________________
मूलं-१८०
मू. (९८०) तत्थेव तरा वा असिवादी सोउ परिरयस्सऽसई।
संचिक्खे जाव सिवं अहवावी ते तओ फिडिआ॥ .. 'तत्रे'ति योऽसौ विवक्षितोः देशः 'अन्तरा' अन्तराले वा असिवादयो जाता इति श्रुत्वा' आकर्ण्य, आदिग्रहणादवमोदरिकाराजद्विष्टमयानि परिगृह्यन्ते 'परिरयस्सऽसइत्ति भमाडयस्स 'असति' अभावे तिष्ठति. एतदुक्तं भवति-यदिगन्तुं शक्नोतिभ्रमिणा ततोऽपान्तरालं परिहत्या-मिलषितं स्थानं गच्छति। अथ न शक्यते गन्तुं ततः 'संचिक्खे'त्ति संतिष्ठेत्, कियन्तं कालं यावदत आह- ‘जाव सिवं' ‘यावच्छिवं' निरुपद्रवंजातमिति। अहवावीतेततो फिडिआ' अथवा 'ते आचार्यादयः तस्मात क्षेत्रात् अपगताः' भ्रष्टा इति, ततश्च वार्तोपलम्भं यावत्तिष्ठति। इदानीं भाष्यकृच्छेपद्वाराणि व्याख्यानयन्नाहमू. (१८१) पुन्ना व नई चउमासवाहिणी नवि अकोइ उत्तारे।
तत्थंतराव देसो व उठ्ठिओ न यलम्भइ पवत्ती।। [भा.६५] वृ. “पूर्णा" भृता, का? -नदी, किंविशिष्टा ? - चतुर्मासवाहिनी, न कश्चिदुत्तारयति, ततोऽपान्तराल एव तिष्ठति । 'तत्र' अन्तराले वा देशः 'उत्थितः उद्धसितः, न च ‘प्रवृत्तिः' वार्ता लभ्यते अतस्तिष्ठति तावत्मू. (१८२) फिडिएसुजा पवित्ती सयं गिलाणो परं व पडियरइ। ___ कालगया व पवत्ती संसकिए जाव निस्संके।
भा.६६] वृ. तस्मात्क्षेत्रादपगतेषु सत्सु जापवत्ती' यावद्वार्ताभवतितावत्तिष्ठति, तथा सयंगिलाणो' स्वयमेव ग्लानो आतस्ततस्तिष्ठति, परंवपडियरइ' अन्यं वा ग्लानं सन्तं प्रतिचरति। द्वारम्। 'कालगया व पवत्ती' अथवा कालगतास्त आचार्य इत्वेवंभृताः प्रवृत्तिः श्रुता-अतः ‘ससंकिते जाव नीसंक' सराङ्कायांवार्तायामनिश्चितायां तावदास्ते यावन्निःशङ्क संजातमिति॥ . मू. (१८३) वासासुंउन्भिन्ना बीयाई तेन अंतरा चिट्टे।
तेगिच्छिभोइसारक्खणहठूठाणमिच्छंति॥ वृ. वर्षासु उभिन्ना बीजादयः, आदिशब्दादनन्तकायः, तेन कारणेनापान्तराल एव तिष्ठति, तत्र च वर्षाकालप्रतिबन्धाद्वामादौतिष्ठकिंकरोति? 'तेगिच्छि' चिकित्सक वैद्यस्तमापृच्छति, यथात्वयाममेह तिष्ठतोमन्दयभलनीयम भोइ'त्ति भोगिक ग्रामस्वामिनंपृच्छति.किमर्थपुनर्वैद्य-भोगिकयोःप्रच्छनंकरोत्यत आह-'सारक्खणहट्टे वैद्यं पृच्छति मन्दतायां सत्यां दढोकरणार्थ भोगिकं पृच्छति संरक्षणार्थे परिभवादेः, ततः स्थानं वसनमिच्छन्ति, केष्वित्यत आहमू. (१८४) संविग्गसंनिभदग अहप्पहाणेसु भोड्यधरे वा।
. ठवणा आयरियस्सा सामयारी पउंजणया ।। वृ.वैद्यभोगिकयोःकथयित्वासंविनेषु-मोक्षामिलाषिषुतिष्ठति सन्नित्तिसञ्जी-श्रावकस्तद्रहेभद्रकः, साधूनां तद्गृहे वा निवासं करोति । 'अहप्पहाणेसुत्ति यथाप्रधानेष्विति-यो यत्र ग्रामादौ प्रधानः तेषु यथाप्रधानेष्वेवप्रधानतःतिष्ठति। एतेषामभावे भोइवघरेवत्ति भोगिकगृहेवा' ग्रामस्वामिनोगृहेवातिष्ठति, तत्र चतिष्ठन् किं करोतीत्यत आह- ‘ठवणा आयरियस्सा' दण्डकादिकमाचार्य कल्पयति निराबाधे प्रदेशे, अयंममाचार्यइति.तस्यचाग्रतःसकलांचक्रवालसामाचारीप्रयुङ्क्तेनिवेद्यकरोतीत्यर्थः। एषएकःकारणिकः,
एतच्च कारणिकद्वारं,
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org