, गोयमा! जीवा सिय सासया सिय असासया।
से केणट्टेणं भंते! एवंवुच्चइ-जीवासिय सासया सिय असासया?, गोयमा!, दव्वट्ठयाए सासया भावठ्ठयाए असासया, से तेणडेणं गोयमा! एवं बुच्चइ-जाव सिय असासया।
नेरइया णं भंते ! किं सासया असासा?, एवं जहा जीवा तहा नेरइयावि, एवं जाव वेमानिया जाव सिय सासया सिय असासया । सेवं भंते ! सेवं भंते ! ॥ वृ. 'दव्वट्ठयाए'त्ति जीवद्रव्यत्वेनेत्यर्थः ‘भावठ्ठयाए'त्ति नारकादिपर्यायत्वेनेत्यर्थः ।।
__शतकं-७ उद्देशकः-२ समाप्तः
-शतकं-७ उद्देशकः-३ :वृ. जीवाधिकारप्रतिबद्ध एव तृतीयोद्देशकस्तत्सूत्रम्
मू. (३४५) वणस्सइकाइया णं भंते ! किंकालं सब्बप्पाहारगा वा सव्वमहाहारगा वा भवंति?, गोयमा! पाउसवरिसारत्तेसुणं भंते ! किंकाले सव्वप्पाहारगा वा सव्वमहाहारगा वा भवंति?, गोयमा! पाउसवरिसारत्तेसुणं एत्थणवणस्सइकाइया सव्वमहाहारगाभवंतितदानंतरं चणं सरएतयानंतरंधणं हेमंते तदानंतरं चणं वसंते तदानंतरं चणं गिम्हे सुणं वणस्सइकाइया सबप्पाहारगा भवंति।
जइणं भंते ! गिम्हासु वणस्सइकाइया सव्वप्पाहारगा भवंति। कम्हा णं भंते ! गिम्हासु बहवे वणस्सइकाइया पत्तिया पुफिया फलि हरिगरेरिज्जमाणा सिरीएअईव अईव उवसोभेमाणा उवसोभेमाणा चिट्ठति ?, गोयमा! गिम्हा सुणं बहवे उसिणजोनिया जीवा य पोग्गला य वणस्सइकाइयत्ताए वक्कमति विउक्कमति चयंति उववजंति, एळं खलु गोयमा ! गिम्हासु बहवे वणस्सइकाइया पत्तिया पुफिया जाव चिट्ठति।
वृ. 'वणस्सइकाइयाणंभंते!'इत्याति, किंकालं तिकस्मिन् काले पाउसे'त्यादिप्रावृडादौ बहुत्वान्जलस्नेहस्य महाहारतोक्ता, प्रावृट् श्रावणादिवर्षारात्रोऽश्वयुजादि ‘सरदेति शरत् मार्गशीर्षादिस्तत्र चाल्पाहारा भवन्तीति ज्ञेयं ।
ग्रीष्मेसर्वाल्पाहारतोक्ताऽत एवच शेषेष्वप्यल्पाहारता क्रमेण द्रष्टव्येति, ‘हरितगरेरिज्ज
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org