Page Text
________________
मूलं- १७३
वृ. वसतिरन्वेषणीया, क्व ?, अत आह- 'समणुन्नेसु' संविग्नसमनोज्ञेषु आदौ वसन्तिरन्वेषणीया, ‘नितियादणुन्न अन्नाहि निवेए' अथ तु तत्र नित्यवास्यादयः अमनोज्ञा अन्यसामाचारीप्रतिविद्धा वा भवन्ति, आदिशब्दात्पार्श्वस्थादयो गृह्यन्ते, ततश्चै तेषु विद्यमानेषु नैतेषां मध्ये निवसितव्यं, किन्तु, 'अन्नहि' अन्यत्र वसतिंकृत्या‘निवेदे' निवेदयित्वाएषामेव यथाऽमुष्मिन् अहंवसिष्यामिप्रतिजागरणीयो भवद्भिरिति, क्कासी निवसति ? किंविशिष्टेवागृहे निवसति ? - सञ्जी - श्रावकः, सचयदिमहिलया रहितस्ततस्तदहे वसति, अथासौ नास्तिततः 'गिहि' त्ति गृही भद्रकोऽत्र सूचितः, सच स्त्रिया रहितस्तत्समीपे वसति, अथभद्रकोऽपि स्त्रीरहितो नास्ति किन्तु सहितः स्त्रिया, ततः सहिते- स्त्रीयुक्ते सति 'वीसुं' ति पृथग्निवसति, क्व ? - 'घरकुटीए' तस्यैव गृहस्थस्य बहिरवस्थितं धनकादि, अथवा तत्फलहिकान्तर्गतुकुठ्यां वा निवसति । अथ भद्रकादिगृहं नास्ति ततः शून्यगृहे निवसति । किंविशिष्टे ?, अत आह
मू. (१७४)
अनुव्वासिअ सकवाड निब्बिले निच्चले वसइ सुन्नो । अनिवेइएयरेसिं गेलने न एस अम्हंति ॥
वृ. 'अहुनुव्वासिय'त्ति अधुना यदुद्वसितं तदपि सकपाटं यदि भवति तदपि निर्बिलं भवति निर्बि-लमपि यदि निश्चलं भवति न पतनमयं यत्र वसितव्यं चैते गाथोपन्यस्तानां चतुर्णां पदानां षोडश भङ्गका निष्पद्यन्ते, स चैवंविधे गृहे वसतिं कथयित्वा नित्यवास्यादीनां यथाऽहमत्रोषितो भवद्भिर्भलनीयो, यदा पुनः 'अनिवेदितेतरेसि' तियदा तु नित्यवास्यादीनामनिवेद्यवसति, तत्रचउषितः सन्दैवयोगाद्ग्लानः संजातस्ततो ग्लानत्वे सति नित्यवास्यादीनां स गृहस्थ आगत्य कथयति यदुत प्रव्रजितऽपटुः संजातः, ते नित्यवास्यादयोऽस्माकं न कतितमितिकृत्वा एवं ब्रुवते न एस अम्हं' तिन एषोऽस्माकं - नायमस्मद्भोचरे यदा, तु पुनः पूर्वोक्तानां सर्वेपावेवाभावः संजातः, किन्तु तस्मिन् क्षेत्रे नित्यवास्यादयः सन्ति ततस्तेष्वेव वसितव्यम्, एतदेवाह - मू. (१७५)
५७.
नीयाइअपरिभुत्ते सहिएयर पक्खिए व सज्झाए । कालो सेसमकालो वासो पुन कालचारीसु ॥
वृ. नित्यवास्यादौ वसति, आदिशब्दादमनोज्ञेषु वसति, कथमित्याह- 'अपरिभुत्ते' त्ति तैर्नित्यवास्या - दिर्भिर्यःप्रदेशस्तस्यावसतेर्नपरिभुक्तः - अनाक्रान्तस्तमिस्मन्प्रदेशे अपरिभुक्ते चसतिवसति, 'सहितेततर' त्तिते च नित्यवास्यादयः सहितेतरे संहिताः संयतीभिर्युक्ताः केचन नित्यावास्यादयो भवन्ति, इतरे इत्यपरे संयतीरहिता भवन्ति, ते, च निवसति । ये ते संयतीभिर्युक्तारते द्विविधाः - एके कालचारिणीभिः संयतीर्भियुक्ताः, तत्रनिवसत्येव, परे अकालचारिणीभिः संयतीभिर्युक्ताः, कश्चकालः ? 'पक्खिएव सञ्जए 'त्ति ताः संयत्यः पाक्षिकक्षामणार्थमागच्छन्ति स्वाध्यायार्थे, वा अयं कालः, शेषस्तु अकालः, तत्र 'वासो पुन कालचारीसु' वासस्तु तस्यसाधाः कालचारिश्रमणीयुक्तेषु भवतीति । अथ कालचारिसंयतीयुक्ताः साधवो न सन्ति ततः
मू. (१७६)
तेन परं पासत्थाइएसु न य वसइऽकालचारसु ।
गहिआवासगकरणं ठाणं गहिएऽगहिएणं ।।.
Jain Education International
वृ. ततः पार्श्वस्थादिषु वसति, न च वसत्यकालचारिसंयतीयुक्ते षु, तेषु च पार्श्वस्थादिषु को विधिरित्येतदाह- ‘गहिआवासगकरणं' ति केन ? - उपधिना, अनिक्षिप्तेनेत्यर्थः, आवश्यकं प्रतिक्रमणंकरोति, ततश्र प्रतिक्रान्ते सति तत्रेव 'ठाणं' ति कायोत्सर्ग करोति । 'गहिएऽगहिएणं' ति यदि शक्नोति ततो
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003330 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 26 Oghniryukti Pindniryukti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, agam_oghniryukti, & agam_pindniryukti |
| File Size | 23 MB |