________________
स्थानं .७..
४३९ विसोहेमाणे वा नाइक्कमइ २ आयरियउवज्झाए पभूइच्छा वेयावडियं करेजा इच्छानो करेजा ३, आयरियउवज्झाए अंतोउवस्सयस्सएगरायंवादुरायंवासंवसमाणेनाइक्कमइ ४आयरियउवज्झाए वाहिउवस्सयस्सएगरायंवा दुरायंवा संवसमाणे नाइक्कभइ५"एतद्व्याख्यातमेवेति, इदमधिकंउपक- रणाकतिशेषः-शेषसाधुभ्यः सकाशात् प्रधानोज्ज्वलवस्त्राद्युपकरणता, उक्तं च॥१॥ "आयरियगिलाणाणं मइला मइला पुणोवि धोवंति।
मा हु गुरुण अवन्नो लोगम्मि अजीरणं इयरे ।।" इति,
भक्तपानातिशेष:-पूज्यतरभक्तपानतेति, उक्तंच॥१॥ “कलमोयणो उ पयसा परिहाणी जाव कोद्दवुब्भजी । तत्थ उ मिउ तुप्पतरं जत्थ यजं अच्चियं दोसुं ।।"
-गुणाश्चैते॥१॥ . “सुत्तत्थथिरीकरणं विणोओ गुरुपूय सेहबहुमाणो।
दानवइसद्धवुद्धी बुद्धीबलवद्धणं चेव।" इति । एतेचाचार्यातिशयाः संयमोपकारायैव विधीयन्तेन रागादिनेति संयमंतद्विपक्षभूतमसंयम चासंयमभेदभूतारम्भादित्रयं च सविपक्ष प्रतिपादयन् सूत्राष्टकं सातिदेशमाह
मू. (६७१) सत्तविधे संजमे पं०, तं०-पुढविकातितसंजमे जाव तसकातितसंजमे अजीवकायसंजमे।सत्तविधे असंजमेपं०, तं०-पुढविकातितअसंजमे जावतसकातितअसंणमे अजीवकायअसंजमे । सत्तविहे आरंभे पं० २०-पुढविकातितआरंभे जाव अजीवकातआरंभे। एवमनारंभेवि, एवं सारंभेवि, एवमसारंभेवि, एवं समारंभेवि, एवं असमारंभेवि, जाव अजीवकायअसमारंभे।
वृ. 'सत्तविहे' इत्यादि, सुगर्म, नवरं संयमः-पृथिव्यादिविषयेभ्यः सङ्घट्टपरितापोपद्रावणेभ्यः उपरमः, 'अजीवकायसंजमे'त्ति अजीवकायानां-पुस्तकादीनां ग्रहणपरिभोगोपरमः, असंयमस्त्वनुपरमः, आरम्भादयोऽसंयमभेदाः, तल्लक्षणमिदं प्रागभिहितम्॥१॥ “आरंभो उद्दवओ परितावकरो भवे समारंभो।
संकप्पो संरंभो सुद्धनयाणं तु सव्वेसि ।।" इति, नन्वारम्भादयोऽपद्रावणपरितापादिरूपा उक्तास्ते चाजीवकायानामचेतनतया न युक्तास्तदयोगादजीवकायानारम्भादयोऽपीति, अत्रोच्यते, अजीवेषुपुस्तकादिषु ये समाश्रिता जीवास्तदपेक्षया अजीवकायप्रधान्यादीवकायारम्भादयो न विरुद्धन्त इति ।
अनन्तरं संयमादय उक्तास्ते च जीवविषया इति जीवविशेषान स्थितितः प्रतिपादयन् सूत्रचतुष्टयमाह
मू. (६७२) अथ भंते ! अदसिकुसुंभकोद्दवकंगुरालग [वराकोदूसगासणसरिसवमूलाबीयाणं एतेसि णं धन्नाणं कोडाउत्ताणं पल्लाउत्ताणं जाव पिहियाणं केवतितं कालं जोणी संचिट्ठति ?, गो० ! जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं सत्त संवच्छराइ, तेण परं जोणी पमिलायति जाय जोणीवोच्छेदे पन्नेत्ते १
वृ. 'अहे'त्यादि सूत्रसिद्धं, नवरं अथेति परिप्रश्नार्थः भदन्तेति गुर्वामन्त्रणं 'अयसी'ति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org