________________
४६
नन्दी - चूलिकासूत्र
चोत्तरोत्तरविशिष्टगुणप्रतिपत्तिहेतो: सामाचारीं शृण्वन्ति ते श्रावकाः, उक्तं च"संपत्तदंसणाई पर्यादियहं जइजना सुणेई य । सामायारिं परमं जो खलु तं सावगं बिंति ।। " सावगजनमहुअरिपरिवुडस्स जिनसूरतेयबुद्धस्स । संघपउमस्स भद्द समणगणसहस्सपत्तस्स ॥
मू. ( ८ )
वृ. श्रावकाश्च ते जनाश्च श्रावकजना: त एव मधुकर्य: ताभिपरिवृत्तस्य तस्य, तथा 'जिनसूर्यतेजोबुद्धस्य' जिन एव सकलजगत्प्रकाशकतया सूर्य इव भास्कर इव जिनसूर्यस्तस्यतेजोविशिष्टसंवेदनप्रभवा धर्मदेशना तेन बुद्धस्य, तथा श्राम्यन्तीति श्रमणा 'नन्द्यादिभ्योऽन' इति कर्त्तर्यनप्रत्ययः श्राम्यन्ति-तपस्यन्ति, किमुक्तं भवति ? - प्रव्रज्याऽऽरम्भदिवसादाराभ्य सकलसावद्ययोगविरता गुरूपदेशादाप्राणोपरमाद्यथशक्त्यनशनादि तपश्चरन्ति, उक्तं च"यः समः सर्वभूतेषु, त्रसेषु स्थावरेषु च । तपश्चरति शुद्धात्मा श्रमणोऽसौ प्रकीर्त्तितः ॥ "
श्रमणानां गणः श्रमणगणः स एव सहस्त्र पत्राणां यस्य तत् श्रमणगणसहस्त्रपत्रं तस्य (श्रीसङ्घपद्मस्य भद्रं भवतु ॥ भूयोऽपि सङ्घस्यैव सोमतया चन्द्ररूपकेण स्तवमभिधित्सुराहमू. ( ९ ) तवसंजममयलंछन अकिरियराहुमुहदुद्धरिस निच्च । जय संघचंद ! निम्मलसम्मत्तविसुद्धजोण्हागा ! ॥
वृ. तपश्च संयमश्च तप:संयमं समाहारो द्वन्द्वः, तपः संयममेव मृगलाञ्छनं- मृगरूपं चिह्न यस्य तस्यामन्त्राणं हे तपः संयममृगलाञ्छन !, तथा न विद्यन्तेऽनभ्युपगमात् परलोकविषया क्रिया येषां ते अक्रिया-नास्तिकाः त एव जिनप्रवचनशशाङ्कग्रसनपरायणत्वाद्राहुमुखमिवाक्रियराहुमुखं तेन दुष्प्रधृष्यः - अनभिभवनीयः तस्यामन्त्रणं हे अक्रियराहुमुखदुष्प्रधृष्य !, सङ्घश्चन्द्र इव सङ्घचन्द्रः तस्यामन्त्राणं हे सङ्घचन्द्र !, तथा निर्मलं-मिथ्यात्वमलरहितं यत्सम्यक्त्वं तदेव विशुद्धा जयोत्स्ना यस्य स तथा, 'शेषाद्वे 'ति कः प्रत्ययः, तस्यामन्त्रणं हे निर्मलसम्यक्त्वविशुद्धज्योत्स्नाक!, दीर्घत्वं प्रागिव प्राकृतलक्षणादवसेयम्, 'नित्यं' सर्वकालं 'जय' सकलपरदर्शनतारकेभ्योऽतिशयवान् भव, यद्यपि भगवान्, सङ्घचन्द्रः, सदैव जयन् वर्त्तते तथाऽपीत्थं स्तोतुरभिधानं कुशलम नोवाकायप्रवृत्तिकारणमित्यदुष्टम् । पुनरपि सङ्घस्यैव प्रकाशकतया सूर्यरूपकेण स्तवमाहमू. (१०) परतित्थियगह पहनासगस्स तवतेयदित्तलेसस्स । नाणुज्जोयस्स जए भद्दं दमसंघसूरस्स ॥
वृ.
परतीर्थिकाः-कपिलकणभक्षाक्षपादसुगतादिभतावलम्बिनः, त एव ग्रहाः तेषां या प्रभाएकै कदुर्नयाभ्युपगमपरिस्फूर्तिलक्षणा तामनन्तनयसंकुलप्रवचनसमुत्थविशिष्टज्ञानभास्करप्रभावितानेन नाशयति-अपनयतीति परतीर्थिकग्रहप्रभानाशकः तस्य, तथा तपस्येज एव दीप्ता - उज्ज्वला लेश्या - भास्वरता यस्य स तथा तस्य तपस्तेजोदीप्लेशस्य, तथा ज्ञानमेवोद्योतोवस्तुविषय: प्रकाशो यस्य स तथा तस्य ज्ञानोद्योतस्य, 'जगति' लोके 'भद्रं कल्याणं' भवत्विति शेष:, दम: - उपशमः तत्प्रधानः सङ्घः सूर्य इव सङ्घसूर्यः तस्य दमसङ्घसूर्यस्य ॥
For Private & Personal Use Only
Jain Education International
www.jainelibrary.org