Page Text
________________
८३
श्रुतस्कन्धः - १, अध्ययनं-१, उद्देशक:७
अतश्चयथाऽभिहिततुलातुलितस्वपरानराः स्थावरजङ्गमजन्तुसङ्घातरक्षणायैव प्रवर्तन्ते, कथमिति दर्शयति -
मू. (५८) इह संतिगया दविया नावकखंति जीविठं ।।
वृ. 'इह' एतस्मिन् दवैकरसे जिनप्रवचने शमनं शान्तिः-उपशमः प्रशमसंवेगनिर्वेदानुकम्पास्तिक्याभिव्यक्तिलक्षणसम्यग्दर्शनज्ञानचरणकलापः शान्तिरुच्यते, निराबाधमोक्षाख्यशान्तिप्राप्तिकारणत्वात्, तामेवंविधांशान्तिं गताः-प्राप्ताःशान्तिगताः,शान्तौवास्थिताः शान्तिगताः, द्रविका नाम रागद्वेषविनिर्मुक्ताः, द्रवः-संयमः सप्तदशविधानः कर्मकाठिन्यद्रवणकारित्वाद्-विलयहेतुत्वात् स येषां विद्यते ते द्रविकाः, नावकाङ्क्षन्ति-न वाञ्छन्ति नाभिलषन्तीत्यर्थः, किं नावकाङ्क्षन्ति ?- 'जीवितुं' प्राणान् धारयितुं, केनोपायेन जीवितुं नाभिकासन्ति?, वायुजीवोपमर्दनेनेत्यर्थः,शेषपृथिव्यादिजीवकायसंरक्षणंतुपूर्वोक्तमेव, समुदायार्थस्तव्यम्-इहैव जैने प्रवचने यः संयमस्तद्वयवस्थिता एवोन्मूलितातितुङ्गः रागद्वेषद्रुमाः परभूतोपमदनिष्पन्नसुखजीविकानिरभिलाषाः साधवो, नान्यत्र, एवंविधक्रियावबोधाभावादिति ।।
एवं व्यवस्थिते सति
मू. (५९) लज्जमाणे पुढो पास अणगारा मोत्ति एगे पवयमाणा जमिणं विरूवरूवेहिं सत्येहिं वाउकम्मसमारंभेणं वाउसत्यं समारंभमाणे अन्ने अनेगरूवे पाणे विहिंसति । तत्थ खलु भगवया परिण्णा पवेइया । इमस्स चेव जीवियस्स परिवंदणमाणणापूयणाए जाईमरणमोयणाए दुक्खपडिधायहेउंसे सयमेववाउसत्थं समारभतिअन्नेहिं वावाउसत्थं समारंभावेइ अन्ने वाउसत्थे समारंभंते समनुजाणति, तंसे अहियाएतं से अबोहीए, सेतंसंबुज्झमाणे आयाणीयं समुट्ठाए सोचा भगवओ अनगाराणं अंतिए इहमेगेसिं नायं भवति-एस खलु गंथे एस खलु मोहे एस खलु मारे एस खलु निरए, इच्चत्थं गढिए लोए जमिणं विरुवरूवेहिं सत्येहिं वाउकम्पसमारंभेणं वाउसत्यं समारंभमाणे अन्ने अनेगरूवे पाणे विहिंसति ।।
मू. (६०) से बेमि संति संपाइमा पाणा आहच्च संपयंति य फरिसं च खलु पुट्ठा एगे संघायमावजंति, जे तत्थ संधायमावज्जति ते तत्थ परिणावजंति, जे तत्थ परियावजंति ते तत्थ उदायंति, एत्थसत्थंसमारभमाणस्स इच्छेते आरंभाअपरिण्णाया भवंति, एत्थसत्यं असमारभमाणस्स इच्छेते आरंभा परिण्णाया भवंति, तंपरिण्णाय मेहावी नेव सयं वाउसत्यं समारंभेजां नेवऽन्नेहि वाउसत्यं समारंभावेजा नेवऽन्ने वाउसत्यं समारंभंते समनुजाणेज्जा, जस्सेते बाउसत्यसमारंभा परिण्णाया भवंति से हु मुणी परिण्णायकम्भे तिबेमि।
वृ. पूर्ववन्नेयं ॥ सम्प्रति षड्जीवनिकायविषयवधकारिणामपायदिदर्शयिषया तन्निवृत्तिकारिणां च सम्पूर्णमुनिभावप्रदर्शनाय सूत्राणि प्रकम्यन्ते --
मू (६१) एत्यंपिजाणे उवादीयमाणा, जे आयारे नरमंति, आरंभमाणा विनयं वयंति, छंदोवणीया अज्झोववण्णा, आरंभसत्ता पकरंति संग।
वृ. एतस्मिन्नपि-प्रस्तुतेवायुकाये, अपिशब्दात्पृथिव्यादिषु चसमाश्रितमारम्भंये कुर्वन्ति तेउपादीयन्ते-कर्मणावध्यन्त इत्यर्थः, एकस्मिन्जीवनिकायेवधप्रवृत्तःशेषनिकायवधजनितेन कर्मणाबध्यते, किमिति?--यतोनोकजीवनिकायविषयआरम्भःशेषजीवनिकायोपमर्दम्तरेण
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003335 |
| Book Title | Agam Sutra Satik 01 Aachar AngSutra 01 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 468 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, Agam 01, & agam_acharang |
| File Size | 10 MB |