Page Text
________________
अध्ययनं - १९, [ नि. ४१० ]
नि. [ ४१० ]
नि. [ ४११ ]
नि. [ ४१२ ]
नि. [ ४१३ ]
सुगवे नरंमि अ राया नामेन आसि बलभद्दो । तस्सासि अग्गमहिसी देवी उमिगावई नामं ॥ तेसिं दुहवि पुत्तो आसी नामेन बलसिरी धीमं । वयरोसभसंघयणो जुवराया चरमभवधारी ॥ उन्नदमाणहिअओ पासाए नंदनंमि सो रम्मे । किलई पमदासहिओ देवो दुगुंदगो चेव । अह अन्नया कयाई पासायतलंमि सो ठिओ संतो। आलोएइ पुरवरे रुंदे मग्गे गुणसमग्गे ॥ अह पिच्छइ रायपहे वोलंतं समणसंजयं तत्थ । तवनियमसंजमधरं सुअसागरपारगं धीरं ॥ अह देहइ रायसुओ तं समणं अममिसाइ दिट्ठीए । कहि एरिसयं रूवं दिट्टं मन्त्रे मए पुव्वं ? ॥ एवमनुचिंतयंतस्स सन्नीनाणं तहिं समुप्पन्नं । पुव्वभवे सामन्नं मएवि एवं कयं आसि ॥
नि. [ ४१४ ]
नि. [ ४१५ ]
नि. [ ४१६ ]
वृ. गाथासप्तकं स्पष्टमेव, नवरं 'धृतिमान्' चितस्वास्थ्यवान् 'वज्रऋषभ 'मिति अर्थाद्वज्रऋषभनाराचं संहननं यस्य स तथा 'चरमभवधारी' पर्यन्तजन्मवर्त्ती, तथा 'उन्नंदमाणहियओ'त्ति, उत्- प्राबल्येन नन्दद्-आनन्दं गच्छत् हृदयं मनो यस्य स तथा प्राकृतत्वाच्छतृविषये शानचू, तथा 'रुन्दान्' विस्तीर्णान् 'मार्गान्' विपणिमार्गादीन् गुणैः-ऋजुत्वसमत्वादिभिः समग्रा:-परिपूर्णा गुणसमग्रास्तान्, तथा श्रुतसागरपारगं धीरमिति तपोनियमसंयमधरमित्यस्य सूत्रपदस्य हेतुदर्शनद्वारतस्तात्पर्यव्याख्यानम्, अनेनैव च भावभिक्षुत्वमुपदर्शितम्, अत एवान्यस्यैवं विशेषणायोगाच्छ्रमणसंयतमित्याह, सञ्ज्ञिज्ञानं चेह सम्यग्दश: स्मृतिरूपमतिभेदात्मकमिति गाथासप्तकावयवार्थः ॥ सम्प्रति यदसावुत्पन्नजातिस्मरणः कृतवांस्तदाहमू. (६२३) विसएसु अरज्जतो, रज्जतो संजमंमि य ।
अम्मापियरं उवागम्म, इमं वयणमब्बवी ॥
२५
वृ. 'विसएहिं' त्ति सुब्व्यत्ययाद्, 'विषयेषु' मनोज्ञशब्दादिषु 'अरजन्' अभिष्वङ्गमकृर्वन् क्व?–'संयमे' उक्तरूपे ‘चः' पुनरर्थः 'अम्मापियरं' ति अम्मा (म्बा) पितरौ 'उपागम्य' उपसृत्य ‘इदम्' अनन्तरवक्ष्यमाणं वचनम् 'अब्रवीत्' इत्याह, इति सूत्रार्थः ॥ किं तदब्रवीदित्याहमू. ( ६२४ ) सुआणि मे पंच महव्वयाणि, नरएसु दुक्खं च तिरिक्खजोणिसु । निव्विन्नकामो मि महण्णवाओ, अनुजाणह पव्वइस्सामि अम्मो ! ॥
वृ. 'श्रुतानि' आकर्णितानि, अन्यजन्मनीत्यभिप्रायः, 'मे' मया 'पञ्च' इति पञ्चसङ्ख्यानि 'महाव्रतानि' हिंसाविरमणादीनि, तथा नरकेषु 'दुःखं च' असातमिहैव वक्ष्यमाणं 'तिरिक्खजोणिसु 'त्ति चशब्दस्याप्रयुज्यमानस्यापि "अरहर्नयमानो गामश्वं पुरुषं पशुम्" इत्यादाविव गम्यमानत्वात् तिर्यग्योनिषु च सर्वत्र चायं न्यायो द्रष्टव्यः, उपलक्षणं चैतद् देवमनुष्यभवयोः, ततः किमित्याह-‘निव्विन्नकामोमि' त्ति 'निर्विन्नकाम:' प्रतिनिवृत्ताभिलाषोऽस्म्यहं कुत: ? -
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003333 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 29 Uttaradhyayanaani |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 316 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_uttaradhyayan |
| File Size | 16 MB |