________________
श्रुतस्कन्धः -२,चूडा-१, अध्ययनं-३, उद्देशकः२
३८९
तदकरणे च परः प्रद्विष्टः सन् यदि नावः प्रक्षिपेत्तत्र यत्कर्त्तव्यं तदाह
मू. (४५५) से णं परो नावागए नावागयं वएजा-आउसंतो! एस णं समणे नावाए भंडभारिए भवइ, सेणं बाहाएगहाय नावाओ उदगंसि पक्खिविजा, एयप्पगारं निग्योसं सुचा निसम्म सेयचीवरधारी सिया खिप्पामेव चीवराणि उव्वेदिज्ज वानिवेटिज वा उपफेसंवा करिजा, अह० अभिकंतकूरकम्मा खलु वाला बाहाहिं गहाय ना० पक्खिविना से पुव्वामेव वइजा
आउसंतो! गाहावई मा मेत्तो बाहाए गहाय नावाओ उदगंसि पक्खिवह, सयं चेवणं अंहं नावाओ उदगंसि ओगाहिस्सामि, से नेवं वयंतं परो सहसा बलसा बाहाहिं ग० पक्खिविजा तं नो सुमणे सिया नो दुम्मणे सिया नो उच्चावयं मणं नियंछिज्जा नो तेसिंबालाणं घायाए वहाए समुट्ठिा , अप्पुस्सुए जाव समाहीए तओ सं० उदगंसि पविजा॥
वृ. स परः ‘णम्' इति वाक्यालङ्कारे नौगतस्तत्स्थं साधुमुद्दिश्यापरमेवं ब्रूयात्, तद्यथाआयुष्मन् ! अयमत्र श्रमणो भाण्डवनिश्चेष्टत्वाद् गुरु भाण्डेन वोपकरणेन गुरु, तदेनं च बाहुग्राह नाव उदके प्रक्षिपत यूयमित्येवंप्रकारं शब्दं श्रुत्वा तथाऽन्यतो वा कुतश्चित् निशम्य' अवगम्य।
_ 'सः' साधुर्गच्छगतो निर्गतो वातेन च चीवरधारिणेतद्विधेयं-क्षिप्रमेव चीवराण्यसाराणि गुरुत्वान्निहितुमशक्यानिच उद्वेष्टयेत् पृथक् कुर्यात्, तद्विपरीतानि तु 'निर्वेष्टयेत्' सुबद्धानि कुर्यात्, तथा उप्फेसं वा कुजत्तिशिरोवेष्टनंवा कुर्याद्येन संवृतोपकरणो निर्वाकुलत्वात्सुखेनैव जलं तरति, तांश्चधर्मदेशनयाऽनुकूलयेत्, अथ पुनरेवं जानीयादित्यादि कण्ठ्यमिति ।।
साम्प्रतमुदकं प्लवमानस्य विधिमाह--
मू. (४५६) से भिक्खू वा० उदगंसि पवमाणे नो हत्थेण हत्थं पाएण पायंकाएण कार्य आसाइजा, से अनासायणाए अनासायमाणे तओ सं० उदगंसि पविजा।
से भिक्खू वा० उदगंसि पवमाणे नो उम्मुग्गनिमुग्गियं करिजा, मामेयं उदगं कनेसु वा अच्छीसु वा नक्कासि वा मुहंसि वा परियावजिज्जा, तओ० संजयामेव उदगंसि पविजा
से भिक्खू वा उदगंसि पवमाणे दुब्बलियं पाउणिजा खिप्पामेव उवहिं विगिंचिज वा विसोहिज वा, नो चेवणं साइजिजा, अह पु० पारए सिया उदगाओ तीरं पाउणित्तए, तओ संजयामेव उदाउल्लेण वा ससिनिद्धेण वा काएण उदगतीरे चिट्ठिज्जा ।
से भिक्खू वा० उदउल्लं वा २ कार्य नो आमजिजा वा नो पमजिज्जा चा संलिहिज्जा वा निल्लिहिज्जा वा उध्वलिजा वा उबट्टिज्जा वा आयाविज्ज वा पया अह पु विगओदओ मे काए छिन्नसिणेहे काए तहप्पगारं कायं आमजिज वा पयाविज वा तओ सं० गामा० दूइञ्जिज्जा ।
वृ. स भिक्षुरुदके प्लवमानो हस्तादिकं हस्तादिना 'नासादयेत्' न संस्पृशेद, अकायादिसंरक्षणार्थमिति भावः, ततस्तथा कुर्वन् संयत एवोदकं प्लवेदिति ॥ तथा
स भिक्षुरुदके प्लवमानो मज्जनोन्मज्जने नो विदध्यादिति (शेष) सुगममिति ।। किञ्च स भिक्षुरुदके प्लवमानः ‘दौर्बल्यं' श्रमं प्राप्नुयात् ततः क्षिप्रमेवोपधिं त्यजेत् तद्देशं वा विशोधयेत्त्यजेदिति, नैवोपधावासक्तो भवेत् । अथ पुनरेवं जानीयात् 'पारए सित्ति समर्थोऽहमस्मि सोपधिरेवोदकपारगमनाय ततस्तस्मादुदकादुत्तीर्ण सन् संयत एवोदकाइँणगलबिन्दुना कायेन सस्निग्धेन वोदकतीरे तिष्ठेत्, तत्र चेपिथिकां च प्रतिक्रामेत् ।। न चैतत्कुर्यादित्याह-स्पष्टं, For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International