________________
मूलं-६२२
३९७ निकायविराधना च, अपि च प्रायः स्थविरो गृहस्याप्रभुः अस्वामी भवति, ततस्तेन दीयमानेन प्रभुरेष इति विचन्त्यिगृहेस्वामित्वेननियुक्तस्याचियतं-प्रद्वेषःस्यात्,सचैकतस्मिन्-साधौवृद्धेवा,यद्वाउभयोरपीति । यत्तोन्मत्तावश्रित्य दोषानाहम. (६२३) अवयासभाण (धाय)मेओ वमनं असुइत्ति लोगगरिहाय।
एए चेव उमत्तेवमणविवज्जाय उम्मत्ते॥ वृ. मत्तः' कदाचिन्मत्ततया साधोरालिङ्गनं विदधाति, तथा कोऽपि मत्तः मदवशविह्यलतया रे मुण्ड। किमत्रायातः ? इति ब्रुवन् घातमपि विदधाति, भाजनं वा मिनत्ति. यद्वा कदाचित्पीतमासवं ददाना वमति, वर्मंश्च साधुंसाधुपात्रं वा खरष्टयति, ततो लोके जुगुप्सा, धिमगी साधवोऽशुचयो ये मत्तादपीत्यं मिक्षां गृह्यन्तीति, तत एवं यतो मत्तऽवयासादयो दोषास्तस्मान्नततो ग्राह्यम्, त एवालिङ्गनादयो दोषा वमनवर्जा उन्मत्तेऽपि. तस्मात्ततोऽपि न ग्राह्यम। सम्प्रति वेपिज्जरितावाश्रित्य दोषानाहमू. (६२४) वेविय परिसाडणया पासे व छुभेज्ज भाणभेओ वा।
एमेव य जरियमिवि जरसंकमणं च उड्डाहो ॥ वृ.वेपितादातुःसकाशाद्भिक्षाग्रहणेदेयवस्तुनःपरिशाटनं भवति,यद्वापाइँसाधुमाजनाबहिःसर्वतोऽपिदेयंवस्तुक्षिपेत्यदायेनस्थाल्यादिनाभाजनेनकृत्वामिक्षामानयतितस्यभूमौ निपातेभेदः-स्फोटनस्यात. एवमेव ज्वरितेऽपि दोषाभावनीयाः, किंच-ज्वरितादग्रहणे ज्वरसङ्कमणपि साधोमवत, तथा जने उड्डाहा. ययाऽहो। अमीआहारलम्पटा यदित्थंज्वरपीडितादपि भिक्षां गृह्यन्तीति। अन्धगलत्कुष्ठावाश्रित्यदोषानाहमू. (६२५) उड्डाह कायपडणं अंधे भेओयपास छुहणं च।
तदोसी संकमणंगलंतभिसमिन्नदेहे य॥ वृ. अन्धाद्भिक्षाग्रहणे उड्डाइः, स चायम्-अहो? अमी औदरिका यदन्धादपि मिक्षां दातुमशक्नुवतो भिक्षागृह्यन्तीति,तथा अन्धः' अपश्यनपादाभ्यांभूम्याश्रितषड्जीवननिकायधातंविदधाति,तथालौष्ट्रादौ स्खलितः सन् भूमौ निपतेत्, तथा च सति भिक्षादानायोत्पाटितहस्तग्रहीतस्याल्यादिभाजनभङ्गः, तथा स देयं वस्तुपाचँ-भाजनवहिस्तात्प्रक्षिपेददर्शनात् तस्मादन्धादपिनग्राह्यम्।तथा त्वग्दोषिणिं, किंविशिष्टे? इत्याह-'गलदभृशभिन्नदेहे' आर्षत्वाद्रयत्सोनपदयोजना, साचैवं-'भृशमण अतिशयेन 'गलत्' अर्द्धपक्वं रुधिरं च बहिर्वहन भिन्नश्च-स्फुटितो देहो यस्य स तथा तस्मिन दातरि सङ्क्रमणं कुष्ठव्याधिसङ्क्रान्ति स्यान तस्मात्तता पिन ग्राह्यम। सम्प्रति पादुकारूढादिचतुष्टयदोषानाहमू. (६२६) पाउयदुरूढपडणं बढे परियाव असुइखिंसा य।
करछिन्नासइविंसाते श्चिय पायऽवि पडणं च॥ वृ. पादकारूढस्य भिक्षादानाय प्रचलतः कदाचिःस्थितत्वेन पतनं स्यात, तथा बद्ध दातरि भिक्षां प्रयच्छति परितापः' दुखं तस्यभवत्, तथा असुइ'त्तिमूत्राघुत्सादी जलेन तस्यशौचकरणासम्भवात्ततो भिक्षाग्रहण लाकजुगुप्सा, यथा अमी अशुचयो यदेतस्मादप्युशिचभूतादिभक्षार्माददतीति.एवं छिन्नकरेऽपि भिक्षांप्रयच्छतिलोकेजुगुप्सा,तथा हस्ताभावनशौचकरणासम्भवात्, एतच्चोपलक्षणं तेनहस्ताभावयेन कृत्वाभाजनेनभिक्षां ददातियद्वादेयं वस्तुतस्यपतनमपिभवति,तथाचसतिषड्जीवनिकायव्याघातः, एत एव दोषाः पादेऽपि-छिन्ननादेऽपि दातरि द्रष्टव्याः केवल पादाभावेन तस्य भिक्षादानय चलतः प्रायोनियमतः 'पतनं पातोभवेत्,तताचसतिभूम्याश्रितकीटिकादिकसत्त्वव्याघातः।सम्प्रतिनपुंसकमधिकृत्यदोषानाह
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org