Page Text
________________
मूलं - ३२५
3
निर्गते च तस्मिन् गृहीतेन भक्त पानेन सञ्जातविप्रियेवावतिष्ठते, अवान्तरे चरणकरणालसोऽन्यस्तस्मिन् गृहे साधुर्भिक्षार्थमागतः, ततस्तस्मै सा भिक्षा तया दत्ता, गृहीतायां च भिक्षायां स साधुः पृष्टः- यथा भगवन् ! इदानीमेव साधुरीदृशस्तादृशो वाऽत्र समागतः परं तेन भिक्षा न गृहीता, त्वया गृहीबा, तत्र किं कारणं ?, ततः स ऐहलौकिकं भिक्षालाभमात्रादिकं पारलोकिकं धर्मं यथाक्रमल्यगुणं बहुगुणं च विचिन्त्येमं लोकं - लोकात् लभ्यं भिक्षामात्रादिकं परित्यज्योक्त वान् यथा नीचद्वारे गृहे साधव एषणासमितिसमिता भिक्षां नेच्छन्ति, तत्रान्धकारभावात् एषणाशुद्ध्यभावात्, सोऽपि च भगवान् साधुरेषणासमितस्ततो न गृहीतवानिति, यद्यप्युक्तं किं कारणं त्वया गृहीता? इति, तत्राहं लिङ्गमात्रोपजीवी, न साधुगुणयुक्तः, ततः साधूनां गुणानेषणां च यथाऽगमं कथितवान्, ततः सा स्वचेतसि चिन्तयामास-अहो ! जगति निजदोषप्रकटनं परगुणात्कीर्त्तनं चातिदुष्करं, तदप्येतेन कृतमिति तस्मिन्नतिशयेन भक्तिं कृतवती, विपुलं च भक्त पानं 'तिप्पड़' इति तेपते क्षरति ददाति स्मेति भावार्थः गते च तस्मिन्नन्यः कोऽप्यगणितदीर्घसंसारपरिभ्रमणभयो निर्द्धर्मा साधुराजगाम, सोऽपि भिक्षां दत्त्वा यथैव पृष्टः, ततः स पापीयानुक्त वान् एते इत्थंभूताः 'कुक्कट्या' मायया चरन्ति, ततस्त्दीयचित्तावर्जनार्थं तेनमातृस्थानतो नभिक्षागृहीता; यावता नतत्र कथिदोषः, ईदृशानि चमातृस्थानबहुलानिव्रतान्यस्माभिरपि पूर्वं चीर्णानि, परमिदानीं चिन्तितं किं मातृस्थानकरणेनेतिनमायां कुर्मः ?, ततः सा चिन्तितवती- अहो ! अयं निर्द्धर्मा महापापीयान् यस्तादृशमपि साधुं निन्दतीति विसर्जितः ॥ इत्थंभूता च भक्ति परवशगा साधुदानाय प्रादुष्करणमपि कुर्यादिति प्रादुष्करणसम्भवः । पाओकरणं दुविहं पागडकरणं पगासकारणं च ।
मू. (३२६)
मू. (३२७)
पागड संकामण कुड्डदारपाए य छिन्ने व ॥ पवे जोई न कप्पड़ पगासणा सुविहियाणं । अत्तट्टि अपरिभुत्तं कप्पइ कप्पं अकाऊणं ।।
-तत्र
वृ. प्रादुष्करणं द्विधा, तद्यथा प्रकटकरणं प्रकाशकरणं च, तत्र प्रकटकरणम्' अन्धकारादपसार्य बहिः प्रकाशे स्थापनं, 'प्रकाशकरणं' स्थानस्थितस्यैव भित्तिरन्ध्रकरणादिना प्रकटीकरणम्, एतदेवाह प्रकटकरणमन्धकारादन्यत्रसङ्क्रामणेनप्रकाशकरणं, 'कुड्डदारपाए' इत्यादि, अत्र सर्वत्रापितृतीयार्थे सप्तमी, कुड्यस्यद्वारपातेन-रन्ध्रकरणेन, यदिवाकुड्येनमूलत एवछिन्नेनयेन कुड्यन कुड्यैकदेशेनवाऽन्धकारमासीत् तेन मूलत एवापनीतेनेत्यर्थः, चशब्दादन्यस्य द्वारस्य करणेन चेत्यादिपरिग्रहः, तथा 'रत्नेन' पद्मरागादिना 'प्रदीपेन' प्रतीतेन 'ज्योतिषा' ज्वलता वैश्वानरेण तत्रैवं प्रकाशना सुविहितानां न कल्पते, किमुक्तं भवति ? - प्रकाशकरणेन प्रकटकरणेन च यद्दीयते भक्तादि तत्संयतानां न कल्पते, तत्रैवापवादमाह - 'अत्तट्टित्ति आत्मार्थीकृतं तदपि कल्पते, नवरं ज्योतिः प्रदीपो वर्जयेत. ताभ्यां प्रकाशितमात्मार्थीकृतमपि न कल्पते, तेजस्कायदीप्तिसंस्पर्शनात् साधुपात्रमाश्रित्यविधिमाह - इह सहसाकारादिना प्रादुष्करणदोषाघ्रातं कथमपि भक्तं पानंवा गृहीतं ततस्तद् अपरिभुक्त म् उपलक्षणमेतद् अर्द्धमुक्तमपि परिस्थाप्योद्धरितसिक्थुलेपादिना खरण्टितेऽपि तस्मिन् पात्रे 'कल्प' जलप्रक्षालनरूपमकृत्वाप्यन्यत् शुद्धं ग्रहीतुं कल्पते ।
मू. (३२८)
संचारिमा य चुल्ली बहिं व चुल्ली पुरा कया तेसिं ।
तहि रंधति कयाई उवही पूई य पाओ य ॥
वृ. इह त्रिधा चुल्ली, तद्यथा - एका सञ्चारिमा या गृहाभ्यन्तरवर्त्तिन्यपि बहिरानेतुं शक्यते, चशब्दात्साऽप्याधाकर्मिकी द्रष्टव्या. द्वितीया बहिरेव तेषां साधूनां निमित्तं चुल्ली पुरा कृता आसीत्, चशब्दात्तदानीं
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
Jain Education International
३३१
| SR No. | 003330 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 26 Oghniryukti Pindniryukti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, agam_oghniryukti, & agam_pindniryukti |
| File Size | 23 MB |