________________
शतकं ३, वर्गः-, उद्देशकः-२
१८५ उड्पाए अहोसिरे कक्खागयसेयंपि व विनिम्मुयमाणे २ ताए उक्किट्ठाए जाव तिरियमसंखेजाणं दीवसमुद्दाणं मझं मझेणं वीईवयमाणे २ जेणेव जंबूद्दीवे २ जाव जेणेव असोगवरपायवे जेणेव मम अंतिए तेणेव उवागच्छइ २ ता भीए भयगग्गरसरे भगवं सरणमिति बुयमाणे ममं दोण्हवि पायाणं अंतरंसि वेगेण समोवडिए।
वृ. 'दाणामाए'त्ति दानमय्या, 'छउमत्थकालियाए'त्तिछद्मस्थकाल एवछद्मस्थकालिका तस्यां 'दोविपाए साहृटु'त्ति संहत्य-संहृतौ कृत्वा, जिनमुद्रयेत्यर्थः, 'वग्धारियपानितिप्रलम्बितभुजः, 'ईसिंपदभारगएणं ति प्राग्भारः-अग्रतोमुखभवनतत्वम् 'अहापनिहिएहिं गत्तेहिं'ति 'यताप्रनिहितैः' यथास्थितैः । 'वीससाए'त्ति स्वभावत एव ।
'पासइ य तत्थ'त्ति पश्यति च तत्र-सौधर्मकल्पे 'मधवं ति मधा-महामेघास्ते यस्य वशे सन्त्यसौ मधवानतस्तं 'पागसासणं'ति पाको नाम बलवान् रिपुस्तं यः शास्ति-निराकरोत्यसौ पाकशासनोऽतस्तं 'सयक्कउं' तिशतं क्रतूनां-प्रतिमानामभिग्रहविशेषाणां श्रमणोपासकपञ्चमप्रतिमारूपाणां वा कार्तिकश्रेष्ठिभवापेक्षया यस्यासौ शतक्रतुरतस्तं 'सहस्सक्खं ति सहस्रमक्ष्णां यस्यासौ सहस्राक्षोऽतस्तम्, इन्द्रस्य किल मन्त्रिणांपञ्चशतानि सन्ति, तदीयानां चाक्ष्णामिन्द्रप्रयोजनव्याप्ततयेन्द्रसम्बन्धित्वेन विवक्षणात्तस्य सहाक्षत्वमिति पुरंदरं ति असुरादिपुराणां दारणात् पुरन्दरस्तं 'जाव दस दिसाओ'त्ति इह यावत्करणात।
दाहिणड्डलोगाहिवइ बत्तीसविमाणसयसहस्साहिवइं एरावणवाहणं सुरिंदं अरयंबरवत्थघरं' अरजांसिच तानि अम्बरवस्त्रानिच-स्वच्छतयाऽऽकाशकल्पवसनानि अरजोऽम्वरानि तानि धारयति यः स तथा तम्, 'आलइयमालमउडं' आलगितमालं मुकुटं यस्य स तथा तं 'नवहेमचारुचित्तचंचलकुण्डलविलिहिलमाणगंडं' नवाभ्यामिव हेम्नः सत्काभ्यां चारुचित्राभ्यां चञ्चलाभ्यां कुण्डलाभ्यां विलिख्यमानौ गण्डौ यस्यस तथा तम्, इत्यादि तावद्वाच्यं यावत् 'दिव्वेणं तेएणं दिव्वाए लेसाए'त्ति, अथ यत्र यत्परिवारं यत्कुर्वाणं चतं पश्यति तथा दर्शयितुमाह -
'अपत्थियपत्थए'त्ति अप्रार्थिःतं प्रार्थःयते यः स तथा 'दुरंतपंतलक्खणे'त्ति दुरन्तानिदुष्टावसानानि अत एव प्रान्तानि-अमनोज्ञानि लक्षणानि यस्य स तथा 'हीनपुनचाउद्दसे'त्ति हीनायांपुण्यचतुर्दश्यांजातो हीनपुण्यचातुर्दशः, किल चतुर्दशी तिथि पुण्याजन्माश्रित्य भवति, साचपूर्णा अत्यन्तभाग्यवतोजन्मनि भवति अत आक्रोशतोक्तं-'हीनपुन्नचाउद्दसे'त्ति। ममंति मम अस्याम् एतद्रूपायां दिव्यायां देवौं सत्यां, तथा दिव्ये देवानुभागेलब्धे प्राप्ते अभिसमन्वागते सति 'अप्पिं"ति ममैव ।
'अप्पुस्सुए'त्तिअल्पौत्सुक्यः अच्छासाइत्तए'त्ति 'अत्याशातयितुं' छायाया भ्रंशयितुमिति
'उसिणे'त्ति उष्णः कोपसन्तापात्, कोपसन्तापजं चोष्णत्वं कस्यचित्स्वभावतोऽपि स्यादित्याह-'उसिणभूए'त्ति अस्वाभाविकमौष्ण्यं प्राप्त इत्यर्थः, “एगे'त्तिसहायाभावात्, एकत्वं चबहुपरिवारभावेऽवि विवक्षितसहायाभावद्वयवहारतो भवतीत्यतआह-'अबिइए'त्ति अद्वितीयो डिम्भरूपमात्रस्यापिद्वितीयस्याभावादिति । 'एगंमहं'तिकहां महतीं बोन्दीमिति योगः 'घोरं'ति हिंसां, कथम्? -यतो घोराकारां' हिंसाकृति 'भीम'ति भीमां' विकरालत्वेन भयजनिकां, कथम् य-यतो 'भीमाकारां' भयजनकाकृतिं 'भासुरं'ति भास्वरां 'भयाणीय'ति भयमानीतं यया सा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org