Page Text
________________
शतकं-२६, वर्ग:-, उद्देशकः१
४५५
कत्वाचरमो भङ्गः।
कृष्णपाक्षिकस्यप्रथमस्तृतीयश्च संभवति, तत्र चप्रथमः प्रतीतएव,तृतीयस्त्वायुष्काबन्धकाले न बघ्नात्येव उत्तरकालं तु तद् भन्स्यतीत्येवं स्यात, द्वितीयचतुर्थी तुतस्य नाभ्युपगम्येते, कृष्णपाक्षिकत्वे सति सर्वथा तदभन्स्यमानताया अभाव इति विवक्षणात्, शुक्लपाक्षिकस्य सम्यग्घटेश्चत्वारः, तत्रबद्धवान्पूर्वबघ्नातिच बन्धकाले भन्स्यति चाबन्धकालस्योपरीत्येकः१।
बद्धवान् बध्नाति न भन्सयति च चरमशरीरत्वे इति द्वितीयः २ तथा बद्धवान् न बजात्यबन्धकाले उपशमावस्थायां वा भन्स्यति ध पुनर्बन्धकाले प्रतिपतितो वेति तृतीयः ३ चतुर्थस्तु क्षपकस्येति ।।
मिथ्यष्टिस्तु द्वितीयभङ्गके न भन्स्यति चरमशरीरप्राप्ती, तृतीये न बघ्नात्यबन्धकाले चतुर्थेन बनात्यबन्धकालेन भन्स्यति चरमशरीरप्राप्ताविति, 'सम्मामिच्छे'त्यादि,सम्यग्मिथ्याष्टिरायुर्न बध्नाति, चरमशरीरत्वे च कश्चिन्न भन्सयत्यपीतिकृत्वाऽन्त्यावेवेति ।
ज्ञानिनां चत्वारः प्राग्वद्भावयितव्याः, मनःपर्यायज्ञानिनो द्वितीयवर्जास्तत्रासी पूर्वमायुर्बद्धवान्इदानींतुदेवायुर्बघ्नातिततो मनुष्यायुभन्स्यतीतिप्रथमः, बघ्नातिन भन्स्यतीति न संभवति, अवश्यं देवत्वे मनुष्यायुषो बन्धनादितिकृत्वा द्वितीयो नास्ति, तृतीय उपशमकस्य, सहि न बध्नाति प्रतिपतितश्च भन्सयति, क्षपकस्य चतुर्थ, एतदेव दर्शयति ।
__ "मनपज्जवे'त्यादि, केवलनाणेचरमो'त्ति केवलीह्यायुर्न बघ्नातिनच भन्स्यतीतिकृत्वा, नोसंज्ञोपयुक्तस्य भङ्गकत्रयं द्वितीयवर्जं मनःपर्यावद्भावनीयं, एतदेवाह “एएण'मित्यादि, 'अवेदए'इत्यादि, अवेदकोऽकषायी चक्षपक उपशमको वा तपोश्च वर्तमानबन्धो नास्त्यायुषः उपशमकश्च प्रतिपतितो भन्स्यति क्षपकस्तु नैवं भन्स्यतीतिकृत्वा तयोस्तृतीयचतुर्थी।
___'सेसेसु'त्ति शेषपदेषु-उक्तव्यतिरिक्तेषु अज्ञान १ मत्यज्ञानादि ३ संज्ञोयुक्ताहारादिसंज्ञोपयुक्त ४ सवेद १ स्त्रीवेदादि ३ सकषाय १ क्रोधादिकषाय ४ सयोगि १ मनोयोग्यादि २ साकारोपयुक्तानाकारोपयुक्तलक्षणेषु चत्वार एवेति ।
नारकदण्डके-'चत्तारि भंग'त्ति, तत्र नारक आयुर्बद्धवान् बध्नाति बन्धकाले भन्स्यति भवान्तर इत्येकः १, प्राप्तव्यसिद्धिकस्यद्वितीयः, बन्धकालाभावंभाविबन्धकालंचापेक्ष्य तृतीयः, बद्धपरभविकायुषोऽनन्तरं प्राप्तव्यचरमभवस्य चतुर्थ, एवं सर्वत्र, विशेषमाह।
'नवर मित्यादि, लेश्यापदे कृष्णलेश्येषु नारकेषुप्रथमतृतीयौ, तथाहि-कृष्णलेश्यो नारको बद्धवान् बघ्नाति भन्स्यति चेतिप्रथमः प्रतीत एव, द्वितीयस्तुनास्ति, यतः कृष्णलेश्योनारकस्तिर्यसूत्पद्यते मनुष्येषु चाचरमशरीरेषु, कृष्णलेश्या हि पञ्चमनरकपृथिव्यादिषु भवति न च तत उद्धृत्त-सिध्यतीति, तदेवमसौ नारकस्तिर्यगाद्यायुर्बद्धा पुनर्भन्स्तयति अचरमशरीरत्वादिति
तथा कृष्णलेश्योनारक आयुष्काबन्धकाले तन्न बजातिबन्धकाले तुभन्स्यतीति तृतीयः, चतुर्थस्तु तस्य नास्ति आयुरबन्धकत्वस्याभावादिति । तथा कृष्णपाक्षिकनारकस्य प्रथमः प्रतीत एव, द्वितीयो नास्ति, यतः कृष्णपाक्षिको नारक आयर्बद्धा पुनर्न भन्सयतीत्येतनास्ति, तस्य चरमभवाभावात्, तृतीयस्यु स्यात्, चतुर्थोऽपि न उक्तयुक्तेरेवेति।
“सम्मामिच्छत्ततइयचउत्थ'त्तिसम्यग्मिथ्यादृष्टेरायुषोबन्धाभावादिति।असुरकुमारदण्डके
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003339 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 05 Bhagavati AngSutra 05 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 1096 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 05, & agam_bhagwati |
| File Size | 23 MB |