________________
मूलं - १०९
वार्ता लभतेयथा ततो निर्गत्र्त्यतेऽधुनाऽमुकत्र तिष्ठन्तीति एतदुक्तं भवति मासकल्पपरिसमाप्ती ते कदाचित्तत्रैवायाताः स्युः, ततश्रुतेषां साधूनां पश्यत्ता- संदर्शनं भवतीति तंत्रव कार्यपरिसमाप्तिः स्यात. तथा कदाचित्तत्र संखडी भवति, ततश्रभक्तं गृहीत्वा व्रजतः कालक्षेपां (न) भवति, शीघ्रं चा-भीष्टं ग्रामं प्रान्पोति, तत्रवाप्रविष्टस्य श्राद्धः - श्रावकःकश्रिद्भवति, तद्गृहात्पर्युषितभक्त मादाय व्रजति । एते प्रविष्टस्यैहिकागुणाः. अथेतरे ‘परलोइआ' इति द्वारपरामर्शः, 'गिहाण' ति कदाचित्तत्र प्रविष्ट इदं शृणुयात तदुतात्र ग्लान आस्ते, ततच परिपालनं कार्य, परिपालने च कथं न पारलौकिका गुणा इति, जो गिलाणं पडियरड से मं पडिअरति, जामंपडिअरइ सो गिलाणं पडियरति त्तिवचनप्रामाण्यात्. कदाचिद्वातत्रचत्यायतनं भवेत्तद्धन्दनेपुण्यावाप्तिः स्यात्. वादी वा तत्पराजयश्च, प्रत्यनीको वा साध्वादेस्तत्र स्यात् तद्दर्शनाच्चासावुपशमं यायात्. एवंलब्धिसंपन्नत्वात् । उक्त मैहिकपारलौकिकगुणद्वारम. अथ पृच्छाद्वारं तत्र विधिपृच्छा अविधि पृच्छा च. अविधिपृच्छाद्वारमाह
मू. (१०२) अविही पुच्छा अत्थित्थ संजयानत्थि तत्थ समणीओ। समणी अता नत्थी संकाय किसोरवडवाए ।
वृ. अविधिपृच्छेयं, यदुतास्त्यत्रसंयताः ? ततोऽसौ पृच्छ्यएताविशेषविषयां पृच्छां श्रुत्वाऽऽहनास्त्यत्र संयताः, तत्र च श्रमण्यो विद्यन्ते तेन च ता न कथिताः. विशेषप्रश्नाकरणात्, 'समणीसु य'त्ति अथ श्रमणीः पृच्छति ततोऽसावाह-न सन्त्यत्र ताः, तत्र च श्रमणाः सन्तीति प्राग्वत् । शङ्का च श्रमणीपृच्छायां स्यात्, 'किशोरवडवान्यायात्' ॥ मू. (१०३)
सढेसु चरिअकामो संका चारी य होइ सड्डीसुं । चेड़यघरं व नत्थिह तम्हा उ विहीइ पुच्छेज्जा ॥
वृ. अथ श्रावकान् पृच्छति ततः परो विकल्पयति-चरितुकामोऽयं भक्षयितुकामः अथ 'सड्डीसु' त्ति श्राविकाविषयायां पृच्छायां शङ्का स्यात्, नूनमयं तदथीं चरितुकामश्च । अथ चैत्यगृहमेव केवलं पृच्छति, ततस्तदभावे वर्गचतुष्टयभावे च तत्प्रभवगुणहानिः स्यात्, तस्माद्विधिना पृच्छेत् । तत्प्रतिपादनायाहमू. (१०४) गामदुवारभासे अगडसमीवे महाणमज्झे वा ।
32
पुच्छेज्ज सयं पक्खा विआलणे तस्स परिकहणा ॥
वृ. ग्रामद्वारे - ग्रामस्य निष्काशप्रवेशे स्थित्वा पृच्छेत. अथवा 'अब्भासे 'त्ति ग्रामाभ्यर्णे कृपसमीपे वा महाजनस्य समुदाय वा कं ? - स्वकं पक्षं, किमत्रास्मत्पक्षोऽस्ति नेति ? यदि परोऽजानन पृच्छति को भवतां स्वपक्षः ? इत्येवंविचारणं ततस्तस्याग्रे साधोः परिकथना स्यात, पञ्चविधोऽस्मत्पक्षः - चत्यगृहादि ।
उक्तं पृच्छाद्वारम् । ततः पृच्छासमनन्तरं यदि चैत्यगृहमस्ति ततस्तस्मिन्नेव गन्तव्यं तत्र च कथं गन्तव्यम् ? उच्यते
मू. (१०५)
निस्संकिअ थूभाइसु काउं गच्छेज्न चेइअघरं तु ।
पच्छा साहुसमीवं तेऽवि अ संभोइया तस्स ॥
वृ. पुव्वल्लं कंटं । अथ साहम्मि अद्वारमाह- 'पच्छा साहुसमीवं' ति चैत्यगृहान्निर्गत्य पथात्साधुसमीपं याति. 'तेऽपि' साधवः साम्भोगिकाः तस्य' साधोः चशब्दादन्यसाम्भोगिकावा । तत्रयदिसाम्भोगिकास्ततः
का सामाचारी ?. इत्याहमू. (१०६)
.
निक्खिविडं किकम्भं दीवणऽनाबाह पुच्छण सहाओ ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org