________________
३८१
मूलं-५४२
वृ. य एव विद्यायां मन्त्रे चोक्ता दोषास्त एव वशीकरणादिचूर्णेष्वपि द्रष्टव्याः, सूत्रे चतृतीया सप्तमर्थे, तथा चूर्णे प्रयुज्यमाने एकस्य चूर्णस्य प्रयोक्तु रनेकेषां वा साधूनामुपरि प्रद्वेषं कुर्यात्, ततस्तत्र भिक्षालाभाद्यसम्भवः, पत्थारओवावि' नाशोवाभवेत्, अपिःसमुञ्चये,तदेवं चुन्ने अन्तद्धाणे चाणक्के' इति व्याख्यातं, तद्याख्यानञ्च चूर्ण इति द्वारं समर्थितं । इदानीं 'पायलेवणे जोग' इति व्याख्यानयन्नाहमू. (५४३) सूभगभग्गकरा जोगा आहारिमा य इयरे य।।
आघंसधूववासा पायपलेवाइणो इयरे॥ वृ.योगाः सौभाग्यदौर्भाग्यकराः, जनप्रियत्वाप्रियत्वकराः, त्वेचद्विधा-आहार्याइतरेच,तत्र ‘आहार्या' येपानीयादिना सहाभ्यबहियन्ते तद्विपरीता इतरे, तत्राद्या आधर्षधूपवासा येपानीयादिना सहघर्षयित्वा पीयन्ते ते आघर्षाः, धूपवासाः प्रतीताः । अथ चूर्णस्य वासानां च परस्परं कः प्रतिविशेषो? द्वयोरपि क्षोदरूपत्वाविशेषात, उच्यते, सामान्यद्रव्यनिष्पन्नः शुष्क आद्रो वा क्षोरदचूर्णः सुगन्दद्रव्यनिष्पन्नाथ शुष्केपषम्पिष्टावासाः, इतरेचानाहार्यायोगा:पादप्रलेपनादयः। तत्राऽलहार्यरूपस्यपादप्रलेपनरूपस्ययोगस्य दृष्टान्तं गाथात्रयेणभावयतिम. (५४४)
नइकण्हबिन्न दीवे पंचसया तावसाण निवसंति। नइकण्होबन्न दाव प
पव्वदिवसेसु कुलवई पालेवुत्तार सक्कारे॥ मू. (५४५) जन सावगाम खिंसण समियक्खण माइठाण लेवेन।
सावय पयत्तकरणं अविनय लोए चलणधोए॥ म. (५४६) पडिलाभियवच्चंता निब्बुडनइकूल मिलण समियाओ।
विम्हिय पंचसया तावसाम पव्वज्ज साहाय॥ मू. (५४७) अकुमार खयंजोणी विवरीयट्टा निवेसणं वावि ।
गम्मपए पायं वा जो कुजइ मूलकम्मतं॥ वृ.अचलपुरंनामनगरं,तत्रप्रत्यासन्ने द्वैनद्यौ, तद्यथा-कृष्णाबेन्नाच,तयोरपान्तरालेब्रह्मनामाद्वीपः, तत्र चैकोनपञ्चशततापसपरिवृतो देवशर्मनामा कुलपतिः परिवसति, स च सक्रान्त्यादिपर्वसु स्वतीर्थप्रभावनानिमित्तं सर्वैरपि तापसः परिवृत्तः पादलेपेन कृष्णा नदीमुत्तीर्याचलपुरमागच्छति, लोकश्च तथारूपंतस्यातिशयमवलोक्यविस्मिततचेताःसविशेषभोजनादिसत्कारमाचरति.श्रावकजनांचकुत्सयतेयथा न युष्मद्गुरूणामेताद्दशी शक्तिरस्तीति, तंत्र श्रावकैः समिताभिधसूरीणामाख्यायि, तैश्च स्वचेतसि परिभाव्योक्तं मातृस्थानत एष पादलेपेन नदीमुत्तरति, न पपःशक्ति प्रभावतः, ततः श्रावकैस्तस्य मातृस्थानप्रकटनाथसपरिवारोभोजनार्थनिमन्त्रितःकुलपतिः, ततःसमाजगामभोजनवेलायांगहे. प्रारब्धं तस्य श्रावकः पादप्रक्षालन कत्तुं,सचनददाति. मापादलेपः पादयारपयासीदितिकृत्वा, ततःश्रावकरुक्त • माऽस्माकप्रक्षालितपादान युष्मान् भोजनयताभमविनय इति बलादपि प्रक्षालितौपादौ,ततो भोजनानन्तरं निजस्थानगमनाय प्रचलितः, श्रावका अपि सकलजनानाहूयानुव्रजनबुद्धया तेन सह चीलतुं प्रवृत्ताः, ततः सपरिवारःकुलपतिःकृष्णांनदमुत्तरितुंप्रावर्त, पादलेपाभावेचनिमडूक्तुंलग्नः ततोजाताजनेतस्यापभ्राजना. अत्रान्तरेचतस्यावबोधायसमितसूरयस्तत्राजग्मुः, तैःसकलजनसमक्षनदीप्रत्युक्तं हेकृष्णे। परंपारंवयं गन्तुमिच्छाम, ततोद्वेअपिकृष्णानद्याःकूलेएकत्रमिलिते,जातोविस्मयोलोकस्यसपरिवारस्यचकुलयतैः. ततो गृहीता सपरिवारेण कुलपतिनादीक्षा, साब्रह्मशाखा बभूव । सूत्रंसुगम । तदेवं पायलेवणे जोगे' इति
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org