Agam Sutra Satik 05 Bhagavati AngSutra 05

SR No.: 003339
Original Sutra Author: N/A
Author: Dipratnasagar, Deepratnasagar
Publisher: Agam Shrut Prakashan
Publication Year: 2000
Total Pages: 1096
Language: Prakrit, Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 05, & agam_bhagwati
File Size: 23 MB

Page 112

शतक-१, वर्गः-, उद्देशकः-९
१०९ तएणंसेकालासवेसियपुत्तेअनगारे थेरे भगवंते वंदइनमसइवंदित्तानमंसित्ता चाउजामाओ धम्माओ पंचमहव्वइयं सपडिक्कमणंधम्म उवसंपज्जित्ताणं विहरइ। तएणं से कालासवेसियपुत्ते अनगारे बहूणि वासाणि सामन्नपरियागं पाउणइ जस्सवाए कीरइ नग्गभागे मुंडभावे अण्हाणयं अदंतधुवणयं अच्छत्तयं अनोवाहणयं भूमिसेजा फलहसेजा कट्ठसेजा केसलोओ बंभचेरवासो परधरपसेवो लद्धावलद्धी उच्चावय गामकंटगा बावीसं परिसहोवसग्गा अहियासिजंति तमढें आराहेइ २ चरिमेहं उस्सासनीसासेहिं सिद्धे बुद्धे मुक्के परिनिव्वुडे सव्वदुक्खप्पहीणे।
वृ. 'पासावच्चिज्जेत्ति पावपित्यानां-पार्श्वजिनशिष्याणामयं पापित्यीयः 'थेरे'ति श्रीमन्महावीरजिनशिष्याः श्रुतवृद्धाः ‘सामाइयंति समभावरूपं 'न याणंतित्ति न जानन्ति, सूक्ष्मत्वात्तस्य, 'सामाइयस्स अटुंतिप्रयोजनं कर्मानुपादाननिर्जरणरूपं, ‘पञ्चखाणंति पौरुष्यादिनियम, तदर्थंच-आश्रवद्वानिरोधं, 'संजमंति पृथिव्यादिसंरक्षणलक्षणं, तदर्थंच-अनाश्रवत्वं, 'संवरं ति इन्द्रियनोइन्द्रियनिवर्तनं, तदर्थं-तु-अनाश्रवद्वारनिरोधं, 'संजमं'ति पृथिव्यादिसंरक्षणलक्षणं, तदर्थंच-अनाश्रवत्वं, संवरं तिइन्द्रियनोइन्द्रियनिवर्त्तनं, तदर्थं तु-अनाश्रवत्वमेव, 'विवेगं'ति विशिष्टबोधं, तदर्थं च-त्याज्यत्यागादिकं, विउस्सग्गं'ति व्युत्सर्ग कायादीनां, तदर्थं चानमिष्वङ्गताम् ।
अजो!'त्ति हे आर्य! ओकारान्तता सम्बोधने प्राकृतत्वात्, 'किं भे'त्ति किं भवामित्यर्थः, 'आया णे'त्ति आत्मा नः-अस्माकं मते सामायिकमिति, यदाह-"जीवो गुणपडिवन्नो नयस्स दव्वट्टियस्स सामइयं"ति, सामयिकार्थोऽपि जीव एव, कर्मानुपादानदीनां जीवगुणत्वात् जीवाव्यतिरिक्तत्वाच्च तद्गुणानामिति ।
__ एवं प्रत्याख्यानाद्यप्यवगन्तव्यम् । 'जइ भे अज्जो'त्ति यदि भवतां हे आर्या ! स्थविराः सामायिकमात्मातदा 'अवहटु'त्तिअपहृत्य त्यक्त्वा क्रोधादीन् किमर्थं गर्हध्वे? 'निंदामिगरिहामि अप्पाणं वोसिरामि इति वचनात् क्रोधादीनेव अथवा 'अवजमिति गम्यते, अयमभिप्रायः-यः सामायिकवान्त्यक्तक्रोधादिश्चस कथंकिमपि निन्दति ?,निन्दा हि किल द्वेषसम्भवेति,अत्रोत्तरंसंयमार्थमिति, अवघे गर्हिते संयमो भवति, अवद्यानुमतेर्व्यवच्छेदनात्, तथा गर्दा संयमः, तद्धेतुत्वात्, न केललमसौ गर्दा कर्मानुपादानहेतुत्वात्संयमो भवति, 'गरहावित्ति गर्दैव च सर्वं 'दोस’ति दोषं-रागादिकं पूर्वकृतं पापं वा द्वेषं वा 'प्रविनयति' क्षपयति, किं कृत्वा ?
इत्याह-'सव्वं बालिय'ति बाल्यं-बालतां मिथ्यात्वमविरतिं च 'परिन्नाए'त्ति 'परिज्ञाय'ज्ञपरिज्ञया ज्ञात्वा प्रत्याख्यानपरिज्ञयाच प्रत्याख्यायेति, इह च गर्हायास्तद्वतश्चाभेदादेकर्तृकत्वेन परिज्ञायेत्यत्र क्त्वाप्रत्ययविधिरदुष्टइति, ‘एवंखुत्ति एवमेव णे इत्यस्माकम् आया संजमे उवहिए'त्ति उपहितः प्रक्षिप्तो न्यस्तो भवति, अथवाऽऽत्मरूपः संयमः ‘उपहितः' प्राप्तो भवति, 'आया संजमे उवचिए'त्तिआत्मा संयमविषये पुष्टो भवतिआत्मरूपो वा संयम उपचितो भवति, ‘उवहिए'त्ति 'उपस्थितः' अत्यन्तावस्थायी।
___ “एएसिणंभंते ! पयाणं'इत्यस्य ‘आदिट्ठाण'मित्यादिना सम्बन्धः, कथमदृष्टानामित्याह'अन्नाणयाए'त्ति अज्ञानो-निनिस्तस्य भावोऽज्ञानतातयाऽज्ञानतया, स्वरूपेणानुपलम्भादित्यर्थः, एतदेव कथमित्याह-'असवणयाएत्ति अश्रवणः-श्रुतिवर्जितस्तद्भावस्तत्ता तया अबोहीए'त्ति