Page Text
________________
मूलं-१०८
२७१ उद्देशः-यावदर्थिकादिप्रणिधानं तेन निवृत्तमादेशिकं २. तथा उद्गमदोषरहिततया स्वतः पवित्रस्य सतो भक्तादेरन्यस्याविशुद्धकोटिकभक्तादेरवयवेन सह सम्पर्कतः पूतेः- पूतीभूतस्य कर्म-करणं पूतिकर्म तद्योगाद्भक्ताद्यपिपूतिकर्म ३, तथा मिश्रेण-कुटुम्बप्रणिधानसाधुप्रणिधानमीलनरूपेणभावेन जातं यद् भक्तादितन्मिश्रयातं४,तथास्थाप्यते-साधुनिमित्तंकियन्तंकालंयावान्नेधीयतेइतिस्थापना,यद्वा-स्थापन साधुभ्योदेयमितिबुद्ध्यादेयवस्तुनःकियनौतं कालंव्यवस्थापनस्थापना, तद्योगादेयमपिस्थापना५,तथा कस्मैचिदिष्टायपूज्यायवाबहुमानपुरस्सरीकारेणयदभीष्टंवस्तुदीयतेतत्प्राभृतमुच्यते,ततःप्रभृतमिवप्राभृतं साधुभ्योभिक्षादिकंदेयंवस्तु,प्राभृतमेवपयाभृतिका, अतिवर्तन्तेस्वार्थेप्रत्ययकाःप्रकृतिलिङ्गवचनानी'ति वचनात् पूर्व नपुंसकत्वेऽपि कप्रत्यये समानीते सति स्त्रीत्वं, यद्वा-प्र इति प्रकर्षण आ इति साधुनादलक्षणमर्यादया भृता निर्वर्त्तिता यका भिक्षा सा पयाभृता, ततः स्वार्थिककप्रत्ययविधानात् प्राभृतिका ६, तथा साधुनिमित्तं मण्यादिस्थापनेन भिताद्यपनयनेन वा प्रादः-प्रकटत्वेन देयस्य वस्तुनः करणं प्रादुष्करणं तद्योगाद्भक्ताद्यपि प्रादुष्करणं, यद्वा प्रादुः-प्रकटं करणं यस्य तत् प्रादुष्करणं ७,
तथा क्रीतं यत्साध्वर्थं मूल्येन परिगृहीतं ८, तथा 'पामिच्चे' इति अपमित्य-भूयोऽपि तव दास्यामीत्येवमभिधाययत्साधुनिमित्तमुच्छिन्नंगृह्यतेतदपमित्यम्, इहरादपमित्यगृह्यतेतदप्युपचारादपमित्युक्तं ९, तथा परिवर्तितं-यत्साधुनिमित्तं कृतपरावर्त्त १०; तथा अभिहतं यत्साधुदानाय स्वग्रामात्परग्रामाद्वा समानीतम्, अभि-साध्वभिमुखं हृतं-स्थानान्तरादानीम् अभिहृतमिति व्युत्पत्तेः, ११, तथा उद्भेदनम् उद्भिन्नंसाधुभ्योघृतादिदानमित्तंकुतुपादेर्मुखस्यगोमयादिस्थगितस्योद्घाटनंतद्योगाद्देयमपिघृतादिउद्भिन्नं १२, तथा मालात्-मश्चादेरपहृतं-साध्वर्थमानीतं यद्भक्तादि तन्मालापहृतं १३, तथा आच्छिद्यते. अनिच्छतोऽपिभृतकपुत्रादेःसकाशात्साधुदानायपरिगृह्यतेयत्तदाच्छेद्यं १४,तथाननिसृष्टंसर्वैःस्वामिभिः साधुदानार्थमनुज्ञातंयत्तदनिसृष्टं१५,तथाअधि-आधिक्येनअवपूरणंस्वार्थदताद्रहणादेःसाध्वागमनमवगम्य तद्योग्यभक्त सिद्ध्यर्थं प्राचुर्येणभरणम् अध्यवपूरः, स एव स्वार्थिककप्रत्ययविधानादध्यवपूरकः तद्योगा
द्भक्ताद्यप्यध्यवपूरकः, षोडश उद्गमदोषाः॥ तदेवमुक्तान्युद्गमदोषनामानि,सम्प्रति यथोद्देशं निर्देश' इतिन्यायात्प्रथमतआधाकर्मदोषव्याचिख्यासुस्तत्प्रतिबद्धद्वारगाथामाहमू. (१०९) आहाकम्मिय-नामा एगट्टा कस्स वावि किं वावि।
परपक्खे य सपक्खे चउरो गहणे य आणाइ॥ वृ. इह प्रथमत आधाकर्मिकस्य नामान्येकार्थिकानि वक्तव्यानि, ततस्तदनन्तरं कस्यार्थाय कृतमाधाकर्मभवतीतिविचारणीयं,तदनन्तरंचकिस्वरूपमाधाकम्र्मेतिविचार्य,तथा परपक्षः' गृहस्थवर्ग: 'स्वपक्षः' साध्वादिवर्गः, तत्रपरपक्षनिमित्तं कृतमाधाकर्मनभवति, स्वपक्षनिमित्तं तु कृतं भवतीतिवक्तव्यं तथा आधाकर्मग्रहणविषये चत्वारोऽतिक्रमादयः प्रकाराभवन्तीति वक्तव्यं, तथा ग्रहणे' आधाकर्मणो भक्तानेरादान आज्ञादयः ‘सूचनात्सूत्र मिति न्यायासाज्ञाभङ्गादयो दोषा वक्तव्याः।। मू. (११०) आहा अहे य कम्मे आयाहम्मे य अत्तकम्मे य।
पडिसेवमण पडिसुणणा संवासऽनुमोयणा चेव ॥ वृ. आहाअहेयकम्मे'त्तिअत्रकर्मशब्दःप्रत्येकमभिसम्बध्यते, चकारश्चकम्मेत्यनन्तरंसमुच्चयार्थो द्रष्टव्यः,ततएवं निर्देशोज्ञातव्यः-आधाकर्मअधःकर्मच,तत्राऽऽधाकम्र्मेतिप्रागुक्त शब्दार्थम,अधःकर्मेति अधोगतिनिबन्धनं कर्म अधःकर्म, तथाहि भवति साधूनामाधाकर्म भुञानानामधोगतिः, तन्नि
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 003330 |
| Book Title | Agam Suttani Satikam Part 26 Oghniryukti Pindniryukti |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Dipratnasagar, Deepratnasagar |
| Publisher | Agam Shrut Prakashan |
| Publication Year | 2000 |
| Total Pages | 436 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, agam_oghniryukti, & agam_pindniryukti |
| File Size | 23 MB |