________________
१०१
शतकं-१, वर्गः-, उद्देशकः-८ 'उद्दाइ'त्ति मृगवधायोद्ददाति, रचयतीत्यर्थः ।
'तओ णं'ति ततः कूटपाशकरणात् ‘कइकिरिए'त्ति कतिक्रियः?, क्रियाश्च कायिक्यादिकाः, 'जेभविएत्तियो भव्योयोग्यः कर्तेतियावत् ‘जावंचण'मितिशेषः, यावन्तंकालमित्यर्थः, कस्याः कर्ता इत्याह-'उद्दवणयाए'त्ति कूटपाशधारणतायाः, ताप्रत्ययश्चेह स्वार्थिकः, 'तावंच णं ति तावन्तं कालं 'काइयाए'त्ति गमनादिकायचेष्टारूपया ‘अहिगरणियाए'त्ति अधिकरणेनकटपाशरूपेण निर्वृत्ता या सा तथा तया ‘पाउसियाए'त्ति प्रद्वेषो-मृगेषु दुष्टभावस्तेन निवृत्ता प्राद्वेषिकी तया तिहिं किरियाहिं'ति क्रियन्त इति क्रियाः-चेष्टाविशेषाः, 'पारितावणियाए'त्ति परितापनप्रयोजना पारितापनिकी, सा च बद्धे सति मृगे भवति प्राणातिपातक्रिया च घातिते इति
मू. (८८) पुरिसेणं भंते! कच्छंसिवाजाव वणविदुग्गंसिवातणाइंऊसविय २ अगणिकायं निस्सरइ तावं च ण भंते ! से पुरिसे कतिकिरिए?, गोयमा! सिय तिकिरिए सिय चउकि० सिय
पंच०।
सेकेणड्डेणं?, गोयमा! जे भविए उस्सवणयाए तिहिं, उस्सवणयाएवि निस्सिरणयाएवि नो दहणयाए चउहिं, जे भविए उस्सवणयाएवि निस्सिरणयाएवि दहणयाएवि तावं च णं से पुरिसे काइयाए जाव पंचहि किरियाहिं पुढे, से तेणं० गोयमा!!
वृ. 'ऊसविए'त्तिउत्सर्पऊसिक्किऊणेत्यर्थउर्धीकृत्येतिवा निसिरइत्तिनिसृजति-क्षिपति यावदिति शेषः।
मू. (८१) पुरिसे णं भंते ! कच्छंसि वा जाव वणविदुग्गंसि वा मियवित्तीए मियसंकप्पे मियपणिहाणे मियवहाए गंता एए मियेत्तिकाउं अन्नयरस्स मियस्स वहाए उसुंनिसिरइ, ततोणं भंते ! से पुरिसे कइकिरिए?, गोयमा! सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंचकिरिए।
से केणटेणं?, गोयमा ! जे भविए निस्सिरणयाए नो विद्धंसणयाएवि नो मारणयाए तिहिं, जे भविए निस्सिरणयाएवि विद्धसणयाएविनोमारणयाएचउहि, जेभविए निस्सिरणयाएवि विद्धसणयाएवि मारणयाएवितावंच णं से पुरिसे जाव पंचहिं किरियाहिं पुढे, से तेणटेणं गोयमा सिय तिकिरिए सिय चउकिरिए सिय पंच किरिए।
वृ. 'उसुति बाणम् 'आययकण्णायत्तंति कर्णं यावदायतः-आकृष्टः कर्णायतः आयतंप्रयत्नवद् यथा भवतीत्येवं कर्णायत आयकर्णायतस्तम् 'आयामेत्त'त्ति 'आयम्य' आकृष्य 'भग्गओ'त्तिपृष्ठतः 'सयपाणिण त्ति 'स्वकपाणिना' स्वकहस्तेन 'पुवायामणयाए'त्तिपूर्वाकर्षणेण
'सेणं भंते ! पुरिसे'त्ति ‘सः' शिरश्छेत्ता पुरुषः 'मियवेरेणं ति इह वैरं वैरहेतुत्वाद् वधः पापंवा वैरं वैरहेतुत्वादिति, अथशिरश्छेतूपुरुषहेतुकत्वादिषुनिपातस्य कथंधनुर्द्धरपुरुषोमृगवधेन स्पृष्ट इत्याकूतवतो गीतमस्य तदभ्युपगमेवार्थमुत्तरतया प्राह-क्रियमाणं धनुःकाण्डादि कृतमिति व्यपदिश्यते?, युक्तिस्तु प्रागवत्, तथा सन्धीयमानं-प्रत्यञ्चायामारोप्यमाणं काण्डं धनुर्वाsऽरोप्यमाणप्रत्यञ्चं 'सन्धितं' कृतसन्धानं भवति?
तथा निर्वृत्त्यमानं नितरांव लीक्रियमाणंप्रत्यञ्चाकर्षणेननिर्वृत्तितं-वृत्तीकृतमण्डलाकारं कृतं भवति?, तथा 'निसृज्यमानं निक्षिप्यमाणं काण्डं निसृष्टं भवति ?, यदा च निसृष्टं तदा निसृज्यमानताया धनुद्धरेण कृतत्वात् तेन काण्डं निसृष्टं भवति, काण्डनिसर्गाच्च मृगस्तेनैव
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org