________________
मूलं-२१२
कर
यदि पुनरेवमपि यतमाने 'छलना' अशुद्धभक्तादिग्रहणरूपा भवेत् ततस्तत्र दृष्टान्ताविमा वक्तव्यो । इह 'अभोज्ये' इत्यनेनपूर्वगाथायाद्वारत्रयंपरामष्टं गमनाइयपुच्छादव्वकुलदेशभावेय' इत्यनेनतुपरिहरणस्य विशेषो वक्तव्य उक्तः, उत्तरानतु गहियमदोस' चेत्यस्य विशेषः। - मू. (२१३) जहवंतंतु अभोज भत्तं जइविय सुसक्कयं आसि।
एवमसंजमवमणे अनेसणिज्जं अभोज्जंतु॥ __वृ. इह यद्यपि वमनकालादग् ि 'भक्त म्' ओदनादिकं सुसंस्कृतं' शोभनद्रव्यसम्पर्ककृतोपस्कारमासीत्तथापितथातद्वान्तमभोज्यम्.एवमसंयमवमनेकृतेसाघोरप्यनेषणीयमभोज्यमेव. 'तुः' एवकारार्थः, इयमत्रभावना-संयमप्रतिपत्तौ हिपूर्वमसंयमोवान्तः, असंयमरूपंचाधाकर्म,षट्कायोपनिनतस्यनिष्पन्नत्वातप,नच वान्तमभ्यवहर्तुमुचितं विवेकिनाम, अतःसाधोरनेषणीयमभोज्यमिति। मू. (२१४) मज्जारवइयमंसा मंसासित्थि कुणिमं सुणयवंत।
वन्नाइ अन्नउप्पाइयंपि किं तं भवे भोज्ज ?॥ मू. (२१५) कई भणंति पहिए उट्ठाणे मंसपेसि वोसिरणं। .
संभारिय परिवेसण वारेइ सुओ करे धेत्तुं॥ वृ. वक्रपुरंनामपुरं,तत्रवसत्युग्रतेजाःपदातिः,तस्यभार्यारुक्मिणी, अन्यदाचउग्रतेजसोज्येष्ठभ्राता सोदासाभिधानः प्रत्यासन्नपुरात् प्राघूर्णकः समाययौ, उग्रतेजसा च भोजनाय क्वापि मांसं कृत्वा रुक्मिण्यै समर्पयामासे,तस्याश्चरुक्मिण्यागृहव्यापारव्यापृतायास्तन्मांसंमार्जारोऽवभक्षत्, इतश्शसोदासोग्रतेजसो. भॊजनार्थमागमनवेला, ततःसाव्याकुलीबभूव, अत्रान्तरे चक्कापिकस्यापिमृतस्य कार्पटिकस्यशुनामांसं भक्षयित्वा तद्गृहप्राङ्गणप्रदेशे तस्याः साक्षात्पश्यन्त्याः पुरतः कथमपि वातसंक्षोभादिवशावमितं, ततः साऽचिन्तयत्-यदि नामकुतोऽपि विपणेरन्यमांसंक्रीत्वा समानेष्यामि तर्हि महत्सूरंलगिष्यति, प्राप्ताच समीपं पतिज्येष्ठयो जनवेला, तस्मादेतदेव मांसं जलेन सम्यक् प्रक्षाल्य वेसवारेणोपस्करोमि, तथैव च कृतं,समागतौसोदासोग्रतेजसौउपविष्टौचभोजनार्थ,परिवेषितंतयोस्तन्मांसं,ततोगन्धविशेषेणोग्रतेजसा विजज्ञेयथावान्तमेतदिति, ततस्तेनसाक्षेपंनिर्भय॑भूयोऽन्यमांसंपाचितद्भक्तं । प्रथमगाथाक्षरयोजना त्वेवं-माजरिण खादितं-भक्षितं मांसं यस्याः सा मार्जारखादितमांसा मांसाशिन उग्रतेजसः स्त्री-महेला अन्यन्मांसमप्राप्नुवतीश्ववान्तंकुणपं-मासंगृहीतवती.तच्चवेसवारोपस्कारेणवर्णादिभिरन्यदिवोत्पादितमपि किं भवति भोज्यं?, नैव भक्तीति भावः, एवमाधाकापि संयमिनामभोज्यं। - - केचित्पुनरत्रैवकथानकएवमाहुः,तस्यारुक्मिण्यागृहेकोऽप्यतीसारणपीडितोदुष्प्रभनामाकार्पटिकःकिश्चिद्विविक्तं स्थानंयाचितवान,संचातीसारणमांसखण्डानिव्युत्सृजति,ततःसोदासप्राघूर्णकसमागत सतिभाचसमानीतमांसमाजारणचतस्मिनभक्षितरुक्मिणाप्रत्यासन्नासमागताभाजनवलतिभयभीता अन्यन्मांसमप्राप्नुवती तान्यवातीसारख्युत्सृष्टानिमांसखण्डानिगृहीत्वा जलन प्रक्षाल्य वेसावारण चोपस्कृत्यभोजनायोपविष्टयोः पतिज्येष्ठयाःपरिवेषितवती,अथचसा तानिमांसखण्डानिगृह्णन्तीमृतसपत्नीपुत्रणोग्रतजसो जातेन गुणमित्रण ददृशे, न च तदानीं तेन किमपि भयाद्वक्तुं शक्तं , ततो भोजनकाले तो द्वावपि पितृपितृव्यौ तेन करे गृहीत्वा निवारितो, यथा कार्पटिकातीसारसत्कान्यमूनि मांसखण्डानितन्मा यूयं विभक्षत, तत उग्रतेजसा सा दूरं निर्भर्त्सयामासे, तत्त्यजे च तन्मांसं। द्वितीयगाथाक्षरयोजना त्वेवं. केचिदभणन्ति पथिके' पथिकस्य उट्ठाणे' अतीसारोत्थाने मांसपेशीव्युत्सर्जन, ततस्तन्मांसपेशीरादाय
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org