________________
शतकं-२६, वर्गः-, उद्देशकः-१ वत्तव्बयातहेव नाणावरणिजस्सविभा० नवरंजीवपदेमणुस्सपदे यसकसाईजावलोभकसाइंमि य पढमबितिया भंगा अवसेसं तं० जाव बेमा०, एवं दरिसणावरणिज्जेणवि दंडगो भाणियव्यो निरवसेसो।
जीवेणंभंते ! वेयणिज्जं कम्मं कि बंधी पुच्छा, गो०! अत्थेगतिए बंधी बंधइ बंधिस्सइ १ अत्यंगतिए बंधी बंधइन बंधिस्सइ २ अत्यंगतिए बंधी न बंधइ न बंधिस्सइ ४।
सलेस्सेवि एवं चेव ततियविहूणा भंगा, कण्हलेस्से जाव पम्हलेस्से पढमबितिया भंगा, सुक्कलेस्से ततियविहूणा भंगा, अलेस्से चरिमो भंगो।।
कहण्पक्खिए पढमबितिया भंगा, सुक्कमक्खिया ततियविहूणा।
एवं सम्मदिहिस्सवि, मिच्छादिहिस्स सम्मामिच्छादिहिस्स य पढमबितिया, नाणस्स ततियविहूणाआभिनिबोहियनाणी जाव मणपज्जवणाणी पढमबितिया केवलनाणीततियविहूणा, एवंनोसन्नोवउत्तेअवेदए अकसायी सागरोवउत्ते अनागारोवउत्तेएएसुततियविहूणा, अजोगिम्मि य चरिमो, सेसेसु पढमबितिया।
नेरइएणंभंते! वेयणिजं कम्मंबंधी बंधइएवं नेरतिया जाव वेमाणियत्तिजस्सचं अस्थि सव्वत्थवि पढमबितिया, स्वरं मणुस्से जहाजीवो, जीवे णं भंते ! मोहणिजं कम्मं किं बंधइ ?, जहेव पावं कम्मं हेव मोहणिजपि निरवसेसंजाव वेमाणिए।
वृ. 'जीवे णं भंते !' इत्यादि, एतच्च समस्तमपि पूर्ववदेव भावनीयं, यः पुनरत्र विशेषस्तप्रतिपादनार्थमाह-'नवर'मित्यादि।
पापकर्मदण्डके जीवपदे मनुष्यपदे च यत्सकषायिपदं लोभकषायिपदं च तत्र सूक्ष्म सम्परायस्य मोहलक्षणपापकर्माबन्धकल चत्वारो भङ्गा उक्ता इहत्वाद्यावेववाच्यौ, अवीतरागस्य ज्ञानावरणीयबन्धकत्वादिति, एवं दर्शनावरणीयण्डकाः। ..
वेदनीयदण्डके-प्रथमे भङ्गेऽभव्यो द्वितीये भव्यो यो निर्वास्यति तृतीयो न संभवति वेदनीयमबध्ध्वा पुनस्तद्वन्धनस्यासम्भवात्, चतुर्थे त्वयोगी, 'सलेस्सेवि एवं चेव तइयविहूणा भंग'त्ति, इह तृतीयस्वाभावः पूर्वोक्तयुक्तरवसेयः, चतुर्थ पुनरिहाभ्युपेतोऽपि सम्यग्नावगम्यते यतः 'बंधी न बंधइ न बंधिस्सइ' इत्येतदयोगिन एव संभवति, स च सलेश्यो न भवतीति ।
केचित्युनराहुः-अत एव वचनादयोगिताप्रथमसमये घण्टालालान्यायेन परमशुक्ललेश्याऽस्तीति सलेश्यस्य चतुर्भङ्गकः संभवति, तत्वं तु बहुश्रुतगम्यमिति, कृष्णलेश्यादिपश्चकेऽयोगित्वस्याभावादाद्यावेव, शुक्ललेश्ये जीवे सलेश्यभाविता भङ्गा वाच्याः
एतदेवाह-'सुक्कलेसे त्यादि, अलेश्यः--शैलेशीमतः सिद्धश्च, तस्य च बद्धवान्न बघ्नाति न भन्सयतीत्येक एवेति, एतवेदाह-'अलेस्स चरमो'त्ति।
'कण्हपक्खिए पढमबीय'त्ति कऋणपाक्षिकस्यायोगित्वाभावात्, ‘सुक्काक्खिए तईयविहूण'त्ति शुक्लपाक्षिको यस्मादयोग्यपि स्यादतस्तृतीयविहीनाः सेषास्तस्य स्युरिति।
"एवं सम्मदिट्टीस्सवित्ति तस्याप्ययोगित्वसम्भवेन बन्धासम्भवान्मिथ्याष्टिभिश्रदृष्ट्योश्चायोगित्वाभावेन वेदनीयाबन्धकत्व नास्तीत्याद्यावेव स्यातामत एवाह-'मिच्छदिट्टी' त्यादि, ज्ञानिनः केवलिनश्चायोगित्वेऽन्तिमोऽस्ति, आभिनिबोधिकादिष्वयोर्गित्वा
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org