________________
भगवती अङ्गसूत्रं ६/-/१/२७२
रत्नप्रभादिपृथिवीवक्तव्यताऽर्थोऽष्टमः ८ 'कम्म' त्ति कर्मबन्धाभिधायको वनमः ९ 'अन्नउत्थि 'त्ति अन्ययूथिकवक्तव्यतार्थो दशमः १० इति ।
२६६
-: शतकं - ६ उद्देशकः-१ :
मू. (२७३) से नूनं भंते! जे महावेदणे से महानिज्जरे जे महानिज्जरे से महावेदणे, महावेदणस्स य अप्पवेदणस्स य से सेए जे पसत्यनिज्जराए ?, हंता गोयमा ! जे महावेदणे एवं चैव । छट्टसत्तमासु णं भंते! पुढवीसु नेरइया महावेयणा ?, हंता महावेयणा, ते णं भंते! समणेहिंतो निग्गंथेहिंतो महानिज्जरतरा ?, गोयमा ! नो तिणट्टे समट्टे, से केणट्टेणं भंते! एवं वुञ्च्चइ जे महावेदणे जाव पसत्थनिजराए ?
गोयमा से जहानामए-दुवे वत्था सिया, एगे वत्थे कध्मरागरत्ते एगे वत्थे खंजणरागरत्ते, एएसि णं गोयमा ! दोहं वत्थाणं कयरे वत्थे दुधोयतराए चेव दुवामतराए चैव दुपरिकम्मतराए चेव कयरे वा वत्थे सुधोयतराए चेव सुवामतराए चेव सुपरिकम्मतराए चेव ?, जे वा से वत्थे कद्दमरागरते जे वा से वत्थे खंजणरागरत्ते ?, भगवं ! तत्थ णं जे से वत्थे कद्दमरागरत्ते से णं वत्थे दुधोयतराए चेव दुवामतराए चैव दुष्परिकम्मतराए चैव ।
एवामेव गोयमा ! नेरइयाणं पावाई कम्पाइं गाढीकयाइं चिक्कणीकयाइं (अ) सिलिट्टीकयाई खिलीभूयाइं भवंति संपगाढंपि य णं ते वेदणं वेदेमाणा नो महानिज्जरा नो महापज्जवसाणा भवंति, से जहा वा केइ पुरिसे अहिगरणि आकोडेमाणे महया २ सहेणं महया २ घोसेणं महया २ परंपराधाएणं नो संचाएइ तीसे अहिगरणीए केई अहाबायरे पोग्गले परिसाडित्तए एवामेव गोयमा ! नेरइयाणं पावाइं कम्माई गाढीकयाइं जाव नो महापज्जवसाणाइं भवंति ।
भगवं ! तत्थ जे से वत्थे खंजणरागरत्ते से णं वत्थे सुधोयतराए चेव सुवामतराए चैव सुपरिकम्मतराए चेव, एवामेव गोयमा ! समणाणं निग्गंथाणं अहाबायराई कम्माई सिढिलीकयाई निट्टियाई कडाई विष्परिणामियाइं खिप्पामेव विद्धत्थाइं भवंति, जावतियं तवतियंपिणं ते वेदणं वेदेमाणे महानिज्जरा महापज्जवसाणा भवंति। से जहानामए-केइ पुरिसे सुक्कतणहत्थयं जायतेयंसि पक्खिवेज्जा से नूनं गोयमा ! से सुक्के तणहत्थए जायतेयंसि पक्खित्ते समाणे खिप्पामेव मसमसाविजति हंता मसमसाविजति ।
एवामेव गोयमा ! समणाणं निग्गंथाणं अहाबायराई कम्माई जाव महापज्जवसाणा भवंति, से जहानामए केइ पुरिसे तत्तंसि अयकवल्लंसि उदगबिंदू जाव हंता विद्धंसमागच्छइ, एवामेव गोयमा ! समणाणं निग्गंथाणं जाव महापज्जवसाणा भवंति, से तेणट्टेणं जे महावेदणे से महानिजरे जाव निजराए ।
वृ. 'से नूनं भंते ! जे महावेयणे' इत्यादि, 'महावेदनः ' उपसर्गादिसमुद्भूतविशिष्टपीडः 'महानिर्जर: ' विशिष्टकर्मक्षयः, अनयोश्चान्योऽन्याविनाभूतत्वाविर्भावनाय 'जे महानिज्जरे' इत्यादि प्रत्यावर्त्तनमित्येकः प्रश्नः, तथा महावेदनस्य चाल्पवेदनस्य च मध्ये स श्रेयान् यः 'प्रशस्तनिर्जराकः' कल्याणानुबन्धनिर्जर इत्येष च द्वितीयः प्रश्नः, प्रश्नता च काकुपाठादवगम्या, हन्तेत्याद्युत्तरं, इह च प्रथमप्रश्नस्योत्तरे महोपसर्गकाले भगवान् महावीरो ज्ञातं द्वितीयस्यापि स एवोपसर्गानुपसर्गावस्थायामिति ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org