________________
३०४
पिण्डनियुक्तिः मूलसूत्रं लभ्येते, तस्मिंश्चरमद्रिकेभवतिकल्प्यमशनादि, एतच्च यद्यपिप्रागेवोक्तं तथापि विसौमरणशीलानांस्मरणाय भूयोऽप्युक्त मिति न कश्चिद्दोषः। उक्तं परपक्षस्वपक्षरूपं द्वारद्वयं, सम्प्रति चउरो' इतिमू. (२०१) चउरो अइक्कमवइक्कमा य अइयार तह अनायारो।
निद्दरिसणं चउण्हवि आहाकम्मे निमंतणया॥ वृ. आधाकर्मणि विषये केनाप्यभिनवेन श्राद्धेन निमन्त्रणे कृते चत्वारो दोषाः सम्भवन्ति, तद्यथाअतिक्रमोव्यतिक्रमोऽतीचारोऽनाचारश्च, एतेचत्वारोऽपिस्वयमेवसूत्रकृताव्याख्यास्यन्ते, एतेषांचचतुर्णामपि निदर्शन' दृष्टान्तो भावनीयः, तमपि च वक्ष्यति॥ तत्र प्रथमत आधाकर्मनिमन्त्रणंभावयति- . मू. (२०२) सालीघयगुलगोरस नवेसु वल्लीफलेसु जाएसुं।
दाने अहिगमसड्ढे आहायकए निमंतेइ॥ वृ. 'शालिषु' शाल्योदनेषु तथा घृतगुडगोरसेषु साधूनाधाय षटकायोपमर्दनेन निष्पादितेषु नवेषु च वल्लीफलेषु जातेषु साधुनिमित्तमचित्तीकृतेषु दाने' दानविषये कोऽप्यभिनवश्राद्धं:-अव्युत्पन्नश्रावको निमन्त्रयते, यथा भगवन् ! प्रतिगृह्णीत यूयमस्मद्गृहे शाल्योदनादिकमिति। ततश्च.. मू. (२०३) आहाकम्मग्गहणे अइक्कमाईसु वढए चउसु।
नेउरहारिगहत्थी चउतिगद्गएगचलणेनं॥ वृ.आधाकर्मग्रहणे अतिक्रमादिषु चतुर्षु दोषेषुवर्तते, सच यथायथा उत्तरस्मिन्नुत्तरस्मिन् दोषेवर्तते तथा तथा तदोषजनितात्पापादात्मानं महता कष्टेन व्यावर्तयितुमीशः, अत्र दृष्टान्तमाह- 'नेउरे'त्यादि इह नूपुरपण्डितायाःकथानकमतिप्रसिद्धत्वाबृहत्त्वाच्चनलिख्यते,किन्तुधर्मोपदेशमालाविवरणादेवरगन्तव्यं, तत्रनूपुरं-मञ्जीरंतस्यहारो-हरणंश्वशुरकृतंतेनयाप्रसिद्धासा नूपुरहारिका, आगमेचान्यत्रनूपुरपण्डितेति प्रसिद्धा,तस्याःकथानकेयोहस्तीराजपत्नींसञ्चारयन्प्रसिद्धंसनूपुरहारिकाहस्तीसयथा'चउतिगद्गएगचलणेणं ति पश्चानुपूर्व्या योजना, एकेन द्वाभ्यां त्रिभिश्चतुर्भिश्चरणैराकाशस्थैर्महता महत्तरेण कष्टेनात्मानं व्यावर्तयितुमीशः तथाऽऽधाकर्मग्राह्यपि, इयमात्र भावना-नूपुरहारिकाकथानके राज्ञा हस्ती स्वपत्नी मिण्डाभ्यांसहछिन्नटङ्कसमारोपितः, ततोऽपिउनछिन्नटङ्कपर्वताग्रभागेव्यवस्थाप्याग्रेतनमेकंकंचिच्चरणमाकाशेकारितः, सचतथाकारितःसन् स्तोकेनैवक्लेशेनतंचरणव्यावर्त्यतत्रैवपर्वत आत्मानंस्थापयितुं शक्नोति,एवंचसाधुरपिकश्चिदजतक्रमाख्यंदोषप्राप्तःसनस्तोकेनैवशुभाध्यवसायेनतंदोषं विशोध्यात्मानं संयमे स्थापयितुमीशः, यथा चसहस्ती चरणद्वयमग्रेतनमाकाशस्थंक्लेशनव्यावर्त्तयितुंशक्नोति. एवंच साधुरपिव्यतिक्रमाख्यंदोषंविशिष्टशुभेनाध्यवसायेनविशोधयितुष्टेि, यथाचसहस्तीचरणत्रयमाकाशस्थमेकेन केनापि पाथात्येन चरणेन स्थितो गुरुतरेण कष्टेन व्यावत्तपितुं क्षमः, तथा साधुरप्यतीचारदोषं विशिष्टतरण शुभेनाध्यवसायन विशांधियितुं प्रभुः. यथा च स हस्ती चरणचतुष्टयमाकाशस्थितं सर्वथा न व्यावर्तयितुमीशः, किन्तु नियमतो भूमौ निपत्य विनाशमाविशति, एवं साधुरप्यनाचार वर्तमानो नियमतः संयमात्मानं विनाशयति। इति दृष्टान्ते चरणचतुष्टयंहस्तिनानोत्पॉंटितं, किन्तु दाान्तिके योजनानुरोधात् . सम्भावनामङ्गीकृत्य प्रतिपादितम् । सम्प्रत्यतिक्रमादीनां स्वरूपमाहमू. (२०४) आहाकम्मनिमंतण पडिसुणमाणे अइक्कमो होइ।
पयभेयाइ वइक्कम गहिए तइएयरो गिलिए। - वृ. आधाकर्मनिमन्त्रणे सति एव आधाकर्म प्रतिश्रृण्वति' अभ्युपगच्छति अतिक्रमो भवति, सच
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org