________________
मृलं-३५० विधिरुक्तः। यदा तु पुनःम. (३५१) नत्थि उपमाणजुत्ता खुड्डलिया चेव वसति जयणाए।
पुरहत्थ पच्छ पाए पभज्न जयणाए निम्गमन।। वृ. यदा प्रमाणयुक्तावसतिनास्ति तदा क्षुल्लिकायामेव वसती वसन्ति यतनया. का चासौ यतना? 'पुरहत्थपच्छपाए' 'पुरतः' अग्रतो हस्तेनपरामशतिपथात्पादौ प्रमृज्यन्यस्यति. ततश्चैवंयतनया बाह्यतो निर्गच्छन्ति। एवं तावत्कायिकाद्यर्थ गमनागमने विधिरुक्तः इदानीं स्वपनविधिं प्रतिपादयन्नाहम. (३५२) उस्सीसभायणाइंभज्झे विसमे अहाकडा उवरिं।
ओवम्गहिओदोरो तेणय वेहासिलंबणया॥ वृ. उपशीर्षकाणांमध्येभाजनानि-पात्रकाणिक्रियन्ते। विसमे त्तिविषमाभूःगत्तोर्पताभवति,ततथ तस्यांगण्यांपात्रकाणिपुश्रीक्रियन्ते। अहागडाउवरिं तिप्राशुकानि-अल्परपिकमाणिचयानितान्येतेषां पात्रकाणामपरिपुज्जीक्रियन्ते.माङ्गलिकत्वात्तेषाम. अथाति-सङ्कटत्वाद्वसते मी नास्ति स्थानंपात्रकाणां ततश्च 'उवग्गहितो दोरो' औपग्रहिको यो दवरको यवनिकाथ गृहीत- उपग्गहितो-गच्छसाहारणो तेन 'विहायसि आकाशे लंबणय'त्तितेन दवरकेन लम्ब्यंते-कीलिकादौ क्रियन्ते। मू. (३५३) खुड्डुलियाए असई विच्छिन्नाए उमालणाभूमी।
बिलधम्मोचारभडासाहरणेगंतकडपोत्ती॥ वृ.श्रुल्लिकायावसतेरभावे विच्छिलाएउत्तिविस्तीर्णायांवसतौस्थातव्यं तत्रचको विधि-रित्यत अह-‘मालणा भूमीण विस्तीर्णवसते मिर्माल्यते-व्याप्यते पुष्पप्रकरसदृशैः स्वपद्भिः, 'बिल-धम्मो चारभडेत्तिअवलगकादयआगत्यइदंभणन्ति-यदतबिलधर्मोयस्मिनबिलेयावतामवस्थानभवन्तितावन्तएव प्रविशन्ति,ततःसाधवः किंकुर्वन्ति?,'साहरणे'त्तिसंहत्य उपकरणजातंविरलत्वंच एगंत'त्तिएकान्तेतिष्ठति । 'कडपोत्ती'त्ति यदि कडोऽस्ति ततस्तमन्तराले ददति, अथ सनास्ति ततः ‘पोत्ति चिलिमिनीं ददति । मू. (३५४) असई यचिलिमिलीए भए व पच्छन्न भूइए लक्खे।
आहारा नीहारो निम्गमनपवेस वज्जेह॥ वृ. 'असति' अभावे चिलिमिलिन्याः ‘भए वत्ति चिलिमिनीहरणभये वा न ददति । किं वा कुर्वन्त्यत आह- पच्छन्ने'त्ति ततः प्रच्छन्नतरे प्रदेशे तिष्ठन्ति। 'भृडए लक्खे'त्ति सच प्रदेशोभृत्या लक्ष्यते' चिहनयते अबोटोऽयं प्रदेश इति कथ्यते । इदं च तेऽमिधीयन्ते-आहारानीहारो भवत्यवश्यमतो निर्गमनप्रवेशी वर्जनीयाविति। इदं च कर्त्तव्यं साधुभिः। मू. (३५५) पिंडण सुत्तकरणं आसन निसीहियं चन करिंति।
कासण न पमज्जणया न य हत्था जयण वेरत्तिं॥ वृ. 'पिण्डन' समुदायन सूत्रकरणं' सूत्रपात करणं कर्त्तव्यं, मा भूत कश्चित्पदं वाक्यं वा कन्नाहिडिस्सातित्ति। तथा आसज्ज निसीहिअंचतत्र न कुर्वन्ति। किंवा कर्त्तव्यमित्यत आह-'कासणं'ति काशनं-खाटकरणं करोति.नचप्रमार्जनं करोति ‘नयइत्या'त्तिनच हस्तन पुरस्तात्परामृश्य निर्गच्छति, यतनयाचवरत्तिअंकुर्वन्ति।वेरत्तिओकालोधेप्पड़दोण्हपहरामं उवरिं ततोसज्झाओकीरति.यदिवाताए वेलाए सज्झाओ। उक्तं वसतिद्वारम. इदानीं स्थानस्थितद्वारमुच्यते. तत्राह
मू. (३५६) पत्ताण खत्त जयणा काऊणावस्सयं ततो ठवणा।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org