________________
मूलं-२६४
३२०
स्त्वसंसक्तं कल्पते। तथा चाह. मू. (२६५) जंजह व कयंदाहं तं कप्पइ आरओ तहा अकयं।
कयपाकमनिट्टत्ति ठियपि जावत्तियं मोत्तुं । मू. (२६६) छक्काय निरनुकंपा जिनपवयणबाहिरा बहिफोडा, ___ एवं वयंति क्रोडा लुक्कविलुक्का जह कवोडा॥
[प्र.१] वृ.यत्सामान्यतोद्रव्यंयद्वा-यथाक्षेत्रनिर्धारणेनवाभूयोऽपिकृतंदास्यामीत्युक्ते तथैवकृतंचेद्ददाति न कल्पते, तथाऽकृतं तुभूयोऽपि पाकादारतः कल्पते. यत्तु निर्दारितक्षेत्रकालव्यतिरेकेण पच्यते तन्न दातुं सङ्कल्पितमिति कल्पते, यत्तु क्षेत्रकालनिर्धारणमविवक्षित्त्वैव सामान्यतो भूयोऽपि पक्त्वा दास्यामीति सङ्कल्पितंतदन्तर्बहिर्वाश्वस्तनेवानकल्पते।अथकम्मौद्देशिकंकृतपाकमात्मार्थीकृतमपियावदर्थिकमुक्त्वा शेषमनिष्टं नानुज्ञातंतीर्थकरगणधरैः.यावदार्थिकत्वात्मार्थीकृतंकल्पते। अथाऽऽधाकर्मिकम्मदिशिकयोः कः परस्परं प्रतिविशेषः?, उच्य यत् प्रथमत एव साध्वर्थं निष्पादितं तदाधाकर्म, यत् प्रथमतः सद्भूयोऽपि पाककरणेनसंस्क्रियते तत्कम्मदिशिकमिति।उक्त मौद्देशिकद्वारं, सम्प्रतिपूतिद्वारंवक्त व्यं पूतिचतुर्दा, नामपूतिःस्थापनापूतिर्द्रव्यपूतिर्भावपूतिच, तत्र नामस्थापने सुज्ञानत्वादनादृत्य द्रव्यभावपूतीमू. (२६७) पूईकम्मं दुविहं दव्वे भावे य होइ नायव्वं ।
दव्वंमि छगणधम्मिय भावंमि य बायरं सुहुमं॥ वृ. 'पूतिकर्म पूतीकरणंद्विधा,तद्यथा-'द्रव्ये' द्रव्यविषयं भावे भावविषयं, तत्रद्रव्ये छगणधार्मिकः' गोमयोपलक्षितो धार्मिको दृष्टान्तः। भावविषयं पुनधिा-बादरं सूक्ष्मं च, इह यद् द्रव्यस्य पूतिकरणं तद् द्रव्यपूतिः, येन पुनर्द्रव्येण भावस्य पूतिकरणं तद् द्रव्यमप्युपचारात भावपूतिः, ततो वक्ष्यमाणमुपकरणादि भावपूतित्वेनाभिधीयमानं न विरुध्यते। तत्र प्रथमतो द्रव्यपूतिलक्षणमाहमू. (२६८) गंधाइगुणसमिद्धं जं दव्वं असुइगंधदव्वजुयं। .
पइत्ति परिहरिज्जइतंजाणस दव्वपूइत्ति॥ वृ.इहयत्पूर्वस्वरूपतो गन्धादिगुणाविशिष्टं सुरभिगन्धादिगुणविशिष्टमपि,अपिरत्रसामर्थ्याद्गम्यते पश्चादशुचिगन्धद्रव्ययुक्तं सत् पूतिरिति परिह्रियते तद्रव्यं जानीहि द्रव्यपूतिरिति। मू. (२६९) गोट्ठिनिउत्तो धम्मी सहाए आसन्नगोट्ठिभत्ताए।
समियसुरवल्लमीसं अजिन्न सन्ना महिसिपोहो॥ म. (२७०) संजायलित्तभत्ते गोद्विगगंधोत्ति वल्लवणिआयो।
उक्खणिय अन्न छगणन लिंपनं दव्वपूई उ॥ ७. समिल्ल नामपरं. तत्र बहिरूद्यान सभाकलितंदवकुलिकायां माणिभद्रा नाम यक्षः, अन्यदा चतस्मिन पुर शीतलकाभिधमशिवमुपतस्थ, ततः कश्चित्तस्य यक्षस्यापयाचितकमिष्टं यद्यस्मादशिवाद्वयं निस्तरामस्ततस्तवैकवर्षमष्टम्यादिषूद्यापनिकांकरिष्यामः, ततोनिस्तीर्णाःकथमपितस्मादशिवात्,जातश्चतेषांचेतसि चमत्कारोयथानूनमयंसप्रातिहार्योयथइति, ततोदेवशर्माभिधोभाटकप्रदानेनपूजाकारकोबभणे, यथावर्षमेकं यावदष्टम्यादिषुप्रातरेवयक्षसमांगामयेनोपलिम्पः,येनतत्रपवित्रीभूतायांवयमागत्योद्यापनिकांकुर्मः, तथैवतेन प्रतिपन्नः, ततः कदाचिदद्योद्यापनिका भवष्यितीतिकृत्वा सभोपलेपनार्थमनुद्गत एव सूर्ये सक्यापि कुटम्बिनो गोपाटके छगणग्रहणाय प्रविवेश, तत्र चकेनापि कर्मकरेण रात्रौ मण्डकवल्लसुराद्यभ्यवहारतो जाताजीर्णेन
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org